Vi phẫu thuật tinh hoàn (Microdissection TESE - micro-TESE) là kỹ thuật hiện đại phân mô tinh hoàn để trích tinh trùng cho bệnh nhân vô tinh, thay thế cho phương pháp cổ điển là chọc hút PESA hay kỹ thuật TESE - phân mô tinh hoàn.

Theo ThS.BS Lê Đăng Khoa - Trưởng đơn vị Nam học, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, BVĐK Tâm Anh TP HCM, micro-TESE là một trong những tiến bộ vượt bậc trong việc hỗ trợ sinh sản. Được thực hiện với sự trợ giúp của kính vi phẫu nên micro-TESE là lựa chọn tối ưu cho những ca vô tinh không do tắc, giúp tìm được những ống sinh tinh có thể còn sinh tinh, hạn chế sang chấn và tránh phá hủy chức năng tinh hoàn, tăng khả năng tìm thấy tinh trùng để thực hiện ICSI so với kỹ thuật TESE thường quy.

Việc trích lấy tinh trùng từ sâu bên trong mô tinh hoàn của người bệnh nhằm phục vụ cho việc thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) hay tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI). Kỹ thuật này được thực hiện thành công ở Việt Nam từ năm 2010 và đến nay vẫn được đánh giá cao về ưu điểm vượt trội so với các phương pháp lấy tinh trùng trước đây. Với những trường hợp tinh hoàn tổn thương quá nặng, tinh hoàn bị teo nhỏ, khả năng sinh tinh kém thì micro-TESE được xem là biện pháp cuối cùng để tìm tinh trùng cho những bệnh nhân vô tinh.

Micro-TESE được thực hiện trong phòng phẫu thuật với sự hỗ trợ của kính vi phẫu và phương pháp gây mê toàn thân, mất khoảng từ 1 - 4 giờ. Kỹ thuật phẫu thuật này có thể được thực hiện nhiều lần, nếu tinh trùng được tìm thấy nhiều hoặc việc trữ đông bị trục trặc.

Tỷ lệ tìm thấy tinh trùng cao

Kỹ thuật vi phẫu thuật tinh hoàn micro-TESE là giải pháp ưu việt, phục vụ cho những trường hợp đã từng thất bại TESE cổ điển (c-TESE), nam giới không có tinh trùng do tinh hoàn đã bị hư hỏng, mất khả năng sản sinh tinh trùng như: hội chứng Klinefelter (KS), tinh hoàn lạc chỗ, sau hóa/xạ trị ung thư, suy giảm sinh tinh (hypospermatogenesis), hội chứng một lớp tế bào Sertoli (SCO), sinh tinh nửa chừng (MA)...

Với sự hỗ trợ của các trang thiết bị chuyên dụng hiện đại, các bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ tìm kiếm trong từng ống sinh tinh những tinh trùng còn sống để lấy ra ngoài, phục vụ cho việc hỗ trợ sinh sản.

Khi thực hiện trích tinh trùng, phương pháp đốt điện lưỡng cực được thực hiện cẩn thận để đảm bảo cho việc cầm máu. Sau khi hoàn tất, các bác sĩ sẽ trả tinh hoàn trở vị trí cũ và đóng vết mổ bằng chỉ khâu chuyên dụng tự tiêu.

Nhiều kết quả thống kê cho thấy phẫu thuật tinh hoàn tìm tinh trùng micro-TESE mang đến hiệu quả tích cực trong việc điều trị vô tinh cho nam giới, tỷ lệ tìm thấy tinh trùng cao ở nhiều loại bệnh như:

- 60-70% các trường hợp vô sinh nam do hai tinh hoàn teo, không sinh tinh có khả năng tìm được tinh trùng

- Có thể lên tới 100% khả năng tìm thấy tinh trùng ở bệnh nhân quai bị làm teo hai tinh hoàn

- Khoảng 90% người bị tinh hoàn teo do ẩn cũng có hy vọng tìm thấy tinh trùng

- 50-70% bệnh nhân bị bệnh di truyền làm teo tinh hoàn như hội chứng Klinefelter, XXY có khả năng tìm được tinh trùng

- Khoảng 50% người bệnh mất đoạn nhiễm sắc thể Y AZFc tìm được tinh trùng

Bên cạnh đó, phương pháp này còn có những ưu điểm như ít gây ra tổn thương tinh hoàn, cơ hội bảo quản lạnh tinh trùng tương đối cao hơn, ít phát sinh biến chứng tụ máu, xơ hóa hay bị teo tinh hoàn

Xử lý tinh trùng sau phẫu thuật

Kỹ thuật phẫu thuật tinh hoàn lấy tinh trùng được sử dụng để phục vụ cho việc thụ tinh ống nghiệm. Vì thế, ngay sau khi trích, những con tinh trùng quý giá này sẽ được rửa, lọc và bảo quản hết sức nghiêm ngặt trong tủ an toàn sinh học tại các phòng thí nghiệm để đảm bảo chất lượng cho việc thụ tinh.

Cách xử lý tinh trùng sau khi trích được từ tinh hoàn cũng phụ thuộc vào phương pháp hỗ trợ sinh sản được lựa chọn.

Tinh trùng được sử dụng ngay với những trường hợp người vợ đã được dùng thuốc kích trứng, phẫu thuật này sẽ được thực hiện trước 1 ngày hoặc cùng ngày hút trứng để tiến hành thụ tinh. Khi đó, bác sĩ sẽ dùng tinh trùng vừa thu được sau khi làm micro-TESE ủ tối thiểu 1 giờ, sau đó tiêm vào bào tương noãn.

Tinh trùng được trữ đông nếu người vợ chưa được kích thích trứng, tinh trùng sau khi lấy ra khỏi tinh hoàn sẽ được trữ đông. Đến khi trứng đã sẵn sàng, các bác sĩ sẽ tiến hành rã đông để thực hiện việc thụ tinh. Tuy nhiên, quá trình cấp đông và rã đông này tiềm ẩn nguy cơ làm hỏng tinh trùng, có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ thụ tinh.

Quá trình thực hiện vi phẫu thuật tinh hoàn thường mất khoảng 1 giờ. Tuy nhiên, một vài trường hợp có thể mất 2-3 giờ, tùy thuộc vào kích thước của tinh hoàn và thời gian các chuyên gia phải quan sát để tìm ống sinh tinh có chứa tinh trùng.

Để cuộc phẫu thuật diễn ra thành công, người bệnh có thể được chỉ định dùng thuốc nội tiết trước đó 3 tháng để tối ưu hóa tỷ lệ lấy tinh trùng khỏe mạnh.

Sau khi thực hiện vi phẫu thuật tinh hoàn, các bác sĩ sẽ kê thuốc để giảm đau. Người bệnh nên uống nhiều nước, thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, chọn thức ăn dễ tiêu hóa như súp, cháo,... tránh ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng. Vận động nhẹ nhàng tùy theo tình trạng sức khỏe. Kiêng quan hệ tình dục (bao gồm cả thủ dâm) trong khoảng 3-4 tuần.

Quỳnh Châu