Xạ trị là phương pháp điều trị ung thư phổi phổ biến. Đây là một liệu pháp tại chỗ, tiêu diệt tế bào ung thư nơi các chùm tia bức xạ chiếu tới bằng cách làm hỏng DNA trong các tế bào khối u. Tỷ lệ thành công của xạ trị phụ thuộc vào loại bức xạ được sử dụng, giai đoạn ung thư và tình trạng khối u. Phương pháp này thường được áp dụng điều trị ung thư phổi giai đoạn đầu nhiều hơn. Với những khối u lớn hoặc đã lan đến các hạch bạch huyết lân cận, xạ trị nhằm giảm kích thước khối u, sau đó phẫu thuật hoặc tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật. Với ung thư phổi di căn, xạ trị chủ yếu làm giảm các triệu chứng và kéo dài tuổi thọ.

Ung thư phổi tế bào nhỏ

Ung thư phổi tế bào nhỏ chiếm khoảng 13% các ca ung thư phổi và có xu hướng di căn sớm, thường lên não. Khi khối u vẫn nằm trong phổi được gọi là "giai đoạn giới hạn". Xạ trị (có thể cùng với hóa trị) được sử dụng phổ biến hơn với ung thư phổi tế bào nhỏ ở giai đoạn này, giúp cải thiện khả năng sống. Theo Hiệp hội Ung thư bức xạ Mỹ, ở giai đoạn đầu, xạ trị hoặc xạ trị kết hợp hóa trị đã chữa khỏi cho nhiều người hoặc ít nhất là kéo dài thời gian sống lên khá nhiều. Xạ trị kết hợp với hóa trị được sử dụng càng sớm càng càng tốt sau khi chẩn đoán bệnh ở giai đoạn đầu, tỷ lệ thành công cao.

Tỷ lệ sống sót tổng thể của ung thư phổi tế bào nhỏ giai đoạn giới hạn sau 5 năm dao động từ 30-35% khi tuân thủ các hướng dẫn điều trị. Xạ trị kết hợp hóa trị có thể tăng tỷ lệ sống sót thêm 5,4% sau 2-3 năm điều trị. Hóa xạ trị cũng kiểm soát sự phát triển cục bộ của khối u tốt hơn khoảng 25% so với hóa trị đơn thuần.

Xạ trị không được sử dụng phổ biến để điều trị ung thư phổi tế bào nhỏ giai đoạn di căn. Phương pháp điều trị chính là hóa trị và liệu pháp miễn dịch (lấy chính hệ thống miễn dịch của bệnh nhân tấn công một số tế bào ung thư phổi). Xạ trị trong giai đoạn này được sử dụng chủ yếu để điều trị các triệu chứng của ung thư phổi di căn như đau đầu do di căn não và đau xương do di căn xương. Trong một số trường hợp, xạ trị dùng để giảm kích thước khối u trong phổi, làm chậm sự phát triển và lan rộng của khối u di căn, cải thiện khả năng sống sót chung. Ở giai đoạn này, rất khó chữa khỏi ung thư.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn một (khối u ở vị trí ban đầu trong phổi chưa lan đến các hạch bạch huyết) có khả năng chữa khỏi ngay cả ở người lớn tuổi hoặc mắc các bệnh lý khiến phẫu thuật khó khăn. Ở giai đoạn này, phương pháp điều trị chính vẫn là phẫu thuật, xạ trị chỉ sử dụng thay thế phẫu thuật ở người có khối u không thể phẫu thuật. Tỷ lệ sống sót chung sau một năm sử dụng phương pháp xạ trị cơ thể lập thể (SBRT) hoặc phẫu thuật là 91%. Sau ba năm, tỷ lệ sống sót của người áp dụng xạ trị SBRT là 87% và người áp dụng phẫu thuật là 84%.

Xạ trị cơ thể lập thể là một phương pháp điều trị hiệu quả ung thư phổi giai đoạn đầu và giai đoạn 2. So với bức xạ tiêu chuẩn, khả năng sống sót với SBRT tăng hơi. SBRT hiệu quả với người có khối u nằm bên ngoài của phổi (phẫu thuật thường áp dụng cho khối u trung tâm phổi). Khối u không có khả năng lan đến các hạch bạch huyết, khối u ở người lớn tuổi hoặc ở người bị suy giảm chức năng phổi (tim) cũng có thể bị tiêu diệt bằng phương pháp này.

Ở giai đoạn 3, kết hợp xạ trị và hóa trị là tiêu chuẩn chăm sóc, liệu pháp miễn dịch bổ trợ được sử dụng cho người không tiến triển với hóa xạ trị. Tỷ lệ sống sót sau 24 tháng đối với người xạ trị cộng hóa trị và liệu pháp miễn dịch là hơn 66%; người chỉ được xạ trị và hóa trị là hơn 55%. Thời gian trung bình dẫn đến tử vong hoặc di căn là hơn 28 tháng ở nhóm nhận dùng cả ba phương pháp điều trị và hơn 16 tháng ở người chỉ xạ trị và hóa trị. Xạ trị ít được sử dụng hơn với ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 4. Ở giai đoạn này, xạ trị chủ yếu để giảm đau, giảm các triệu chứng như ho, khó thở, ho ra máu và kéo dài tuổi thọ.

Tỷ lệ thành công của xạ trị với ung thư phổi còn phụ thuộc vào tuổi tác, giới tính, khả năng đáp ứng điều trị của mỗi người, hút thuốc... Tỷ lệ sống 5 năm tổng thể của tất cả giai đoạn cộng lại ở ung thư phổi tế bào nhỏ là 7%, ung thư phổi không tế bào nhỏ là 25%.

Mai Cat
(Theo Very Well Health)