Trả lời:

Xoang là những hốc rỗng, chứa đầy không khí, nằm phía sau xương vùng hàm mặt gồm xoang hàm, xoang sàng, xoang trán và xoang bướm. Viêm xoang là tình trạng niêm mạc xoang cạnh mũi bị viêm, phù nề, xuất tiết nhiều dịch nhầy do virus, vi khuẩn hoặc nấm, gây tắc nghẽn các lỗ thông xoang. Triệu chứng điển hình là nghẹt mũi, chảy mũi, đau nhức vùng mặt và quanh hốc mắt, đau đầu, sốt, giảm độ nhạy của khứu giác, hôi miệng...

Viêm xoang không di truyền nhưng một số yếu tố di truyền có thể tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh hình thành. Biến thể trong gene TAS2R38 (liên quan đến khả năng cảm nhận vị đắng) có thể ảnh hưởng đến cơ chế bảo vệ xoang mũi. Các thụ thể TAS2R38 giúp phát hiện vi khuẩn và kích hoạt phản ứng miễn dịch bằng cách thúc đẩy sản xuất oxit nitric, tăng cường chuyển động của lông mao trong mũi để loại bỏ tác nhân gây bệnh. Biến thể của gene này có thể làm suy giảm cơ chế bảo vệ, khiến người mang đột biến gene dễ nhiễm trùng xoang hơn.

Các yếu tố di truyền khác như đột biến trong gene ALOX15 liên quan đến polyp mũi cũng có thể tăng nguy cơ viêm xoang mạn tính. Xơ nang (liên quan gene CFTR) là bệnh di truyền gây ra sự thay đổi độ dày của chất nhầy trong phổi, ruột và đường mũi. Một trong những biến chứng của bệnh là nhiễm trùng xoang mạn tính.

Nhiều biến thể di truyền liên quan đến cytokine, làm gia tăng phản ứng viêm của cơ thể. Với sự gia tăng này, dù do mầm bệnh hay viêm nhiễm tổng thể đều góp phần dẫn đến viêm xoang mạn tính.

Biến thể di truyền trong gene CFTR, gene HLA, gene miễn dịch bẩm sinh, chất trung gian gây viêm (bao gồm IL13, IL33) và các gene liên quan đến tái tạo mô, chuyển hóa axit arachidonic có thể ảnh hưởng đến quá trình hình thành viêm xoang.

Viêm xoang do có các yếu tố di truyền được điều trị tương tự viêm xoang do các nguyên nhân khác bao gồm sử dụng thuốc steroid đường xịt hoặc đường uống, thuốc kháng sinh nếu nhiễm trùng nặng, thuốc kháng histamin khi viêm xoang dị ứng. Người bệnh có thể kết hợp các phương pháp tại chỗ khác như rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý, dùng máy xông hơi làm ẩm không khí, uống nhiều nước... Nếu bệnh không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật xoang.

Yếu tố môi trường cũng là nguyên nhân gây viêm xoang. Nhiều người trong một gia đình, tiếp xúc cùng một bầu không khí có nguy cơ viêm xoang tương đương nhau. Bạn và con gái nên đi khám chuyên khoa Tai Mũi Họng để bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán chính xác nguyên nhân, điều trị kịp thời.

ThS.BS.CKI Trương Tấn Phát
Trưởng Đơn vị Tai Mũi Họng
Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7