ThS.BS Hà Tố Nguyên, Giám đốc Trung tâm Y học bào thai, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết siêu âm giúp tầm soát sức khỏe và sàng lọc dị tật ở thai nhi. Tùy theo tuổi thai và giai đoạn, bác sĩ chỉ định những mốc siêu âm phù hợp cho thai phụ. Dưới đây là 4 cột mốc quan trọng.
12 tuần
Siêu âm 12 tuần giúp phát hiện bất thường thai thông qua kết hợp tầm soát lệch bội. Tầm soát lệch bội nhằm xác định thai có thừa hay thiếu nhiều nhiễm sắc thể (NST) so với bình thường. Lệch bội các nhiễm sắc thể 13, 18, 21 gây ra hội chứng Patau, Adwards, Down, lệch bội NST giới tính có nhiều hội chứng như Tunner (X), Klinefelter (XXY), ảnh hưởng rất lớn đến thai nhi. Bác sĩ Tố Nguyên cho biết có khoảng 25% dị tật thai phát hiện được 12-13 tuần, khoảng 50% phát hiện quý 2-3 thai kỳ, 25% còn lại phát hiện ở quý ba, sau sinh.
Trong siêu âm hình thái học quý một thai kỳ, bác sĩ có thể phát hiện được bất thường lớn có chỉ định ngừng thai như thai vô sọ, tật não thất không phân chia hoặc bất thường phức hợp nặng ở cơ thể như ruột gan, tim nằm ngoài.
22 tuần
Khoảng 50-60% dị tật thai có thể phát hiện nhờ siêu âm hình thái học quý II thai kỳ. Nhờ thông số siêu âm, bác sĩ có thể dùng để tính tuổi thai, đánh giá kích thước thai như đường kính lưỡng đỉnh (mặt cắt ngang hộp sọ của thai nhi được tính từ trán ra sau gáy - BPD), chu vi đầu (HC), chu vi bụng (AC), chiều dài xương đùi (FL). Bác sĩ đánh giá nước ối, ước tính cân nặng, theo dõi cử động thai. Bác sĩ cũng xem xét toàn bộ cấu trúc thai như đầu, mặt, cổ, ngực, tim, bụng, hệ xương, nhau, dây rốn, hệ niệu dục để phát hiện các dị tật quan trọng.
Ở thời điểm này, thai phụ cũng được chỉ định siêu âm 3D-4D để có chất lượng hình ảnh tốt giúp phát hiện những bất thường có thể không nhìn thấy ở siêu âm 2D. Bố mẹ cũng được nhìn thấy gương mặt của thai nhi trên hình ảnh 3 chiều, 4 chiều.
32 tuần
Ở mốc này, bác sĩ tầm soát dị tật thai xuất hiện muộn, khảo sát lại hình thái học thai nhi, có kế hoạch cho em bé lúc sinh. Siêu âm quý ba thai kỳ có thể phát hiện, đánh giá vấn đề thai ít cân, suy dinh dưỡng, giới hạn tăng trưởng trong tử cung. Tình trạng này nếu không được phát hiện, quản lý thì bé có thể mất tim thai, để lại nhiều di chứng. Giai đoạn này có thể xảy ra tình trạng thai to bất thường cho mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ. Nhờ siêu âm, bác sĩ có thể xử trí phù hợp, bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.
Siêu âm 36 tuần
Theo bác sĩ Tố Nguyên, siêu âm mốc 36 tuần giúp phát hiện tình trạng thai giới hạn chậm tăng trưởng tốt hơn cột mốc 32 tuần. Do đó, thai phụ cần lưu ý đi khám thai đầy đủ. 4 mốc siêu âm trên cần thiết đối với một thai kỳ diễn tiến thuận lợi. Tùy vào sức khỏe của mẹ và bé, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm cần thiết. Nếu thai kỳ bất thường, đa thai cần được siêu âm theo dõi sát hơn để dự phòng nguy cơ sảy thai, thai lưu, sinh non.
Tuệ Diễm
Độc giả gửi câu hỏi về sản phụ khoa tại đây để bác sĩ giải đáp |