Vitamin D được cơ thể sản xuất khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Vi chất này cũng có thể được cơ thể hấp thụ thông qua thực phẩm và chất bổ sung. Vitamin D có nhiều tác dụng quan trọng với cơ thể, gồm giảm viêm, kích thích hệ miễn dịch, tăng khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, phát triển xương.
Các nhà khoa học cho rằng vitamin D cũng ảnh hưởng đến sinh sản. Nghiên cứu tổng hợp năm 2012 của Viện Oxford, Anh, tìm thấy thụ thể vitamin D (VDR) và các enzym chuyển hóa vitamin D trong các mô sinh sản của phụ nữ, nam giới, cũng như ở chuột.
Chuột bị loại bỏ VDR bị suy tuyến sinh dục đáng kể, giảm số lượng và khả năng vận động của tinh trùng. Chúng còn bị bất thường ở tinh hoàn, buồng trứng, tử cung. Ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang, nồng độ vitamin D thấp có liên quan đến béo phì, rối loạn chuyển hóa, nội tiết.
Bổ sung vi chất này có thể cải thiện tần suất kinh nguyệt và chuyển hóa. Vitamin D ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp steroid của các hormone giới tính estradiol, progesterone ở phụ nữ khỏe mạnh.
Một nghiên cứu khác công bố trên tạp chí Nội tiết và Chuyển hóa lâm sàng (JCEM) năm 2014 cho thấy những phụ nữ đủ lượng vitamin D có khả năng thụ thai bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) cao gấp đôi người thiếu vi chất này.
Nghiên cứu có 154 phụ nữ thiếu vitamin D (dưới 20 ng/ml máu) và 181 phụ nữ có đủ vitamin D (hơn 20 ng/ml máu) tham gia. Tất cả thực hiện IVF tại cùng một đơn vị. Các nhà nghiên cứu đến từ Italy cho rằng nguyên nhân có thể là do vitamin D thúc đẩy quá trình sản xuất trứng chất lượng tốt, cải thiện cơ hội phôi làm tổ thành công trong tử cung.
Ở nam giới, khả năng sinh sản được đánh giá thông qua các thông số tinh dịch. Nhiều nghiên cứu chỉ ra vitamin D thấp có liên quan đến suy giảm số lượng, khả năng vận động của tinh trùng.
Trong nghiên cứu đăng trên JCEM năm 2018 với hơn 1.400 nam giới tham gia, nhóm bổ sung vitamin D gia tăng đáng kể nồng độ testosterone. Trong khi đó nhóm dùng giả dược không có sự thay đổi. Các nhà nghiên cứu cho rằng vitamin D hỗ trợ sản xuất testosterone và quá trình sinh tinh ở tinh hoàn, từ đó giúp tinh trùng khỏe mạnh. Nam giới có mức vitamin D cao có khả năng vận động của tinh trùng cao hơn.
Mức khuyến nghị tiêu thụ vitamin D hàng ngày tương đối nhất quán giữa giới tính, độ tuổi. Nồng độ bình thường trong máu là 30 ng/ml. Phụ nữ đang cố gắng có thai, đang mang thai hoặc đang cho con bú nên tiêu thụ lượng cao hơn (50-100 mcg mỗi ngày).
Yếu tố khác có thể ảnh hưởng lượng vitamin D như vị trí địa lý. Người sống ở nơi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời nhiều có thể cần bổ sung vi chất này ít hơn. Ánh sáng mặt trời ít hơn mùa đông. Người có làn da sẫm màu có nhiều hắc tố hơn trong lớp biểu bì của da. Sắc tố melanin làm giảm khả năng sản xuất vitamin D từ ánh sáng mặt trời nên những người này thiếu hụt hơn người có da sáng.
Thực phẩm có chứa vitamin D như cá hồi, cá trích, cá ngừ, lòng đỏ trứng gà. Nếu không thể đảm bảo liều lượng trong chế độ ăn, bác sĩ có thể tư vấn bổ cung cấp qua sản phẩm bổ sung.
Anh Ngọc (Theo Medical News Today)
Độc giả thắc mắc về vô sinh hiếm muộn đặt câu hỏi tại đây để bác sĩ giải đáp. |