Ung thư phổi là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do ung thư trên thế giới. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, có hai loại ung thư phổi chính là không phải tế bào nhỏ và tế bào nhỏ. Khối u carcinoid ít gặp hơn, chỉ chiếm 1-2% các trường hợp mắc bệnh này. Khối u carcinoid là các thể ung thư bất thường tiến triển chậm, chủ yếu phát triển ở đường tiêu hóa (dạ dày, ruột non, đại tràng...) và phổi.

Các loại chính

Ung thư phổi không phải tế bào nhỏ: Là loại ung thư phổi phổ biến nhất, chiếm khoảng 85% các trường hợp. Có ba loại ung thư phổi không phải tế bào nhỏ. Ung thư biểu mô tuyến bắt đầu trong các tế bào sản xuất chất nhầy biểu mô vùng ngoại vi và chiếm khoảng 40% trường hợp ung thư phổi. Hầu hết các trường hợp ung thư này có liên quan hút thuốc lá.

Ung thư biểu mô tế bào vảy chiếm khoảng 30%, thường phát triển ở đường dẫn khí lớn của phổi. Phần lớn khối u nằm ở vị trí trung tâm, chỗ phế quản lớn nối khí quản với phổi.

Ung thư biểu mô tế bào lớn không phân biệt xuất hiện ở bất kỳ phần nào của phổi và không rõ là tế bào vảy hay ung thư biểu mô tuyến. Loại này phát triển, xâm lấn nhanh hơn rất nhiều các loại ung thư phổi không phải tế bào nhỏ khác, khó điều trị hơn.

Ung thư phổi tế bào nhỏ: Bệnh ác tính, thường lây lan nhanh hơn ung thư phổi không phải tế bào nhỏ, chiếm khoảng 15% các trường hợp ung thư phổi. Đa số khối u phát sinh ở đường dẫn khí lớn (phế quản chính và phế quản thùy). Nhiều người được chẩn đoán mắc loại ung thư này ở giai đoạn nặng (di căn).

Phân loại dựa trên giới tính

Nam giới có tỷ lệ mắc ung thư phổi cao hơn nữ giới. Ung thư biểu mô tuyến phổi chiếm 40-60% các trường hợp ung thư phổi ở phụ nữ và chiếm khoảng 85% các trường hợp mắc bệnh này ở nam giới.

Đàn ông mắc ung thư phổi không phải tế bào nhỏ có nhiều khả năng phát triển ung thư phổi tế bào vảy, có liên quan đến hút thuốc. Ung thư phổi tế bào nhỏ thường phổ biến hơn ở phụ nữ.

Phân loại dựa trên độ tuổi

Ung thư phổi xảy ra phổ biến hơn ở người lớn tuổi, độ tuổi chẩn đoán trung bình là 70. Chỉ 5% bệnh này được chẩn đoán ở người trẻ, độ tuổi 18-39.

Ung thư biểu mô tuyến phổi thường gặp ở người trẻ tuổi, chiếm gần 50% các trường hợp. Ung thư phổi tế bào nhỏ tương ít gặp ở người trẻ tuổi, dưới 5% trường hợp ung thư này.

Các khối u phổi carcinoid có xu hướng phát triển ở người 45-55 tuổi, một số trường hợp ở trẻ em và thanh thiếu niên. Người trẻ tuổi mắc ung thư phổi có nhiều khả năng do yếu tố di truyền góp phần gây bệnh. Người có những thay đổi di truyền có thể được điều trị bằng các liệu pháp mới nhắm vào các đột biến cụ thể.

Phân loại theo hút thuốc và không hút thuốc

Ung thư phổi không phải tế bào nhỏ và tế bào nhỏ đều có liên quan đến hút thuốc lá, nhưng ung thư phổi tế bào nhỏ có liên quan nhiều hơn.

Ở người chưa bao giờ hút thuốc, ung thư biểu mô tuyến phổi được chẩn đoán nhiều hơn (khoảng 50-60%), 10-20% là mắc ung thư biểu mô tế bào vảy. Chỉ 6-8% ung thư phổi tế bào nhỏ được chẩn đoán ở người chưa bao giờ hút thuốc. Các khối u carcinoid thường không liên quan đến hút thuốc lá. Bệnh xảy ra ở người hút thuốc và không hút thuốc với tỷ lệ tương tự nhau.

Năm 2021, Viện Ung thư Quốc gia Mỹ đã thực hiện nghiên cứu so sánh mô bình thường với các mẫu khối u của 230 người bệnh ung thư phổi không phải tế bào nhỏ, chưa bao giờ hút thuốc. Trong đó, có khoảng 190 người mắc ung thư biểu mô tuyến phổi, còn lại thuộc các loại khác. Kết quả cho thấy đột biến gene từ các quá trình tự nhiên trong cơ thể có thể dẫn đến ung thư biểu mô tuyến phổi và ung thư phổi khác, không liên quan đến hút thuốc lá.

Mai Cat (Theo Very Well Health)