Trả lời

Ung thư da xuất hiện do sự phát triển, phân chia mất kiểm soát của các tế bào da. Bệnh khởi phát từ tầng biểu bì ngoài cùng, bao gồm các tế bào sừng hoặc lớp bên trong như tế bào đáy, tế bào hắc tố (melanocyte). Tác nhân chính gây ung thư da chủ yếu liên quan đến tia cực tím (UV), xuất phát từ ánh nắng mặt trời.

Ba loại ung thư da phổ biến gồm ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư hắc tố (melanoma). Mức độ nguy hiểm khác nhau tùy vào từng loại.

Ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy thường gặp, tiên lượng điều trị phục hồi tốt do các tế bào ác tính phát triển chậm.

Ung thư tế bào hắc tố, tiên lượng điều trị và phục hồi kém hơn do tế bào ung thư dễ ảnh hưởng đến tầng da sâu, có khả năng di căn các cơ quan khác.

Triệu chứng ung thư da gồm nốt da biến đổi màu sắc, nốt ban đỏ, sần nổi có hình dạng khác nhau như nốt, bong vảy, bờ không đều hoặc giống các bệnh lý viêm da, vẩy nến, eczema... Bệnh ở giai đoạn tiến triển gây ra nốt sần sáng hoặc trong suốt kèm theo các nốt nhỏ rỉ máu, sưng, loét.

Ung thư da không phải ung thư hắc tố khá phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 2-3 triệu người trên thế giới. Bệnh có thể phát hiện sớm và điều trị khỏi.

Ung thư da có tỷ lệ tử vong thấp nhưng nếu không can thiệp sớm, có phương pháp điều trị phù hợp vẫn có thể dẫn đến tử vong. Người bệnh không nên chủ quan, cần tuân thủ phác đồ điều trị, tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa ung bướu.

Ung thư hắc tố chỉ chiếm 1%, tuy nhiên đây là nguyên nhân chính gây tử vong ở hầu hết các trường hợp chẩn đoán ung thư da. Theo Globocan năm 2020, Việt Nam ghi nhận 193 trường hợp mắc ung thư sắc tố da. Thống kê từ Hiệp hội Ung thư Mỹ, các trường hợp ung thư hắc tố da di căn, tiên lượng sống thêm khoảng 30%.

Bạn nên hạn chế tiếp xúc với tia UV để giảm nguy cơ mắc ung thư da, bằng cách tránh ra đường trong khoảng thời gian tia UV mạnh nhất 10-14h hoặc che chắn cẩn thận bằng quần áo bảo hộ, mũ rộng vành, kính râm. Nếu được bạn nên sử dụng quần áo làm từ vải có hệ số chống tia cực tím (UPF). Thoa kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và thoa lại sau mỗi hai giờ, tắm nắng khoảng 15 phút vào buổi sáng sớm.

BS.CKII Ngô Trường Sơn
Phó khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội