Đau bụng, tiêu chảy có thể gây đau quặn bụng, đôi khi kèm buồn nôn, chóng mặt, có liên quan hoặc không liên quan đến thức ăn, khiến người bệnh khó chịu và mệt mỏi. BS.CKI Hoàng Đình Thành, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết đau bụng, tiêu chảy có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe.

Viêm dạ dày ruột. Đây tình trạng nhiễm trùng dạ dày và ruột do vi khuẩn hoặc virus. Triệu chứng thường xuất hiện sau khi người bệnh nhiễm vi khuẩn, virus khoảng vài giờ đến vài ngày, tự hết mà không cần điều trị. Nguyên nhân có thể do sử dụng thức ăn, đồ uống nhiễm vi khuẩn, virus hoặc lây truyền mầm bệnh. Người bệnh có thể uống nhiều nước, nghỉ ngơi, dùng thuốc không kê đơn... để kiểm soát triệu chứng, nhanh khỏi đau bụng. Nếu triệu chứng kéo dài, người bệnh nên đi khám để được điều trị kịp thời.

Ngộ độc thực phẩm thường xảy ra khi dùng thức ăn, đồ uống ôi thiu, không vệ sinh, nhiễm vi khuẩn, virus, vi nấm gây bệnh hoặc có độc tố mạnh. Các yếu tố làm tăng nguy cơ ngộ độc như thức ăn không được bảo quản tốt, thức ăn lên men lâu ngày, thực phẩm không được rửa kỹ hoặc dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cao...

Ăn quá nhiều và sử dụng thức ăn khó tiêu như dầu mỡ có thể dẫn đến tiêu chảy, đau bụng do hệ thống tiêu hóa chịu áp lực lớn. Ai cũng có thể gặp phải tình trạng này, trong đó phổ biến là trẻ em. Mỗi người nên kiểm soát khẩu phần ăn hàng ngày, cân đối các nhóm dưỡng chất thiết yếu, bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ, ăn chậm, nhai kỹ...

Hội chứng ruột kích thích. Triệu chứng đau bụng quanh rốn hoặc dọc khung đại tràng thường xảy ra do hội chứng ruột kích thích. Cơn đau bụng thường có liên quan rối loạn chức năng đi đại tiện, biểu hiện bằng tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, gây khó chịu.

Bệnh viêm ruột (IBD) là một nhóm các tình trạng bệnh có tổn thương đặc trưng tại ruột, bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Các triệu chứng thường gặp như đau bụng và tiêu chảy kéo dài, phân lẫn máu, sụt cân, viêm khớp, tổn thương mắt. Viêm ruột mạn có thể gây tổn thương đường tiêu hóa nghiêm trọng, cần chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh tiến triển biến chứng. Người bệnh có thể dùng thuốc điều trị đặc hiệu theo chỉ định của bác sĩ hoặc phẫu thuật trong trường hợp cần thiết.

Căng thẳng kích thích nhu động ruột, dẫn đến tiêu chảy và đau bụng, bùng phát triệu chứng do hội chứng ruột kích thích. Trục não và ruột bị ức chế có thể dẫn đến các rối loạn về tiêu hóa. Người bệnh có thể kiểm soát tình trạng này bằng cách tập thể dục thường xuyên, hít thở sâu, suy nghĩ tích cực, nghe nhạc, đọc sách...

Tác dụng phụ của thuốc gây kích ứng dạ dày, dẫn đến đau bụng, tiêu chảy. Các thuốc dễ để lại tác dụng phụ như thuốc kháng axit có chứa magie, thuốc kháng sinh, thuốc hóa trị, thuốc nhuận tràng, thuốc điều trị tiểu đường. Triệu chứng tiêu chảy, đau bụng thường biến mất sau vài ngày ngưng dùng thuốc. Nếu dấu hiệu vẫn kéo dài sau khi ngừng thuốc, người bệnh nên đi khám bác sĩ để có biện pháp kiểm soát phù hợp.

Uống nhiều rượu làm cản trở quá trình tiêu hóa, tăng tốc độ co bóp đại tràng, giảm khả năng hấp thu nước ở đại tràng. Từ đó, ảnh hưởng đến hệ vi sinh thường trú tại đường ruột, có thể dẫn đến đau bụng, tiêu chảy, nôn ói và nhiều triệu chứng khó chịu khác.

Theo bác sĩ Thành, đau bụng tiêu chảy còn liên quan đến các cơ quan khác trong ổ bụng như ruột thừa, túi mật, gan, tuyến tụy... Nếu triệu chứng tăng dần về mức độ hoặc kéo dài trên ba ngày, tái phát liên tục kèm sốt, vàng da, buồn nôn, đi phân lẫn máu, người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh bệnh tiến triển nghiêm trọng hơn.

Thảo Nhi