Carbohydrate, gọi tắt là carb, là thành phần cơ bản trong thức ăn, bao gồm đường, tinh bột và chất xơ. Carb cung cấp đường để cơ thể tạo ra năng lượng nhưng có thể gây hại nếu tiêu thụ quá nhiều. Người bệnh tiểu đường ăn ít carb thì đường huyết dễ hạ, cũng không tốt cho sức khỏe.
Theo Hiệp hội Tiểu đường Mỹ, bữa chính của người tiểu đường nên có 45-60 g carb, bữa nhẹ khoảng 15-30 g carb hoặc ít hơn. Dưới đây là cách định khẩu phần 15 g carb cho những thực phẩm phổ biến.
Ngũ cốc nguyên hạt
Ngũ cốc giàu chất xơ, cơ thể mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa, giúp no lâu, ngăn đường huyết tăng nhanh. 15 g carb tương đương 1/3 chén gạo lứt nấu chín, 1/2 cốc bột yến mạch nấu chín, 4-6 chiếc bánh quy giòn hoặc một lát bánh mì. Đối với ngũ cốc khô, một khẩu phần tương đương 3/4 cốc.
Các loại rau giàu tinh bột
Rau chứa lượng tinh bột vừa phải, thường không tác động nhiều đến đường huyết. Người bệnh tiểu đường ăn 1/2 chén khoai tây trắng, khoai lang, ngô, đậu Hà Lan hoặc bí đỏ vừa đủ một khẩu phần.
Các loại rau không tinh bột (bông cải xanh, dưa chuột, súp lơ...) trung bình 1/2 chén nấu chín chỉ khoảng 5 g carb, phần lớn là chất xơ; có thể ăn 2-3 phần trong một bữa.
Trái cây
Trái cây nhiều chất dinh dưỡng nhưng một số loại chứa nhiều đường, với chỉ số đường huyết (GI) cao. Nên ăn khẩu phần nhỏ chuối, táo, lê, xoài, đu đủ, nho, chà là, nho khô vì lượng đường, tinh bột nhiều dễ ảnh hưởng đến đường huyết.
1/2 quả táo hoặc chuối có 15 g carb. Quả mọng (dâu tây, mâm xôi, việt quất), dưa, bơ, đào ít carb hơn. Ăn nhiều trái cây tươi giúp cung cấp vitamin, khoáng chất, cân bằng có lượng đường thấp và cao.
Một chén dâu tây đầy có chứa 15 g carb. Ảnh: Freepik
Sữa
Sữa và sản phẩm từ sữa cung cấp canxi, nhiều dinh dưỡng tốt cho bệnh nhân tiểu đường. Một cốc sữa hoặc sữa chua ít béo có khoảng 15 g carb. 100 g sữa chua Hy Lạp chứa 3,6 g carb. Sữa chua truyền thống chứa hơn 7 g carb. Lượng đường, tinh bột tăng lên khi ăn sữa chua cùng trái cây ngọt.
Đồ ngọt, đồ ăn nhẹ
Đồ ăn nhẹ (bánh quy, khoai tây chiên) và đồ ngọt (bánh ngọt, kẹo, soda) chứa nhiều đường. Theo Viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Mỹ, chỉ 20 g bánh quy, 15 miếng khoai tây chiên hoặc hai chiếc bánh cookie đóng gói có 15 g carb. Thay vì chọn những thực phẩm này, người bệnh nên ăn nhẹ với rau, trái cây để tốt cho sức khỏe hơn.
Thịt gia súc, gia cầm, cá
Thịt bò, thịt gà, cá hồi... cung cấp protein để tạo năng lượng cho cơ thể, thường chứa ít hoặc không chứa carb. Tuy nhiên, cách chế biến chiên rán, tẩm bột có thể làm thay đổi định lượng khẩu phần ăn. Ví dụ, 6 miếng gà tẩm bột chứa 15 g carb. Thịt gia súc, gia cầm còn chứa chất béo, nhiều calo nên ăn với lượng phù hợp để tốt cho đường huyết, tránh tăng cân.
Các loại đậu
Các loại đậu cung cấp chất xơ, là nguồn protein thực vật lành mạnh. Theo Viện Dinh dưỡng và Ăn kiêng Mỹ, 1/2 cốc đậu đen, đậu thận nấu chín chứa một khẩu phần carb. 1/2 chén đậu lăng nấu chín gần 20 g, 1/2 cốc đậu nành ít hơn 10 g carb.
Mai Cat (Theo Everyday Health)
Độc giả có thể đặt câu hỏi về bệnh nội tiết - tiểu đường tại đây để bác sĩ giải đáp.