"Giá tôi trữ đông tinh trùng trước khi tiêm hormone chuyển giới", Trúc nói hôm 23/1, khi lần thứ hai đến khoa Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh - Quận 8, mà vẫn chưa thực hiện được nguyện vọng.
ThS.BS Lê Đăng Khoa, Trưởng đơn vị IVF Tâm Anh Quận 8, cho biết trường hợp Trúc rất đáng tiếc khi quyết định trữ tinh trùng khá muộn. Người bệnh sử dụng hormone nữ thời gian dài trước khi quyết định phẫu thuật chuyển giới khiến chức năng sinh tinh suy giảm nặng.
Trúc sinh ra với ngoại hình là nam nhưng từ nhỏ có nhiều sở thích và biểu hiện nữ tính. Năm 19 tuổi, Trúc bắt đầu tiêm hormone nữ 1-2 lần mỗi tháng để điều chỉnh nội tiết tố theo hướng nữ giới, nhằm tăng mỡ vào hông, ngực và má, da dẻ mịn màng hơn, giảm cơ. Từ giữa năm ngoái, Trúc tăng tần suất tiêm hormone lên mỗi tuần một lần và phẫu thuật nâng vòng một, độn cằm, nhấn mí...
Trúc chấp nhận đau đớn về thể xác để được sống với giới tính thực, song vấp phải sự phản đối gay gắt của bố bởi cô là con một. Mất nhiều tháng, bố mới chấp nhận ngoại hình nữ tính của Trúc và đồng ý cho con ra nước ngoài phẫu thuật vùng kín, hoàn thiện chuyển giới với điều kiện trữ tinh trùng để có người nối dõi.
Tháng 11/2024, Trúc đến IVF Tâm Anh Quận 8 để bảo tồn khả năng sinh sản trước khi phẫu thuật. Kết quả thăm khám và các xét nghiệm đều không thuận lợi. Thể tích tinh hoàn của Trúc giảm nhiều, kích thước tinh hoàn teo nhỏ, xét nghiệm tinh dịch đồ không có tinh trùng.
Bác sĩ Khoa cho hay mỗi năm, IVF Tâm Anh tiếp nhận khoảng hơn 30 nam giới trữ tinh trùng trước khi chuyển giới, 10% trong đó không đạt ý nguyện do trì hoãn hoặc chậm trễ trữ tinh trùng bảo tồn khả năng sinh sản. Quá trình sản xuất tinh trùng cần thêm thời gian để kích hoạt trở lại.

Tinh trùng được trữ đông trong môi trường nitơ lỏng đến -196 độ C và không giới hạn thời gian bảo quản. Ảnh: IVF Tâm Anh Quận 8
Trúc được hướng dẫn ngừng hormone nữ trong vòng 2-3 tháng. Giữa tháng 1, Trúc trở lại bệnh viện tái khám, xét nghiệm tinh dịch đồ vẫn chưa thay đổi song các chỉ số nội tiết ghi nhận cải thiện so với trước đó. Cụ thể là nồng độ prolactin - một trong những hormone ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng tiết ra từ tuyến yên - giảm từ 85 ng/ml xuống còn 7 ng/ml (nồng độ prolactin trung bình ở nam giới 4-15 ng/ml giúp quá trình sản xuất tinh trùng thuận lợi).
Trúc được bác sĩ Khoa hướng dẫn ngừng tiêm hormone nữ thêm một tháng, đồng thời bổ sung nội tiết tố nam ở mức phù hợp, các vitamin và kẽm để tăng kích thích cho tinh hoàn tái sản xuất tinh trùng. Ngừng tiêm hormone sẽ khiến da kém đàn hồi, thậm chí gây ra những hiện tượng sinh lý không mong muốn, song Trúc vẫn kiên trì điều trị.
Dự kiến giữa tháng sau Trúc tái khám. "Tôi hy vọng có tinh trùng trữ đông để sau này có con", Trúc nói.
Theo bác sĩ Khoa, trữ đông tinh trùng là phương pháp rất đơn giản, tiết kiệm, giúp nam giới bảo tồn khả năng có con trong tương lai. Nam giới có thể đến bệnh viện ở mọi thời điểm để xét nghiệm máu sàng lọc các bệnh lý, thu thập mẫu tinh dịch để xét nghiệm, đủ điều kiện sẽ được trữ đông và bảo quản trong môi trường đến -196 độ C, thời gian bảo quản không giới hạn.
Tại IVF Tâm Anh - Quận 8, các bác sĩ tiếp nhận nhiều nam giới trẻ sử dụng kỹ thuật trữ đông tinh trùng để bảo toàn khả năng sinh sản trước khi điều trị bệnh lý ác tính hoặc trì hoãn sinh con do tập trung vào sự nghiệp, chuyển giới (cộng đồng LGBT). Để quá trình trữ đông tinh trùng diễn ra thuận lợi, nên chủ động thăm khám và có kế hoạch trữ đông tinh trùng càng sớm càng tốt. Nam giới trong cộng đồng LGBT nên thực hiện phương pháp này trước khi sử dụng các hormone.
Hoài Thương
*Tên người bệnh đã được thay đổi