Chưa có một nghiên cứu nào chứng minh căng thẳng gây vô sinh nhưng có thể khiến việc thụ thai khó hơn. Sự căng thẳng có thể đẩy con người thực hiện những hành vi không lành mạnh làm ảnh hưởng sức khỏe sinh sản. Chẳng hạn khi căng thẳng, mọi người sẽ ngủ quá nhiều hoặc quá ít, ăn uống không khoa học, tập thể dục quá sức, uống quá nhiều đồ uống có cồn, hút thuốc, mất hứng thú với quan hệ tình dục,... Tất cả những điều này đều sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ở cả hai giới.

Giấc ngủ

Nếu bạn có lịch trình làm việc hay lối sống thường xuyên thức khuya dậy sớm khiến bản thân thiếu ngủ liên tục thì khả năng sinh sản sẽ sụt giảm. Các chuyên gia chỉ ra rằng, những người thường xuyên ngủ ít hơn 5 tiếng có nhiều khả năng bị béo phì, tăng nguy cơ sẩy thai. Một nghiên cứu năm 2019 trên 22.744 phụ nữ cho thấy phụ nữ mang thai (từ 8-22 tuần) làm việc ít nhất 2 ca đêm/tuần có nguy cơ sẩy thai tăng 32% trong tuần làm việc kế tiếp.

Để cải thiện giấc ngủ, mọi người cần lưu ý: tránh công việc hoặc kiểm tra email ngay trước khi ngủ; uống một tách trà thảo mộc trước khi đi ngủ; không sử dụng caffeine vào cuối buổi chiều và buổi tối; thử viết nhật ký trước khi đi ngủ hoặc những việc bạn cần làm vào hôm sau.

Chế độ ăn

Nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên hệ giữa béo phì và vô sinh ở phụ nữ, thậm chí thừa cân một chút cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Bên cạnh đó, béo phì cũng tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản của nam giới, dẫn đến số lượng tinh trùng thấp hơn.

Giống như thừa cân, thiếu cân cũng có thể gây ra vô kinh và không có chu kỳ kinh nguyệt, đồng nghĩa là không rụng trứng thì bạn không thể có thai.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị nên tránh các chế độ ăn kiêng khắc nghiệt. Một chế độ ăn uống cân bằng, hoàn chỉnh với ngũ cốc nguyên hạt, nhiều rau và trái cây, chất béo lành mạnh, protein, là điều mà cả nam giới, nữ giới nên hướng tới.

Caffeine

Khi cảm thấy mệt mỏi và căng thẳng, một tách cà phê có thể giúp bạn bắt đầu ngày mới hoặc khiến bạn vượt qua cơn khó chịu vào buổi chiều. Sử dụng quá nhiều caffeine sẽ tác động tiêu cực đến sức khỏe sinh sản của bạn. Đã có nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc sẩy thai và lượng caffeine. Theo đó, những người đang cố gắng thụ thai và bạn đời của họ uống 200 mg đồ uống chứa caffein mỗi ngày có nhiều khả năng bị sẩy thai hơn.

Rượu

Căng thẳng có thể khiến một số người tìm đến rượu bia. Phụ nữ mang thai uống bốn ly rượu trở lên mỗi tuần có nguy cơ sẩy thai cao hơn. Theo March of Dimes, không có loại rượu nào được chứng minh là an toàn 100% trong thai kỳ. Để an toàn, hãy tránh uống rượu khi bạn đang cố gắng mang thai và trong khi mang thai.

Thói quen uống rượu cũng tác động tiêu cực đến số lượng tinh trùng. Một nghiên cứu đánh giá tác động của việc uống rượu đối với sự thành công của thụ tinh ống nghiệm cho thấy rằng, cứ một người đàn ông uống thêm đồ uống có cồn, nguy cơ thụ thai không dẫn đến sinh con tăng từ 2-8 lần.

Hút thuốc

Nếu bạn hút thuốc hoặc vape do căng thẳng, hành vi này có thể tác động mạnh đến khả năng sinh sản ở cả nam và nữ. Ở phụ nữ, hút thuốc liên quan đến việc tăng nguy cơ tắc nghẽn ống dẫn trứng, tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, tổn thương trứng và tăng nguy cơ sẩy thai. Nam giới hút thuốc lá làm giảm khả năng thụ tinh ống nghiệm thành công, làm tăng nguy cơ sẩy thai.

Quan hệ tình dục

Đối với các cặp vợ chồng không sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản IVF, quan hệ tình dục là một phần quan trọng của quá trình thụ thai. Quan hệ tình dục cũng có thể là một loại thuốc giảm căng thẳng tốt. Tuy nhiên, sự bận rộn của cuộc sống có thể khiến thời gian dành cho "sex" trở nên khó khăn, điều này dẫn đến căng thẳng cho các cặp vợ chồng đang cố gắng thụ thai. Ngoài ra, sự căng thẳng cũng làm giảm ham muốn tình dục.

Nếu quan hệ tình dục có kế hoạch gây ra sự căng thẳng trong phòng ngủ, bạn có thể ngừng canh thời gian rụng trứng. Thay vào đó, hãy đặt mục tiêu quan hệ tình dục vài lần một tuần để loại bỏ mọi áp lực về mục tiêu.

Khi cuộc sống bận rộn đang cản trở quá trình sinh nở của bạn, hãy chủ động tìm thời gian cho việc quan hệ tình dục. Ví dụ, nếu bạn hoặc đối tác cảm thấy quá mệt mỏi vào ban đêm, hãy cân nhắc chuyển quan hệ tình dục sang buổi sáng.

Quỳnh Anh (Theo Verywellfamily)