Tiến sĩ, bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết ở mỗi độ tuổi, da có vấn đề riêng, cần chăm sóc da càng sớm càng tốt. Nguyên tắc điều trị bệnh da phải kết hợp với chăm sóc để có làn da khỏe mạnh, ngừa bệnh tái phát.

Trẻ em

Làn da trẻ sơ sinh non nớt, mỏng manh nên rất dễ bị hăm, ngứa, phát ban, rôm sảy, nổi mụn trứng cá, viêm da dị ứng, chàm sữa (viêm da cơ địa). Ngay cả khi trẻ không mắc các bệnh da liễu, phụ huynh cũng cần chăm sóc, bảo vệ da bé để tránh tổn thương.

Ở giai đoạn này, chăm sóc da khá đơn giản, như tắm rửa hàng ngày bằng sữa tắm, dầu gội chuyên dùng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Phụ huynh nên giữ da con khô ráo, mặc quần áo chất liệu thấm mồ hôi, thoáng mát. Thoa kem dưỡng ẩm hàng ngày cho trẻ, nhất là ở các vùng thời tiết lạnh, khô hanh, da dễ thiếu nước dẫn đến bong tróc, nứt nẻ.

Nếu da trẻ xuất hiện bất thường, phụ huynh cần đưa con đến cơ sở y tế chuyên khoa Da liễu hoặc Nhi khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Không nên tự điều trị cho trẻ bằng cách dân gian như đắp các loại lá cây (nha đam, lá trầu không) hoặc thoa thuốc 7 màu... Điều trị sai cách có thể khiến bệnh nặng hơn, gây biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, rậm lông, phát ban...

Tuổi dậy thì

Khi trẻ đến tuổi dậy thì (khoảng từ 12 tuổi), da bắt đầu bị ảnh hưởng bởi nội tiết. Hormone sinh dục androgen tăng nhanh chóng khiến tuyến dầu nhờn ở da hoạt động mạnh hơn, sinh ra bã nhờn gây bít tắc lỗ chân lông tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn hoạt động gây mụn trứng cá.

Bít tắc lỗ chân lông dẫn đến hình thành nhân mụn (mụn đầu trắng). Khi lỗ chân lông bị hở, nhân mụn bị oxy hóa hình thành mụn đầu đen. Nếu vi khuẩn xâm nhập sẽ xuất hiện mụn mủ sưng đỏ gây đau đớn, nguy cơ viêm nhiễm cao.

Theo bác sĩ Bích, thời điểm này quan trọng nhất là chọn sữa tắm, sữa rửa mặt, dầu gội phù hợp với làn da của trẻ. Phụ huynh cần hướng dẫn con cách vệ sinh sạch sẽ, gồm rửa mặt hai lần mỗi ngày, tắm và gội đầu mỗi ngày. Nhờ đó trẻ giảm nguy cơ nổi mụn trứng cá, hạn chế mụn bùng phát ồ ạt và ngăn nguy cơ để lại sẹo, thâm nám khó điều trị.

Từ 12 tuổi, trẻ cũng nên sử dụng kem chống nắng để bớt tác hại của ánh nắng lên da.

Độ tuổi 20-30

Mụn trứng cá có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành, liên quan đến nội tiết tố, mang thai, áp lực cuộc sống, lạm dụng mỹ phẩm, các loại thuốc... Cùng với đó, collagen trong cơ thể bắt đầu giảm 1% mỗi năm khiến da dần giảm độ đàn hồi, săn chắc, gây trũng mắt, hóp má và thái dương.

Ngoài 30 tuổi, da yếu dần, dấu hiệu lão hóa rõ rệt hơn, khô, lỗ chân lông to, hình thành các nếp nhăn, sạm nám, tăng sắc tố - tổn thương do ánh nắng mặt trời. Khuôn mặt dần chảy xệ, nhất là vùng má, cổ, xuất hiện nọng cằm.

Ngoài trị mụn trứng cá, chăm sóc da ở độ tuổi này cần chú trọng chống nắng, dưỡng ẩm để giảm tốc độ mất collagen. Nên thoa kem chống nắng hàng ngày, lặp lại mỗi hai giờ, kể cả khi ở trong nhà, với sản phẩm có chỉ số SPF phổ rộng trên 30 để chống lại tia UVA và UVB.

Bác sĩ Bích khuyên nên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần chống oxy hóa và axit hyaluronic để duy trì độ đàn hồi và độ ẩm của da.

Bên cạnh đó, nên tẩy tế bào chết hàng tuần, uống bổ sung vitamin A, vitamin C; sử dụng sản phẩm dưỡng da dạng bôi, hoặc các phương pháp làm đẹp nội khoa như peel da, tiêm meso, dưỡng chất HA, botox, filler, laser, IPL, điện di... giúp mờ nếp nhăn, làm chậm quá trình lão hóa.

Ngủ đủ giấc, uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày; ăn nhiều rau xanh, trái cây giúp da căng, sáng mịn hơn.

Tuổi trung niên, lão niên

Bác sĩ Bích cho biết sau 40 tuổi, nhất là sau 60 tuổi, các dấu hiệu và tốc độ lão hóa da càng nhanh hơn do quá trình lão hóa nội sinh và ngoại sinh tác động trong thời gian dài, nhất là ở nữ giới. Nhiều dấu hiệu lão hóa biểu hiện rõ rệt như da không đều màu; tăng sắc tố nặng như nám sâu, đồi mồi, giãn mạch. Da cũng khô, sần sùi và mỏng hơn, giảm độ đàn hồi và săn chắc.

Sau 60 tuổi, da khô và nhăn do giảm collagen và elastin, trở nên mỏng manh như da em bé, cần sử dụng các loại sữa tắm dịu nhẹ, cấp ẩm cho da (tương tự sản phẩm cho trẻ dưới 6 tuổi).

Lão hóa làm thay đổi cấu trúc khuôn mặt dẫn đến nếp nhăn đuôi mắt, trán, rãnh lệ, rãnh mũi má, góc miệng xệ, đường viền hàm không còn sắc nét, teo mô mỡ dưới da hoặc sự trượt các túi mỡ theo chiều trọng lực.

Trong giai đoạn này, các yếu tố lão hóa rõ rệt và nhiều vấn đề xuất hiện trên gương mặt. Thông thường không có một phương pháp nào giải quyết tất cả vấn đề mà cần phối hợp nhiều phương pháp.

Ngoài duy trì các biện pháp chăm sóc da như độ tuổi 30, có thể thực hiện các phương pháp chăm sóc da sâu hơn như nâng cơ và săn chắc da bằng sóng siêu âm (công nghệ HIFU và Sofwave), căng chỉ...

"Chăm sóc da đúng cách từ sớm giúp làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên, nhưng cần đúng cách, có bác sĩ da liễu hướng dẫn để an toàn", bác sĩ Bích nói.

Anh Thư