Theo BS.CKII Nguyễn Quốc Thái - Trưởng khoa Ngoại tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh - thoát vị bẹn chiếm 75% các trường hợp thoát vị thành bụng, với nguy cơ kéo dài suốt đời là 27% ở nam và 3% ở nữ. Tuy không phổ biến như các bệnh lý tiêu hóa khác nhưng thoát vị bẹn lại gây ra nhiều vấn đề phức tạp nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Thoát vị bẹn nghẹt không những làm cho phẫu thuật khó khăn hơn, nguy cơ tái phát cao mà người bệnh còn có nguy cơ tử vong do hoại tử tạng, nhiễm trùng nhiễm độc.
Không chỉ người lớn, trẻ sơ sinh cũng có thể bị thoát vị bẹn nếu một cấu trúc gọi là ống phúc tinh mạc không đóng lại hoàn toàn, tạo thành một điểm yếu trên thành bụng. Bác sĩ Thái cho biết, trong đó, trẻ sơ sinh nam chiếm tỷ lệ 2-3%, còn nữ chỉ chiếm 1%. Người lớn tuổi thường bị thoát vị bẹn trực tiếp vì các cân cơ ở thành bụng yếu đi khi về già.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ bị thoát vị bẹn như yếu tố di truyền, giới tính nam, mắc một số bệnh nhất định như ho kéo dài, táo bón mạn tính, hút thuốc lá, phụ nữ có thai, trẻ sinh non, chấn thương vùng bẹn.
Thoát vị bẹn nhẹ có thể gây đau tức vùng bẹn khi đứng lâu, khi ho, rặn, gắng sức... làm ảnh hưởng sinh hoạt, tâm lý và giảm chất lượng cuộc sống. Trường hợp không chữa trị trong thời gian dài, tạng thoát vị thường xuyên trồi ra ngoài và dính vào mô xung quanh, không thể trở lại ổ bụng nữa, gọi là thoát vị kẹt, khiến người bệnh khó chịu hơn và có nguy cơ chấn thương tạng thoát vị.
Bác sĩ Thái chia sẻ thêm, một số trường hợp người bệnh bị biến chứng nghẹt, tức là tạng thoát vị không thể chui trở lại vào ổ bụng, gây phù nề dẫn tới thiếu máu nuôi, hoại tử và nhiễm trùng. Nếu tạng thoát vị là ruột thì có thể gây tắc ruột. Nếu không mổ kịp thời trong vòng 4-6 tiếng sau khi khởi phát thì ruột có thể hoại tử, gây nguy hiểm tính mạng. Khi phẫu thuật điều trị cũng phức tạp hơn, bác sĩ cần cắt bỏ đoạn ruột và có thể không đặt được lưới để gia cố vùng bẹn, do đó, tăng nguy cơ tái phát.
Theo bác sĩ Thái, hiện nay, thoát vị bẹn vẫn được điều trị phổ biến bằng phương pháp phẫu thuật, mang lại hiệu quả cao nếu được thực hiện bởi bác sĩ giỏi tay nghề. Tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật bằng phương pháp mổ mở hoặc nội soi. Trong đó, phẫu thuật nội soi được đánh giá cao hơn nhờ ưu điểm ít xâm lấn, sẹo nhỏ và mau phục hồi. Tuy nhiên, phẫu thuật nội soi đòi hỏi máy móc hiện đại và tay nghề cao nên người bệnh cần tìm đến các bệnh viện uy tín, chất lượng để đảm bảo an toàn cho quá trình phẫu thuật và hồi phục sau mổ.
Để phòng ngừa bệnh thoát vị bẹn, mọi người nên xây dựng chế độ ăn giàu chất xơ, rau xanh, trái cây, uống đủ hai lít nước mỗi ngày, tránh để táo bón; tránh rượu bia, thuốc lá, chất kích thích; tránh các hoạt động gây áp lực lớn lên vùng bụng...
Ngoài ra, bác sĩ Thái lưu ý, người lớn, trẻ nhỏ cũng nên đến bệnh viện khám sức khỏe định kỳ và khám chuyên khoa sớm khi có các triệu chứng nghi ngờ như xuất hiện các khối phồng vùng bẹn, tăng kích thước khi đứng lâu, ho hoặc rặn lúc đi đại tiện và thường mất khi nằm. Người bệnh có thể cảm thấy đau tức khi ho, tập thể dục hoặc cúi xuống; cảm giác nóng ran, đau nhói, cảm giác nặng hoặc đầy ở bẹn; sưng bìu ở nam giới...
Các triệu chứng này khá giống với triệu chứng của một số bệnh thuộc cơ quan sinh dục như xoắn tinh hoàn, tràn dịch tinh mạc... Vì vậy, tốt nhất là người bệnh cần đến bệnh viện để thăm khám, chẩn đoán và điều trị hiệu quả, tránh biến chứng.
Hoàng My