Bệnh võng mạc tiểu đường là một biến chứng phổ biến của tiểu đường, gây ra các vấn đề về thị lực, thậm chí mù lòa. Tuy nhiên, người bệnh có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh này với một số cách.
Kiểm tra mắt thường xuyên
Lượng đường trong máu cao có thể làm hỏng các mạch máu trong mắt, gây rò rỉ dịch và máu trong võng mạc, ảnh hưởng đến thị lực. Người bệnh nên khám mắt và kiểm tra thị lực thường xuyên vì giai đoạn đầu bệnh võng mạc tiểu đường thường không có triệu chứng. Đối với bệnh tiểu đường type 1, khám mắt định kỳ trong vòng 5 năm sau khi khởi phát bệnh. Bệnh nhân tiểu đường type 2 nên khám mắt ngay khi được chẩn đoán bệnh và khám thường xuyên.
Người tiểu đường nói chung nên đi khám mắt ngay nếu nhận thấy bất kỳ thay đổi nào về thị lực như: xuất hiện đốm đen trước mắt, nhìn mờ, tầm nhìn biến dạng (nhòe, nhìn đôi), điều chỉnh chậm trong bóng tối, mắt đỏ và sưng... Phát hiện những thay đổi càng sớm càng giúp ngăn ngừa hoặc giảm thiểu rủi ro về thị lực.
Theo dõi đường huyết
Một trong những cách tốt nhất để bảo vệ thị lực cũng như sức khỏe tổng thể khi mắc tiểu đường là theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu. Khi đường huyết được kiểm soát ở mức ổn định, ít có khả năng làm hỏng lớp niêm mạc của mạch máu mắt hoặc khiến các mạch máu mới phát triển bất thường trong mắt.
Người bệnh nên thường xuyên đo đường huyết tại nhà. Nếu dùng insulin nhiều hơn một lần trong ngày, cần kiểm tra nhiều lần, thường là trước các bữa ăn và trước khi đi ngủ. Người bệnh kiểm soát được bệnh tiểu đường bằng chế độ ăn uống và tập thể dục có thể không phải xét nghiệm đường huyết hàng ngày.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, mức đường huyết ổn định mục tiêu là: trước bữa ăn, 80-130 mg/dL hoặc 4,4-7,2 mmol/L; hai giờ sau ăn là dưới 180 mg/dL hoặc dưới 10,0 mmol/L. Các mức mục tiêu có thể thay đổi tùy theo độ tuổi và các yếu tố khác, người bệnh có thể hỏi ý kiến bác sĩ để biết mức đường huyết mục tiêu phù hợp. Ngoài ra, cứ ba tháng một lần, người bệnh nên làm xét nghiệm A1C để kiểm tra mức đường huyết trung bình trong 3 tháng qua nhằm kiểm soát tốt bệnh tiểu đường.
Quản lý huyết áp
Người mắc tiểu đường type 2 thường có mức huyết áp cao, ảnh hưởng đến hệ tim mạch và thị lực. Huyết áp cao tác động đến các mạch máu mỏng manh trong mắt, các mạch máu có thể bị rò rỉ và làm hỏng thị lực. Kiểm soát huyết áp làm giảm nguy cơ phát triển bệnh võng mạc.
Kiểm soát cholesterol
Mức cholesterol LDL (cholesterol xấu) cao là một yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường. Người bị bệnh tiểu đường type 2 có mức cholesterol xấu và mức lipid cao có nguy cơ mất thị lực cao hơn. Điều trị cholesterol cao, có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh võng mạc tiểu đường.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Một chế độ ăn uống lành mạnh có lợi ích rất nhiều cho bệnh tiểu đường type 2 và bệnh võng mạc. Ăn nhiều protein nạc, trái cây và rau giúp người bệnh đạt được cân nặng hợp lý, kiểm soát lượng đường trong máu, huyết áp và mức cholesterol. Tất cả đều làm giảm nguy cơ phát triển bệnh võng mạc.
Tập thể dục
Tập thể dục giúp bạn có được sức khỏe tổng thể tốt hơn. Người bệnh tiểu đường thường xuyên hoạt động thể chất có xu hướng ít bị bệnh võng mạc nghiêm trọng hơn. Tập thể dục còn giúp giảm mức A1C và chỉ số khối cơ thể (BMI).
Không hút thuốc
Hút thuốc ở bệnh nhân tiểu đường làm tăng nguy cơ tổn thương các mạch máu của mắt, ngay cả khi không có triệu chứng. Đây là nguyên nhân dẫn đến bệnh võng mạc tiểu đường. Với người mắc tiểu đường type 2, hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ phát triển nhiều biến chứng liên quan.
Mai Cát
(Theo Very Well Health)