Huyết áp dao động suốt cả ngày và có xu hướng hạ dần khi ngủ. Khi thức dậy vào buổi sáng, huyết áp bắt đầu tăng. Tuy nhiên, một số tình trạng bệnh lý và yếu tố lối sống cũng có thể làm cho chỉ số này cao vào đầu ngày.

Ngưng thở khi ngủ

Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA) là nguyên nhân gây tăng huyết áp thứ phát. Đây là tình trạng bệnh lý có đặc điểm là ngáy nhiều và ngừng thở trong lúc ngủ. Các đợt OSA tạo ra sự gia tăng huyết áp tâm thu và tâm trương khiến huyết áp trung bình tăng cao vào ban đêm. Ở nhiều người, huyết áp vẫn tăng ban ngày sau thức dậy, khi nhịp thở bình thường.

Thuốc

Một số loại thuốc có tác dụng phụ gây tăng huyết áp tạm thời, điển hình là thuốc điều trị hen suyễn, bệnh tự miễn, các vấn đề về da và dị ứng nghiêm trọng. Thuốc thông mũi cũng có thể có tác dụng không mong muốn là tăng huyết áp tạm thời. Nếu dùng những thuốc này buổi sáng, huyết áp tăng đầu ngày, giảm dần vào buổi tối.

Lịch làm việc thất thường

Lịch làm việc cũng có thể ảnh hưởng đến mức huyết áp đầu ngày. Ngoài tăng nguy cơ phát triển bệnh tiền tiểu đường, giảm độ nhạy insulin và khả năng dung nạp glucose, người làm việc theo ca thất thường còn bị tăng huyết áp vào ban ngày.

Huyết áp cao không kiểm soát được

Huyết áp cao có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim, bệnh thận và các tình trạng bệnh lý nghiêm trọng khác. Nếu dùng thuốc huyết áp ban đêm, thuốc hết tác dụng vào buổi sáng, dẫn đến tăng chỉ số. Khi tình trạng huyết áp không được kiểm soát kịp thời, chỉ số buổi sáng cũng có thể cao bất thường.

Khối u tuyến thượng thận

Tuyến thượng thận sản xuất một số hormone ảnh hưởng đến nhịp tim, lưu lượng máu và huyết áp. Epinephrine gây tăng nhịp tim, thư giãn các cơ trơn của cơ thể. Norepinephrine không có tác dụng nhiều đến nhịp tim và cơ trơn nhưng lại làm tăng huyết áp. Khối u tuyến thượng thận có thể thúc đẩy sản xuất quá nhiều các hormone này, dẫn đến huyết áp cao. Vào buổi sáng, khi nồng độ norepinephrine tăng, huyết áp cũng tăng theo.

Sử dụng thuốc lá và caffeine

Thuốc lá, caffeine là hai tác nhân phổ biến khiến huyết áp cao. Hút thuốc là một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến bệnh cao huyết áp, vì nicotin gây co mạch máu. Lúc này, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

Uống một tách cà phê buổi sáng có thể khiến tăng huyết áp tạm thời. Người bệnh huyết áp cao hay không quen uống caffeine dễ gặp tình trạng này hơn. Nhóm người này nên giảm lượng caffeine tiêu thụ.

Bảo Bảo (Theo Livestrong)