Động kinh là một bệnh lý mạn tính xảy ra do sự bất thường trong não bộ dẫn tới sự phóng điện đột ngột quá mức của một nhóm các tế bào thần kinh. Động kinh rất thường gặp, tuy nhiên vẫn có không ít người chưa hiểu rõ về căn bệnh này.

PGS.TS.BS Nguyễn Văn Liệu, Trưởng khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, chỉ ra 12 lầm tưởng phổ biến về chứng động kinh dưới đây.

Bị co giật đồng nghĩa với bị bệnh động kinh?

Một người được chẩn đoán bệnh động kinh chỉ khi có hai hay nhiều cơn co giật không rõ nguyên nhân (bất thường) xảy ra cách nhau hơn 24 giờ hoặc khi mới chỉ có một cơn co giật nhưng nguy cơ tái diễn cơn tương tự tiếp theo cao. Trong trường hợp cơn co giật do một yếu tố cụ thể gây nên, chẳng hạn như bệnh lý nhiễm trùng thần kinh, thuốc, hạ đường huyết... thì không được coi là mắc bệnh động kinh vì thông thường cơn giật sẽ không tái diễn khi các yếu tố trên được điều trị dứt điểm.

Những người bị động kinh đều có rối loạn tâm thần?

Động kinh là một thuật ngữ chung bao gồm nhiều loại khác nhau, có thể biểu hiện dưới dạng cơn co cứng co giật, rối loạn cảm giác, rối loạn tâm thần hành vi trong cơn.... có thể có hoặc không kèm theo các tổn thương cấu trúc não bộ. Tuy nhiên, ngoài cơn động kinh, đa số bệnh nhân đều tỉnh táo và các biểu hiện trong cơn sẽ mất đi. Do đó, bệnh động kinh không phải là bệnh tâm thần như nhiều người vẫn lầm tưởng.

Những người mắc chứng động kinh không thông minh như người bình thường?

Bệnh động kinh nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ có ít nguy cơ hoặc không ảnh hưởng đến khả năng suy nghĩ của người bệnh, ngoại trừ trong một số cơn động kinh đặc biệt gây suy thoái về mặt ngôn ngữ, trí tuệ hoặc kéo dài không cắt được cơn. Khi đó, cùng với tác dụng phụ của các một số loại thuốc chống động kinh khi dùng lâu dài, người bệnh có thể biểu hiện suy giảm trí nhớ, tư duy. Tuy nhiên, đa số người động kinh không kém thông minh so với những người không mắc bệnh.

Những người bị động kinh không thể giải quyết công việc nhiều áp lực?

Người mắc bệnh động kinh nếu được chẩn đoán, điều trị kịp thời và kiểm soát được cơn động kinh, họ vẫn làm được hầu hết các công việc từ kinh doanh, công chức, pháp luật, thể thao cho đến y học.Tuy nhiên, người bệnh động kinh cũng nên tránh những căng thẳng áp lực trong công việc cũng như trong cuộc sống để giảm bớt nguy cơ tái phát cơn động kinh.

Khi cơn động kinh sắp xảy ra có thể nhận biết dễ dàng?

Hiện vẫn chưa thể dự đoán khi nào thì cơn động kinh bắt đầu. Một số bệnh nhân có thể cảm thấy một cảm giác ngắn trong vài giây trước khi cơn động kinh xảy ra, tuy nhiên, điều này không thật sự rõ ràng và chỉ có giá trị gợi ý trong định khu ổ sinh động kinh. Hiện các nhà khoa học vẫn tiếp tục nghiên cứu các dấu hiệu báo trước một cơn động kinh.

Động kinh gây đau đớn?

Một người bất tỉnh và không đau trong hầu hết các cơn động kinh. Thay vào đó, người bệnh chỉ bị đau vì té ngã xuống sàn hoặc đau do cắn phải lưỡi (trong cơn co giật lớn).

Bệnh động kinh phổ biến nhất ở trẻ em?

Bệnh động kinh phổ biến ở cả trẻ em và người già. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể phát triển ở các lứa tuổi khác nữa.

Bạn nên nhét vật gì đó vào miệng người bị co giật?

Khi một người đang lên cơn co giật, bạn không nên cho bất cứ thứ gì vào miệng của họ vì có thể gây thương tích hoặc nguy cơ nuốt, nghẹn. Thay vào đó, để giúp người bệnh trong cơn động kinh, bạn nên lăn họ sang một bên, tránh xa các đồ vật. Nếu cơn co giật kéo dài hơn vài phút hoặc xuất hiện các dấu hiệu nguy hiểm, bạn nên đưa người bệnh tới bệnh viện.

Không thể kiểm soát chứng động kinh một cách hiệu quả

Có nhiều cách để điều trị, giảm thiểu, kiểm soát và thậm chí trong những điều kiện thích hợp còn có thể chữa khỏi chứng động kinh. Dùng thuốc chống động kinh có thể kiểm soát các cơn động kinh gần 70% bệnh nhân. 30% còn lại có thể điều trị bằng phẫu thuật, điều này phụ thuộc vào nơi bắt nguồn của chứng động kinh trong não.

Phụ nữ mắc chứng động kinh không thể hoặc không nên mang thai

Bệnh động kinh nói chung không ảnh hưởng đến khả năng thụ thai của phụ nữ nhưng có ảnh hưởng nhỏ đến sự phát triển của thai nhi. Nhưng vấn đề nghiêm trọng nhất là việc dùng các loại thuốc chống động kinh có thể gây nguy cơ dị tật bẩm sinh 2-10%. Do đó, phụ nữ mắc chứng động kinh đang điều trị bằng thuốc chống động kinh cần cân nhắc kỹ khi có kế hoạch mang thai. Tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ phụ sản và bác sĩ thần kinh để có giải pháp phù hợp với bệnh trạng.

Nếu bố mẹ bị động kinh thì con cái cũng sẽ mắc bệnh

Trẻ có bố mẹ bị bệnh động kinh có nguy cơ mắc bệnh này cao hơn các trẻ không có bố mẹ bị bệnh động kinh. Tuy nhiên, tỷ lệ di truyền bệnh động kinh là rất thấp. Điều này có nghĩa không phải ai bị động kinh thì con cái họ cũng sẽ bị bệnh này. Một vấn đề về gene đơn lẻ hiếm khi gây ra chứng động kinh. Chứng động kinh thường liên quan đến sự kết hợp của nhiều khiếm khuyết gene.

Nguyên Phương