"Không có con, tôi không biết đối diện với gia đình họ hàng như thế nào", anh Tiến chia sẻ hôm 31/10, cho hay mẹ thường bị ông bà nội trách móc vì chỉ sinh một con là anh nên nhà neo người, đứt đoạn hương hỏa.

Anh Tiến được bác sĩ chẩn đoán vô sinh sau xét nghiệm tinh dịch đồ không có tinh trùng, teo tinh hoàn do biến chứng bệnh quai bị lúc nhỏ. Anh uống nhiều thuốc đông y, ăn thực phẩm bổ sinh lý song tình trạng không cải thiện, bác sĩ chỉ định xin tinh trùng hiến tặng để thụ tinh ống nghiệm.

Tương tự, anh Long, 24 tuổi, ngụ Tây Ninh, ba năm trước bị tai nạn lao động chấn thương vùng kín, không còn tinh trùng, vô sinh. Anh là con một, nhiều lần nghe xì xào "gia đình không có con cháu nối dõi", anh chán nản có ý định kết thúc cuộc đời. Một năm trước, vợ chồng quyết định chuyển lên TP HCM sinh sống, tìm cách điều trị để có con.

Theo ThS.BS Lê Đăng Khoa, Trưởng đơn vị Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8 TP HCM, chỉ trong tháng 9, Hệ thống IVF Tâm Anh tiếp nhận 7 trường hợp trẻ tuổi là con một trong gia đình đến khám và điều trị vô sinh. Họ mắc các tình trạng khác nhau, từ biến chứng sau quai bị, chấn thương vùng kín, đột biến di truyền, viêm nhiễm cơ quan sinh dục, giãn tĩnh mạch thừng tinh... Giống như Tiến và Long, họ chịu áp lực tâm lý từ gia đình về sự thành đạt, gánh nặng phụng dưỡng cha mẹ, kết hôn và sinh con nối dõi tông đường.

"Gánh nặng tâm lý quá lớn khiến người bệnh mệt mỏi, lo lắng, dễ chán nản, vì vậy tỷ lệ điều trị vô sinh thành công giảm, thậm chí bỏ điều trị", bác sĩ Khoa nói. Những trường hợp này, bác sĩ không chỉ khám toàn diện, chẩn đoán chính xác nguyên nhân vô sinh, xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất mà còn chú trọng giải tỏa tâm lý cho người bệnh.

"May mắn của những người con một là áp lực có con khiến họ sớm phát hiện tình trạng vô sinh, điều trị càng sớm thì tỷ lệ có con khỏe mạnh càng cao", bác sĩ Khoa nói.

Gần 30 phút trò chuyện với bác sĩ Khoa, anh Tiến đồng ý bước vào điều trị. Hai bên tinh hoàn của anh teo nhỏ, thể tích chỉ 1/5 so với bình thường nhưng các chỉ số nội tiết tố, kết quả phân tích di truyền và kết quả siêu âm bìu cho thấy khả năng tìm thấy tinh trùng còn khả quan.

Anh Tiến được bác sĩ Khoa cùng êkíp thực hiện kỹ thuật micro-TESE (vi phẫu tích mô tinh hoàn tìm tinh trùng) để thụ tinh ống nghiệm. 8 mẫu ống sinh tinh được chọn lựa chuyển đến phòng labo ngay cạnh phòng phẫu thuật. Chuyên viên phôi học thận trọng xé mô tìm được 15 tinh binh đủ điều kiện để thụ tinh ống nghiệm cùng trứng của người vợ, thu được 5 phôi chất lượng tốt. Vợ anh Tiến đang được bác sĩ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện, dự kiến chuyển phôi đầu tiên vào giữa tháng 11.

"Tôi tin mình sẽ được làm cha", anh Tiến nói, thêm rằng đang làm "công tác tâm lý" với bố mẹ và ông bà để không đặt nặng chuyện sinh con gái hay trai.

Anh Long được chẩn đoán vô sinh do tắc nghẽn ống dẫn tinh sau chấn thương, bác sĩ Khoa và ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học, IVF Tâm Anh, phẫu thuật nối ống dẫn tinh thành công. Sau hai tuần, kết quả tinh dịch đồ ghi nhận khoảng một triệu tinh binh, hoàn toàn có thể thụ thai tự nhiên. Anh Long được hướng dẫn chế độ dinh dưỡng, vận động phù hợp, duy trì quan hệ vợ chồng giúp tiếp tục cải thiện số lượng và chất lượng tinh binh. Sau một năm không có con, họ có thể thực hiện IVF.

Lập gia đình muộn và sinh ít con là xu hướng xã hội hiện nay. Bộ Y tế ghi nhận Tổng tỷ suất sinh năm 2023 Việt Nam là 1,95 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, giảm so với năm ngoái (2,01 con) và dưới kế hoạch mức sinh thay thế 2,1 con.

"Với xu hướng sinh ít con như hiện nay, trong tương lai có thể sẽ có 'thế hệ con một', tức là mỗi gia đình chỉ có một con", theo bác sĩ Phùng Huy Tuân, chuyên gia Hỗ trợ sinh sản, IVF Tâm Anh Quận 8, nhấn mạnh người "con một" không chỉ cô đơn và vất vả khi chăm sóc cha mẹ già, mà còn gánh vác trách nhiệm sinh con nối dõi.

"Nếu không may họ bị vô sinh, gánh nặng tâm lý, cảm giác tội lỗi càng lớn", bác sĩ Tuân nói, khuyên nam giới vô sinh không bi quan, nên khám và tiến hành các xét nghiệm để bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân, điều trị phù hợp, có phương án hỗ trợ sinh sản nếu cần.

Hoài Thương

*Tên bệnh nhân đã được thay đổi