BS.CKI Phan Thị Thùy Dung, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết, những thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) từ 70 trở lên là cao và người bệnh tiểu đường hạn chế ăn. Khoai lang có chỉ số đường huyết GI ở mức thấp khoảng 50 nên người bệnh có thể ăn.
Cụ thể, khoai lang có chứa tinh bột nhưng lượng calo và hàm lượng đường đều thấp. Nó chứa nhiều chất xơ giúp no lâu hơn, giảm thiểu lượng thức ăn, duy trì lượng đường huyết. Dù khoai lang có nhiều lợi ích nhưng liều lượng cần vừa phải vì chứa nhiều carbs (trong 100 g khoai lang có 28,5 g carbs).
Mỗi bữa ăn ít hơn 200 gam
Bác sĩ Dung cho biết, mỗi bữa, người bệnh ăn ít hơn 200 g khoai lang (tương đương một nắm tay). Nếu ăn quá nhiều khoai lang chứa carbs có thể khiến tích tụ đường trong máu và làm đường huyết tăng đột biến sau ăn.
Người bệnh nên ăn khoai lang luộc, khoai lang hấp (chỉ số GI còn 44), trong khi khoai lang chiên (GI 75), khoai lang nướng (GI 82). Cách luộc khoai lang cũng ảnh hưởng đến lượng đường huyết khi đưa vào cơ thể. Luộc khoai càng lâu càng tốt, ví dụ khi luộc trong 30 phút, khoai lang có giá trị GI thấp khoảng 46 nhưng chỉ luộc trong 8 phút thì GI trung bình lên đến 61.
Khoai lang luộc có chỉ số đường huyết thấp. Ảnh: Shutterstock
Các loại khoai lang nên chọn
Bác sĩ Dung cho biết, Việt Nam hiện có nhiều loại khoai lang. Dưới đây là những loại khoai lang người bệnh tiểu đường có thể lựa chọn.
Khoai lang tím: có vỏ và ruột đều màu tím, giống Nhật Bản, được trồng nhiều ở tỉnh Vĩnh Long. Gần đây, khoai lang tím trở thành món ăn được nhiều người ưa thích. Ngoài các chất dinh dưỡng, nó còn chứa anthocyanin có tác dụng tốt trong việc điều hòa lượng đường huyết, cải thiện tình trạng kháng insulin, góp phần ngăn béo phì. Người bệnh tiểu đường tuýp hai có thể ăn khoai lang tím với lượng thích hợp.
Khoai lang cam: có màu nâu đỏ ở bên ngoài và màu cam ở bên trong. Nhờ hàm lượng chất xơ cao hơn khoai tây, chỉ số GI thấp nên nhiều người tiểu đường ở Âu - Mỹ cũng lựa chọn.
Khoai lang trắng Nhật Bản: có màu tím ở bên ngoài và màu vàng ở bên trong. Loại khoai này chứa caiapo có thể giảm đáng kể mức độ nhịn ăn và làm chậm hấp thu đường huyết sau ăn. Caiapo có thể làm giảm cholesterol, có lợi cho bệnh nhân tiểu đường, phòng các biến chứng nguy hiểm.
Ngoài chỉ số đường huyết thấp, giảm cân, trong 100 g củ khoai tươi còn chứa 109 calo, 24,6% tinh bột, 4,17% glucose và nhiều chất khác như protein, chất béo, canxi, magiê, vitamin A, B, C, sắt... Khoai lang tốt cho sức khỏe nếu ăn mức độ phù hợp theo chỉ dẫn của bác sĩ nội tiết - đái tháo đường.
Theo bác sĩ Dung, bệnh đái tháo đường xảy ra khi tuyến tụy không sản sinh đủ insulin cần thiết cho cơ thể hay tế bào sử dụng insulin có sẵn trong cơ thể không hiệu quả. Khi lượng glucose máu không được hấp thụ sẽ dần tích tụ trong máu, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm lên tim, thần kinh, mắt, thận... Chọn thực phẩm phù hợp giúp kiểm soát đường huyết, nhất là tính toán số g và lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày.
Bên cạnh tư vấn lựa chọn thực phẩm phù hợp, bác sĩ sẽ điều chỉnh được chế độ ăn uống tiết chế qua từng món ăn. Ví dụ trong khoai lang chứa nhiều tinh bột, người bệnh cần bổ sung các thực phẩm khác để cân đối, ăn thêm rau xanh, trái cây để cung cấp vitamin, chất xơ. Trường hợp không nên ăn khoai lang thường xuyên là khi đang đói, tiêu hóa kém, người bệnh thận.
Bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm tầm soát đường huyết, hướng dẫn thêm các bài tập, sử dụng thuốc tiêm insulin... để người bệnh có lượng đường huyết ổn định, tránh biến chứng tim mạch, thần kinh, mắt, suy thận.
Trang Tiên Trăm