Trả lời:

U hốc mũi là khối u bên trong khoang mũi hoặc các xoang cạnh mũi do sự phát triển quá mức của tế bào. U hốc mũi có thể lành tính hoặc ác tính (ung thư).

U hốc mũi lành tính là một tập hợp các tế bào bất thường ở khoang mũi nhưng không có tế bào ung thư, phát triển chậm và thông thường không xâm lấn hay phá hủy cấu trúc lân cận. Triệu chứng dễ nhầm lẫn với cảm lạnh và một số bệnh mũi xoang khác như nghẹt một hoặc hai bên mũi, khứu giác giảm, chảy chất nhầy từ mũi, chảy máu cam...

U lành không đe dọa tính mạng người bệnh. Trường hợp u phát triển quá mức có thể chèn ép các cấu trúc khác, thu hẹp không gian khoang mũi, chặn luồng không khí và ảnh hưởng đến hô hấp cũng như các chức năng khác của mũi. U hốc mũi lành tính có thể được cắt bỏ hoàn toàn bằng phẫu thuật.

Khác với u lành tính, khối u ác tính là tập hợp các tế bào ung thư phát triển và phân chia không kiểm soát, xâm lấn, phá hủy các mô và cơ quan bình thường. Theo thời gian, các tế bào có thể tách ra và lan rộng (di căn) sang các bộ phận khác của cơ thể. Lúc này điều trị khó khăn, phức tạp hơn, có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

HPV có khả năng tấn công vào lớp tế bào biểu mô, tức là lớp tế bào phủ trên bề mặt niêm mạc, bao gồm cả niêm mạc mũi, họng, thanh quản. Chúng xâm nhập và làm tăng sinh bất thường các tế bào niêm mạc mũi xoang, dẫn đến hình thành khối u. Các type HPV như type 6 và 11 thường gây u lành tính ở khoang mũi, nhưng một số type như 16, 18, 33 nguy cơ cao có thể dẫn đến u ác tính.

Phần lớn các u do HPV gây ra ở hốc mũi hoặc xoang cạnh mũi là u nhú đảo ngược - một dạng u lành tính song có khả năng tăng sinh mạnh, dễ tái phát và có nguy cơ ác tính hóa (chuyển thành ung thư biểu mô tế bào vảy).

HPV có thể lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với vùng da hoặc niêm mạc bị nhiễm. Con đường lây nhiễm có thể đến từ tay, vật dụng cá nhân hoặc lan từ vùng da, niêm mạc khác trên cơ thể. Người có hệ miễn dịch suy giảm, vệ sinh kém hoặc thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi có nguy cơ nhiễm HPV cao hơn.

Bạn nên đi khám để bác sĩ kiểm tra u hốc mũi lành tính hay ác tính, tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Phẫu thuật nội soi mũi xoang được sử dụng điều trị u hốc mũi, loại bỏ toàn bộ mô u, bảo tồn cấu trúc giải phẫu vùng mũi xoang. Trong những trường hợp u ác tính lan rộng, bác sĩ có thể kết hợp phẫu thuật và xạ trị, hóa trị.

Hiện chưa có thuốc đặc hiệu tiêu diệt HPV. Mỗi người nên tăng cường sức đề kháng, tránh khói bụi, thuốc lá, rượu bia, tiêm vaccine HPV để giảm nguy cơ nhiễm virus. Nên có thói quen sinh hoạt lành mạnh, tuân thủ chế độ bảo hộ lao động khi làm việc ở môi trường phải tiếp xúc khói bụi và chất độc hại, chăm sóc sức khỏe tai mũi họng... góp phần ngăn u hốc mũi.

ThS.BS.CKI Trương Trí Tường
Trung tâm Tai Mũi Họng
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM