PGS.TS.BS Nguyễn Văn Liệu, Trưởng khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết mặc dù chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng não lại tiêu hao nhiều năng lượng và oxy nhất (với khoảng 20% oxy và 20% lượng calo, gấp 10 lần so với nhóm cơ). Tuy vậy, não cũng là nơi sản sinh nhiều gốc tự do nhất, bị gốc tự do tấn công nhiều nhất và gây ra các hậu quả như mất ngủ, giảm trí nhớ, tập trung kém, đau đầu...
Giống như các bộ phận khác, não cũng cần được bổ sung các dưỡng chất có lợi để hoạt động và thực hiện các chức năng. 5 loại trái cây dưới đây có thể giúp não chống lại tác hại của gốc tự do và quá trình oxy hóa, góp phần tăng cường máu lên não, giảm nguy cơ sa sút trí nhớ.
Quả bơ
Bơ chứa nhiều protein, chất chống oxy hóa và nhất là chất béo không bão hòa omega-3. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Faseb cho thấy, các axit béo không bão hòa đa giúp bảo vệ các tế bào thần kinh trong não, hỗ trợ các dây thần kinh truyền thông tin nhanh nhạy hơn.
Bổ sung bơ thường xuyên sẽ góp phần thúc đẩy tuần hoàn máu, hỗ trợ tăng cường máu lên não. Bơ cũng hỗ trợ làm giảm huyết áp, một yếu tố nguy cơ dẫn đến suy giảm nhận thức. Tuy nhiên, bơ có hàm lượng calo cao, bạn chỉ nên thêm 1/4 - 1/2 quả vào bữa ăn hàng ngày như một món ăn phụ.
Táo
Hoạt chất quercetin có trong trái táo được nghiên cứu có tác dụng giúp hệ thần kinh chống chọi lại với các yếu tố gây hại, nhất là gốc tự do. Do đó, táo có thể giúp ngăn ngừa mất tế bào thần kinh liên quan đến tuổi tác. Vỏ táo chứa nhiều quercetin và chất chống oxy hóa nên ăn táo cả vỏ mang lại nhiều lợi ích. Loại trái cây này cũng có tác dụng chống lại chứng hay quên, mất trí nhớ do tuổi tác và góp phần ngăn ngừa đột quỵ.
Việt quất
Khi tiến hành nghiên cứu 24 loại trái cây tươi, 23 loại rau, 16 loại thảo mộc, 10 loại hạt khác nhau và 4 loại trái cây sấy khô, Bộ Nông nghiệp Mỹ xác định, trong cùng một khẩu phần, blueberry (việt quất) có tổng hàm lượng chất chống gốc tự do cao nhất. Việt quất còn được gọi là "brainberry" nhờ những tác dụng có lợi cho não bộ.
Phó giáo sư Liệu chia sẻ, tinh chất blueberry chứa hai hoạt chất sinh học anthocyanin, pterostilbene có khả năng chống gốc tự do, hỗ trợ nuôi dưỡng mạch máu và góp phần tăng cường kết nối thần kinh. Nhờ đặc tính trọng lượng phân tử nhỏ, hai hoạt chất này dễ dàng vượt qua hàng rào máu não, vừa góp phần trung hòa các gốc tự do trong lòng mạch máu, vừa hỗ trợ kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên trong cơ thể. Nhờ đó, nó đem lại tác dụng cải thiện trí nhớ, phòng ngừa các bệnh do gốc tự do gây ra như Alzheimer, sa sút trí tuệ, Parkinson và các bệnh lý mạch máu.
Nho
Nho chứa vitamin C và nhiều dưỡng chất như chất chống oxy hóa, vitamin K và kali có thể giúp cơ thể duy trì sức khỏe não bộ. Chất chống oxy hóa trong nho là resveratrol, có thể bảo vệ tế bào thần kinh. Nho cũng chứa catechin, quercetin và anthocyanins là những chất chống oxy hóa mạnh có thể ngăn ngừa rối loạn nhận thức và các vấn đề liên quan đến trí nhớ.
Ăn nho hai lần mỗi ngày có thể giúp cải thiện khả năng tập trung, trí nhớ và trí não làm việc ở những người có dấu hiệu suy giảm trí nhớ sớm, theo nghiên cứu từ các nhà khoa học tại Đại học Los Angeles (Mỹ).
Cam
Trái cam chứa nhóm chất phytochemical thực vật tự nhiên flavonoid và vitamin C hàm lượng cao. Theo nghiên cứu của khoa Hóa học, Thực phẩm và Dược phẩm (Đại học Reading, Anh), flavonoid có thể cải thiện trí nhớ thông qua việc kích hoạt các đường truyền tín hiệu ở vùng hải mã của não giúp tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ.
Vitamin C dồi dào trong cam còn có thể ngăn ngừa các tế bào não bị tổn thương và hỗ trợ tăng sức đề kháng cho sức khỏe não bộ. Cũng theo nghiên cứu từ Đại học Reading, uống nước cam có thể cải thiện hoạt động của các tế bào não ở người cao tuổi, hỗ trợ tăng khả năng tập trung, trí nhớ, sự chú ý và loại bỏ tốc độ.
Theo Phó giáo sư Liệu, trí não cũng sẽ được cải thiện bằng các thói quen có lợi như ngủ đủ giấc, uống đủ nước, thường xuyên tập thể thao, chơi các trò chơi tư duy, thiền định, hạn chế bia rượu...
Oanh Ngô