Gạo trắng là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm của người Việt. Tuy nhiên, gạo trắng ít chất xơ, lượng tinh bột cao, nhiều calo nên dễ làm đường huyết tăng nhanh sau ăn. Người bệnh tiểu đường cần lưu ý một số cách ăn cơm từ gạo trắng để góp phần kiểm soát lượng đường trong máu.
Chọn loại gạo
Gạo trắng có nhiều loại, khác nhau về cấu trúc hạt và tỷ lệ tinh bột. Chúng ảnh hưởng đến tốc độ phân hủy và tiêu hóa trong cơ thể, làm thay đổi chỉ số đường huyết cao, thấp khác nhau. Thay vì chọn gạo theo sở thích cá nhân, người bệnh nên ưu tiên loại nguyên cám. Hạn chế gạo trắng đã được đánh bóng và loại bỏ cám, mầm trong quá trình chế biến. Vì quá trình này khiến hạt gạo giảm giá trị dinh dưỡng và chất xơ dễ làm đường huyết tăng.
Chọn cơm nóng
Cách nấu cơm trắng cũng có thể ảnh hưởng đến lượng carbohydrate (carbs) mà cơ thể hấp thụ, từ đó thay đổi lượng đường trong máu.
Gạo tự nhiên có chứa tinh bột kháng không được tiêu hóa và hấp thu ở ruột non. Gạo được nấu chín, để nguội và chế biến thành các món như cơm chiên, cơm cuộn... chứa nhiều tinh bột kháng tiêu hơn gạo mới nấu chín và ăn liền. Điều này là do thay đổi cấu trúc của các phân tử tinh bột ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và làm giảm chỉ số đường huyết. Người tiểu đường nên ưu tiên cơm nóng, hạn chế cơm nguội và các món cơm qua chế biến khác.
Khẩu phần ăn
Ngay cả khi chọn loại gạo có chỉ số đường huyết thấp hơn, người bệnh cũng cần cân đối tổng lượng carbs nạp vào. Ăn quá nhiều carbs làm tăng đường huyết nhanh, có nguy cơ biến chứng tiểu đường. Cơm thường được kết hợp với các loại thực phẩm khác thay vì ăn riêng. Bạn có thể ít bị tăng lượng đường trong máu đột ngột nếu ăn gạo trắng với protein nạc, rau và chất béo lành mạnh.
Không có khuyến nghị cụ thể một người bệnh tiểu đường nên ăn bao nhiêu chén cơm mỗi bữa. Hiệp hội Tiểu đường Mỹ hướng dẫn khẩu phần ăn của người bệnh này cần có 50% là rau, 25% protein nạc và 15% là thực phẩm carbs.
Nên ăn rau trước, tiếp đến là protein, sau đó là cơm. Theo thứ tự này, chất xơ làm chậm tốc độ tiêu hóa, protein kích thích sản xuất insulin, tạo điều kiện để tế bào hấp thụ glucose, giảm ảnh hưởng của carbs đến đường huyết.
Anh Chi (Theo Eating Well)
Độc giả đặt câu hỏi về bệnh tiểu đường tại đây để bác sĩ giải đáp |