Bộ não là cơ quan phức tạp nhất của cơ thể; điều chỉnh nhiều chức năng, giải thích thông tin cảm giác đến và xử lý cảm xúc. Não cũng là nơi chứa đựng trí nhớ, trí thông minh và sự sáng tạo. Bộ não luôn hoạt động, kể cả trong khi ngủ.
Mặc dù bộ não được vận động nhiều mỗi ngày nhưng một số hoạt động nhất định có thể giúp tăng cường chức năng nhận thức, cản thiện trí nhớ, khả năng sáng tạo và kết nối của não. Điều này có thể giúp bảo vệ não khỏi sự thoái hóa do tuổi tác.
Có nhiều bài tập khác nhau để tăng cường trí nào và mỗi người có thể chọn cho mình bài tập phù hợp. Dưới đây là một số bài tập tăng cường trí não.
Thiền
Thiền thường bao gồm việc tập trung sự chú ý một cách bình tĩnh, có kiểm soát. Ngồi thiền có thể mang lại nhiều lợi ích cho cả não và cơ thể. Theo Trung tâm Quốc gia về Sức khỏe Mỹ, nghiên cứu cho thấy, thiền có thể có lợi cho não bằng cách làm chậm quá trình lão hóa não và tăng khả năng xử lý thông tin của não.
Chơi game
Chơi các trò chơi game hoặc trò chơi cờ có thể là cách để giao lưu hoặc giết thời gian, có lợi cho não. Chơi game cũng giúp cải thiện tình trạng suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi. Trò chơi kiểm tra trí nhớ ngắn hạn đơn giản và thú vị để thu hút sự tham gia của não bộ và kích hoạt các khu vực liên quan đến nhận dạng, ghi nhớ.
Giải ô chữ, ghép hình
Giải ô chữ là một hoạt động phổ biến có thể kích thích não bộ. Trò chơi ô chữ có thể trì hoãn suy giảm trí nhớ ở những người mắc chứng sa sút trí tuệ tiền lâm sàng.
Hoàn thành một trò chơi ghép hình có thể giết thời gian và có lợi cho não. Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy, các câu đố kích hoạt nhiều chức năng nhận thức, bao gồm sự nhận thức, luân chuyển tinh thần, trí nhớ lý luận. Nghiên cứu kết luận rằng, thực hiện trò chơi ghép hình thường xuyên và trong suốt cuộc đời có thể bảo vệ khỏi tác động của lão hóa não.
Chơi cờ caro
Nghiên cứu ở Mỹ phát hiện ra rằng có mối liên hệ giữa việc thường xuyên tham gia chơi cờ caro hoặc các trò chơi kích thích nhận thức giúp cải thiện về sức khỏe tinh thần ở những người có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Giao lưu
Cùng bạn bè vui chơi là hoạt động giải trí hấp dẫn về mặt tinh thần và giúp duy trì chức năng nhận thức. Những người tiếp xúc xã hội thường xuyên hơn ít bị suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ hơn. Một số hoạt động xã hội có thể kích thích não bộ như thảo luận, chơi trò chơi, tham gia các môn thể thao xã hội.
Học các kỹ năng mới
Học các kỹ năng mới giúp não bộ tham gia theo nhiều cách khác nhau và cải thiện chức năng của não. Những người lớn tuổi nhận thấy rằng học một kỹ năng mới và đòi hỏi nhận thức, chẳng hạn như cắm hoa, chụp ảnh thì chức năng ghi nhớ được tăng cường.
Tăng vốn từ vựng cá nhân
Tăng phạm vi vốn từ vựng để mở rộng kiến thức đồng thời rèn luyện trí não. Cách đơn giản để tăng vốn từ vựng là đọc sách hoặc xem chương trình TV và ghi chú lại những từ không quen thuộc. Sau đó, bạn sử dụng từ điển để tra nghĩa của từ và nghĩ ra cách sử dụng từ trong câu.
Học ngôn ngữ mới
"Song ngữ" đề cập đến khả năng nói hai ngôn ngữ. Song ngữ làm tăng và củng cố kết nối giữa các khu vực khác nhau của não. Các nhà nghiên cứu đề xuất rằng khả năng kết nối nâng cao này đóng vai trò trong việc trì hoãn sự khởi phát của bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác.
Nghe nhạc
Một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên tạp chí Brain Sciences của Thụy Sỹ cho thấy, nghe nhạc mà bạn yêu thích sẽ thu hút và kết nối các phần khác nhau của não bộ. Nghe nhạc có thể dẫn đến cải thiện chức năng nhận thức và sức khỏe tổng thể.
Học những sở thích hấp dẫn
Thực hiện một sở thích mới có thể kích thích tinh thần và rèn luyện trí não theo những cách mới. Những sở thích đòi hỏi sự phối hợp hoặc khéo léo sẽ kích hoạt các kỹ năng vận động của một người. Những sở thích như vậy có thể là đan len, thêu, vẽ, khiêu vũ hoặc học một nhạc cụ. Học một nhạc cụ tập luyện các bộ phận của não chịu trách nhiệm phối hợp. Chơi một nhạc cụ có thể có lợi cho sự phát triển nhận thức ở não trẻ và giúp bảo vệ chống lại sự suy giảm nhận thức ở não già.
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên có lợi cho cả não và cơ thể. Tập thể dục cải thiện não bộ bằng cách hình dung và nhớ lại những động tác trước đó, suy nghĩ phối hợp động tác... Trong thể dục, khiêu vũ có tác dụng hữu ích đối với các khía cạnh sau của sức khỏe nhận thức như lập kế hoạch. Khiêu vũ là hình thức tập thể dục cũng có thể giúp các vùng não tham gia vào nhịp điệu và sự cân bằng. Chơi thể thao cải thiện sự chú ý và tốc độ xử lý thông tin nhanh hơn.
Thái cực quyền cũng là hình thức tập luyện thể chất bao gồm các chuyển động cơ thể nhẹ nhàng, hít thở nhịp nhàng và thiền định. Môn thể thao này có thể cải thiện nhận thức và giảm tỷ lệ mất trí nhớ.
Ngủ
Mặc dù không nhất thiết phải là một bài tập tích cực nhưng giấc ngủ rất quan trọng đối với cả não và cơ thể. Viện Quốc gia về Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ Mỹ cho biết, hầu hết người lớn cần ngủ từ 7-9 tiếng mỗi đêm, mặc dù nhiều người ngủ ít hơn mức họ cần. Một giấc ngủ đã được chứng minh có thể tăng cường nhớ lại, giảm mệt mỏi tinh thần, điều chỉnh sử trao đổi chất. Do đó, đảm bảo ngủ đủ giấc mỗi đêm là một bước quan trọng để duy trì một bộ não khỏe mạnh.
Anh Chi (Theo MedicalNewsToday)