Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một vấn đề tiêu hóa phổ biến đối với mọi người ở nhiều lứa tuổi. Theo nghiên cứu "Dịch tễ học đang thay đổi của bệnh trào ngược dạ dày thực quản" của Mỹ năm 2018, bệnh trào ngược dạ dày thực quản ở Mỹ ngày càng gia tăng. Theo các chuyên gia, nguyên nhân của sự gia tăng này có thể do thói quen tiêu thụ thức ăn nhanh, xu hướng ăn nhiều dầu mỡ...
Trào ngược dạ dày thực quản gây ra các vấn đề sức khỏe, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống người mắc. Do vậy, bên cạnh việc điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, bạn có thể thực hiện theo một số cách tự nhiên tại nhà để giúp giảm bớt các triệu chứng.
Lựa chọn thực phẩm
Cơ vòng thực quản dưới, van giữa thực quản và dạ dày, thường đóng chặt để giữ thức ăn. Ợ chua do trào ngược dạ dày thường bị kích hoạt bởi một số loại thực phẩm làm giãn cơ vòng thực quản như thực phẩm chiên, thịt nhiều chất béo, bơ, nước sốt kem, rượu, socola, sữa nguyên kem, bạc hà, đồ uống chứa caffein... Ợ chua cũng có thể xảy ra khi dạ dày tạo ra quá nhiều axit. Các loại thực phẩm có thể kích thích sản xuất axit và làm tăng chứng ợ chua nên tránh như, đồ uống có cồn, đồ uống có ga, rượu, thức ăn cay, tiêu đen, trái cây và nước ép các loại họ cam quýt, nước ép cà chua...
Người bị trào ngược nên tránh các thực phẩm nêu trên trong bữa ăn hằng ngày. Nếu phải ăn ngoài, bạn nên hỏi xem các món ăn trong thực đơn được chế biến như thế nào và đề nghị được ăn các món nướng thay vì chiên hoặc các món ít chất béo, ít nước sốt...
Cân đối các bữa ăn
Một bữa ăn quá no gây áp lực lên dạ dày và tăng sức ép lên cơ vòng thực quản, dễ gây ra ợ nóng. Các chuyên gia khuyên người có vấn đề về dạ dày thực quản nên ăn các bữa ăn nhỏ, ăn ít hơn mỗi lần ăn nhưng ăn thường xuyên trong ngày, đảm bảo đủ các chất dinh dưỡng. Ăn vặt đêm khuya có thể là thói quen của nhiều người nhưng nếu bạn bị GERD, thói quen này nên loại bỏ vì ăn trước khi ngủ dễ gây khó chịu. Tốt nhất nên ăn cách giờ đi ngủ khoảng 2-3 giờ.
Trọng lực giúp giữ cho dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, hỗ trợ dòng chảy của thức ăn và dịch tiêu hóa từ dạ dày đến ruột. Với người bị trào ngược, sau khi ăn nên ngồi thẳng hoặc đứng khoảng 10-25 phút để cơ thể có thời gian tận dụng lực của trọng lực trong khi thức ăn đang được tiêu hóa.
Giờ đi ngủ
Chứng ợ chua vào ban đêm dễ làm tăng nguy cơ biến chứng. Vào ban đêm, axit trào ngược có xu hướng lưu lại trong thực quản lâu hơn và nó gây ra nhiều tổn thương hơn cho thực quản. Để ngăn ngừa chứng ợ nóng vào ban đêm, người bị trào ngược nên nâng cao đầu giường khoảng 18-20 cm hoặc kê cao gối khi ngủ. Nâng cao đầu giúp giảm áp lực lên cơ vòng thực quản.
Lựa chọn quần áo
Quần áo bó sát quanh bụng sẽ ép dạ dày, đẩy thức ăn lên trên cơ vòng thực quản và khiến thức ăn trào ngược lên thực quản. Người bị GERD nên chọn quần áo thoải mái, tránh thắt lưng bó sát, tránh các loại quần jean thắt lưng để ngăn ngừa kích ứng với cơ vòng thực quản dưới.
Theo dõi triệu chứng
Người bị trào ngược có thể mua một cuốn nhật ký để ghi lại thời điểm gặp phải các triệu chứng ợ chua, những loại thực phẩm đã tiêu thụ và hoạt động đã làm trước khi chứng ợ nóng xảy ra. Thói quen ghi lại mức độ nghiêm trọng của mỗi đợt ợ chua và những hành động trong ngày có thể giúp bạn loại trừ, tránh lặp lại các hoạt động tương tự. Bạn có thể xếp hạng mức độ khó chịu của mình theo thang điểm từ 1-10, từ đó có căn cứ trong việc hạn chế hoạt động theo từng mức độ.
Tập thể dục
Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, việc giảm 10-15 kg cũng có thể giúp giảm bớt các triệu chứng ợ chua do trào ngược. Tập thể dục không chỉ tốt cho chứng trào ngược mà còn có lợi ích cho sức khỏe tổng thể.
Các môn thể thao phù hợp với người bị trào ngược như đi bộ, đạp xe, chơi bowling, đi bộ đường dài, làm vườn hoặc bơi lội.
Cách giảm trào ngược tốt nhất là phòng ngừa, thay đổi chế độ ăn uống, tư thế ngủ... Tuy nhiên, thay đổi thói quen dù nhỏ cũng cần có sự kiên trì và động lực. Vì vậy, sự động viên, hỗ trợ tâm lý từ gia đình khá quan trọng với người mắc chứng GERD.
Anh Chi (Theo VeryWellHealth)