Các gia đình thường lên kế hoạch nghỉ ngơi, đi chơi xa trong những ngày lễ Tết. Chênh lệch nhiệt độ khi di chuyển đến vùng đất mới có thể gây ra các vấn đề sức khỏe, trong đó có sốc nhiệt và nguy cơ đột quỵ. Thời tiết quá lạnh hay quá nóng đều có thể tiềm ẩn các nguy cơ này.

Theo TS.BS Nguyễn Thị Minh Đức, Trưởng khoa Nội Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, thời tiết lạnh khiến các mạch máu co lại, có thể làm tăng huyết áp và tăng nguy cơ đột quỵ. Khi thời tiết quá lạnh, máu có xu hướng đặc lại và trở nên dính hơn, dễ đông hơn. Cục máu đông gây bít tắc, đóng mạch máu lên não là nguyên nhân phổ biến nhất của đột quỵ.

Không khí nóng ẩm cũng khiến cơ thể bị mất nước và tăng nguy cơ gặp phải tình trạng này. Nếu bạn đang ở xứ lạnh và du lịch đến xứ nóng thì cần phải cẩn thận. Thời tiết thay đổi đột ngột từ lạnh sang nóng có thể khiến cơ thể sốc nhiệt, giãn mạch máu não đột ngột, bong mảng xơ vữa lòng mạch, tích tụ tạo cục máu đông, chặn đứng nguồn tưới máu đến não.

Cơ thể con người sẽ tự động có những điều chỉnh sinh lý nhất định để duy trì thân nhiệt ổn định khi ở trong môi trường quá lạnh hoặc quá nóng. Tuy nhiên, những điều chỉnh bình thường này có thể trở thành thách thức đối với những người mắc bệnh tim mạch hoặc có nguy cơ đột quỵ.

Bác sĩ Minh Đức cho biết thêm, những người cần đặc biệt chú ý khi đi du lịch xa khi thời tiết thất thường là người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, tăng cholesterol trong máu...

Cách phòng tránh đột quỵ

Để phòng tránh đột quỵ, mỗi người cần thực hiện các biện pháp cần thiết. Ví dụ, khi đến nơi có thời tiết lạnh, bạn cần tránh ở ngoài trời lâu. Nếu phải ra ngoài, mọi người cần mặc ấm, mặc nhiều lớp, che kín đầu và tay, đi tất, đi giày ấm. Khi đến vùng có nền nhiệt độ nóng, bạn nên ưu tiên ở nơi mát mẻ, tránh ra nắng nóng đột ngột, tránh từ ngoài trời nóng vào phòng lạnh bất ngờ. Khi mới đến nơi, bạn cần nghỉ ngơi để cơ thể có thời gian thích nghi, tránh tham gia các hoạt động ngay lập tức.

Bác sĩ Minh Đức cho biết thêm, mọi người không nên vận động, tập luyện quá sức ở những nơi có khí hậu lạnh. Ngay cả việc đi bộ nhanh hơn bình thường, kết hợp với gió lạnh thổi vào mặt và cơ thể, cũng được coi là gắng sức. Việc ngồi yên một chỗ ngoài trời lạnh cũng khiến cơ thể phải làm việc nhiều hơn bình thường để giữ thân nhiệt ổn định. Dù bận rộn với lịch trình đi chơi, mọi người vẫn nên duy trì tập thể dục hoặc vận động thích hợp, hạn chế xúc động hay căng thẳng, tránh thức khuya và tắm đêm...

Những người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp hoặc có tiền sử tai biến mạch máu não nên phòng tránh biến chứng huyết khối tắc mạch và nhiệt độ lạnh. Để tránh nguy hiểm đến tính mạng, người bệnh cần mang theo thuốc chỉ định của bác sĩ, ngăn ngừa cục máu đông, đảm bảo thực hiện các biện pháp phòng ngừa thông thường trong môi trường lạnh.

Bác sĩ Minh Đức cũng cảnh báo, nhóm người mỡ máu cao cần phải ưu tiên phòng đột quỵ khi đi chơi xa. Bản thân mỡ máu tích tụ ở lòng mạch, gây xơ cứng và hủy hoại lớp áo trong của mạch máu não, vốn đã dễ tạo ra cục máu đông. Việc di chuyển đột ngột, thay đổi nhiệt độ, nguy cơ hình thành cục máu đông và đột quỵ có thể tăng lên.

Trong các cuộc đi chơi xa dịp Tết sẽ khó thiếu vắng các buổi ăn uống dùng rượu bia. Tuy nhiên, người trưởng thành cần hạn chế, uống vừa phải và ưu tiên các món ăn lành mạnh, giàu chất xơ, dưỡng chất quan trọng, hạn chế các món chiên xào, đồ ăn vặt giàu mỡ, chất béo, đường, muối, thịt đỏ... Mọi người nên duy trì trọng lượng cơ thể phù hợp (chỉ số BMI dưới 25), duy trì lượng đường huyết và huyết áp trong phạm vi bình thường theo hướng dẫn của bác sĩ.

An Minh