Chị Bích Vân, ngụ Hải Dương, đậu thai sau khi thụ tinh trong ống nghiệm. Kết quả siêu âm những ngày đầu thai kỳ ghi nhận hai túi noãn hoàng xuất hiện, phát triển trong tử cung. Túi noãn hoàng kích thước nhỏ khoảng 3-5 mm, chỉ tồn tại ở giai đoạn đầu của thai kỳ. Đến khi tuần hoàn nhau thai ổn định, chúng dần tiêu biến để nhau phát huy chức năng nuôi dưỡng thai nhi.

Ngày 31/10, ThS.BS Đinh Thị Hiền Lê, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết: "Hơn 30 năm trong nghề, điều trị cho khoảng 5.000 sản phụ đa thai, đây là lần đầu tiên tôi chứng kiến ca song thai với hai túi noãn hoàng nhưng chỉ có một bánh nhau, một buồng ối".

Song thai chung bánh nhau chia thành hai trường hợp là hai buồng ối riêng biệt hoặc chung một buồng ối. Bác sĩ dẫn nghiên cứu tại một Trung tâm Sản khoa đăng trên Thư viện Y khoa Mỹ vào năm 2019 cho thấy có 67 trường hợp song thai một buồng ối, một bánh nhau được xác định. Trong đó, khoảng 12 trường hợp có hai túi noãn hoàng, chiếm 1/3 số ca mang thai đôi một buồng ối, một bánh rau. Song thai chung bánh nhau, chung buồng ối, chiếm tỷ lệ 1%, tức khoảng 1/40.000 ca mang thai, theo ghi nhận của một tổ chức về sinh sản tại Anh (Multiple Births Specialist Midwife). Trường hợp hai túi noãn hoàng như chị Bích Vân tỷ lệ khoảng 1/80.000 số ca song thai.

Theo bác sĩ Hiền Lê, song thai chung bánh nhau đã nguy hiểm, chung buồng ối còn nguy hiểm hơn rất nhiều, tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh, nguy cơ thai nhi chết đột ngột. Song thai chung buồng ối và bánh nhau có đặc điểm hai dây rốn gần nhau nên khi thai nhi chuyển động, co kéo dễ làm dây rốn xoắn vào nhau, thậm chí là thắt nút, gây hỏng thai. Nếu dây rốn thắt nút, máu và oxy không cung cấp đủ hoặc bị chặn hoàn toàn, thai nhi gặp nguy hiểm, nguy cơ tử vong cao.

Các biến chứng dây rốn thắt nút có thể xảy ra trước sinh và trong sinh, thường đòi hỏi phải xử trí kịp thời. Trường hợp của chị Bích Vân, hai dây rốn vặn xoắn tạo thành búi.

Chị Bích Vân đến bệnh viện Tâm Anh theo dõi thai kỳ từ tuần 21. Bác sĩ Hiền Lê xây dựng kế hoạch chăm sóc thai kỳ sát sao, siêu âm kiểm tra sự phát triển của thai, doppler đánh giá chức năng sống, chỉ số sinh học. Sang tuần thứ 26, chị được đo tim thai monitoring nhằm xác định mức độ biến động của thai nhi, từ đó biết được các cử động và tư thế ổn định của bé.

Bác sĩ quyết định mổ bắt con ở tuần 32. Theo bác sĩ Hiền Lê, sinh mổ vào thời điểm này nhằm hạn chế tối đa rủi ro trong quá trình vượt cạn, bảo toàn tính mạng cho mẹ và con.

Thai phụ được tiêm trưởng thành phổi và truyền magie sulfat trước mổ, giúp bảo vệ não của thai nhi. Hai bé gái chào đời, cân nặng 1,4 kg và 1,2 kg, được hỗ trợ hô hấp ngay sau sinh.

"Khi hai con cất tiếng khóc, tôi nhẹ nhõm bởi trút được lo lắng trong lòng", chị Vân nói.

Theo bác sĩ Hiền Lê, song thai một buồng ối, một bánh nhau thuộc thai kỳ nguy cơ cao, tỷ lệ biến chứng cao nhất về thai chết lưu. Tỷ lệ tử vong ở giai đoạn chu sinh chiếm 8-42% do sinh non, dây nhau xoắn, hội chứng truyền máu song thai, thai chậm phát triển trong tử cung, một thai không tim, thai bất thường tim... Nguy cơ tử vong ở nhóm có dây rốn thắt nút cao gấp 4-5 lần, biến chứng thai kỳ này không có dự báo trước.

Siêu âm 4D, doppler màu, đo tim thai... có thể phát hiện sớm tình trạng dây rốn thắt nút ở thai nhi. Khi ấy, bác sĩ khám, siêu âm thai định kỳ để đưa ra hướng xử trí phù hợp.

Hạnh Giang

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi