Trong cuộc họp trực tuyến ngày 22/11 với lãnh đạo các quốc gia ASEAN, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói nước này "ủng hộ các nỗ lực xây dựng khu vực không vũ khí hạt nhân" và sẵn sàng ký "càng sớm càng tốt" nghị định thư của Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), SCMP hôm nay đưa tin.
SEANWFZ được các nước ASEAN ký năm 1995, là cam kết giữ cho khu vực không có vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt khác. Theo quy định của hiệp ước, các nước tham gia không được phát triển, sản xuất hoặc triển khai vũ khí hạt nhân trong khu vực, cũng như không được nhận bất cứ hỗ trợ để thực hiện các hoạt động này.
Chưa có nước nào trong số 5 cường quốc hạt nhân thế giới gồm Anh, Mỹ, Nga, Pháp và Trung Quốc ký tham gia SEANWFZ. Trung Quốc từng tuyên bố sẵn sàng ký vào hiệp ước trong vài năm tới.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong phiên họp với lãnh đạo các quốc gia ASEAN ngày 22/11. Ảnh: Xinhua.
Theo Dai Fan, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Philippines tại Đại học Tế Nam ở Quảng Châu, mong muốn tham gia SEANWFZ được ông Tập đưa ra trong bối cảnh căng thẳng tại khu vực leo thang liên quan đến tình hình Biển Đông và eo biển Đài Loan.
Hai cường quốc hạt nhân là Mỹ và Anh mới đây cũng ký thông qua hiệp ước AUKUS với Australia, trong đó có điều khoản hỗ trợ Canberra đóng 8 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khi gặp người đồng cấp Malaysia và Brunei hồi tháng 9 nói rằng liên minh AUKUS và kế hoạch phát triển tàu ngầm hạt nhân của Australia "có thể phá vỡ mục tiêu thiết lập khu vực phi hạt nhân ở Đông Nam Á".
Thông cáo chung sau cuộc họp của các ngoại trưởng ASEAN hồi tháng 8 cho biết các nước thành viên nhất trí tiếp tục thúc đẩy các nước sở hữu vũ khí hạt nhân sớm ký kết nghị định thư Hiệp ước SEANWFZ.
Nguyễn Tiến (Theo SCMP)