Ăn chay mùa Vu Lan (tháng 7 Âm lịch hàng năm) trở thành nét đẹp trong văn hóa người Việt. Ngoài quan niệm ăn chay để nhắc nhở về sự biết ơn của con cái với cha mẹ, một số người ăn chay vì lợi ích cho sức khỏe.
Thạc sĩ, bác sĩ Huỳnh Hoài Phương, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết ăn chay giúp cơ thể loại bỏ các chất độc, tăng cường sức khỏe, hạn chế nguy cơ mắc nhiều bệnh. Nghiên cứu cho thấy người ăn chay có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 50%, giảm 40% nguy cơ ung thư so với người ăn thịt. Nguy cơ béo phì của người ăn thịt cao gấp 9 lần so với người ăn thực phẩm từ thực vật.
Người ăn chay nên chọn thực đơn phù hợp với tình trạng sức khỏe, đảm bảo các nhóm chất cần thiết gồm protein (các loại đậu, nấm, hạt khô), canxi (sữa đậu nành, rau màu xanh đậm), sắt (hạt đậu, ngũ cốc), kẽm (các loại đậu, hạt khô).
Công đoạn chế biến nên ưu tiên hấp và luộc. Sử dụng chất béo thay thế có trong các loại hạt, dầu ô liu, dầu hạt cải. Bổ sung thêm vitamin B12, canxi, kẽm, sắt, magie... giúp duy trì năng lượng, đảm bảo thể trạng.
Ăn các món thực vật nhưng cần đảm bảo đủ dưỡng chất cho cơ thể hoạt động khỏe mạnh. Ảnh: Freepik
Ăn trái cây, rau, đậu, ngũ cốc và các loại hạt giàu chất phytochemical góp phần bảo vệ các tế bào khỏi hư hại. Chúng cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất giúp cơ thể khỏe mạnh. Thực phẩm có nguồn gốc thực vật hỗ trợ người ăn chay kiểm soát cân nặng, tránh béo phì - yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư (ung thư thực quản, đại tràng, tụy...).
Theo bác sĩ Phương, chất xơ trong thực phẩm chay cải thiện nhu động ruột, nhuận tràng, ngăn ngừa táo bón. Một số loại chứa nhiều prebiotic (chất xơ hòa tan) giảm sự phát triển của vi khuẩn có hại trong ruột, thúc đẩy vi khuẩn tốt. Mọi người nên ăn 25-30 g chất xơ từ thực phẩm mỗi ngày, tăng dần lượng để tránh đầy hơi, chướng bụng. Chế độ ăn chay có lợi cho sức khỏe đường ruột hơn khi kết hợp điều chỉnh lối sống như giảm căng thẳng, tập thể dục thường xuyên.
Bác sĩ Hoài Phương khám cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Theo bác sĩ Hoài Phương, thị trường thực phẩm chay phong phú, đa dạng, khó kiểm soát chất lượng. Do đó bạn nên chọn thương hiệu uy tín, có nhãn mác, xuất xứ, thành phần rõ ràng, có giấy chứng nhận đạt vệ sinh an toàn thực phẩm. Chú ý màu sắc của sản phẩm, tránh loại quá hạn sử dụng, chọn thực phẩm chứa các chất phụ gia đã được Bộ Y tế cấp phép sử dụng.
Người bắt đầu ăn theo chế độ này nên theo dõi những thay đổi của cơ thể, đến viện khám khi có dấu hiệu bất thường.
Thảo Nhi
| Độc giả đặt câu hỏi bệnh tiêu hóa tại đây để bác sĩ giải đáp. |