Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, cho biết nhiều phụ huynh đưa con đến khám thắc mắc trẻ ăn đa dạng chất dinh dưỡng nhưng không tăng chiều cao tối ưu. Thực tế trẻ cần ăn đúng, đủ lượng thực phẩm theo khuyến nghị mới hiệu quả.

Tùy độ tuổi, bác sĩ Tùng gợi ý nhóm thực phẩm, số lượng trẻ cần ăn mỗi ngày theo tháp dinh dưỡng của Viện Dinh dưỡng Quốc gia.

Nước hỗ trợ tiêu hóa, tham gia vào những hoạt động, chức năng của xương khớp. Nước giúp cơ thể trẻ hấp thụ dưỡng chất tốt hơn, từ đó tăng chiều cao tốt. Trẻ 3-5 tuổi được khuyến nghị uống khoảng 1,3 lít nước, trẻ 6-11 tuổi khoảng 1,5 lít, trẻ 12-14 tuổi là 1,6-2 lít nước mỗi ngày.

Ngũ cốc chứa nhiều năng lượng và dưỡng chất như sắt, magie, vitamin, chất xơ giúp trẻ phát triển. Ba mẹ có thể cho con dùng gạo lứt, yến mạch, lúa mì nguyên chất kết hợp chế độ ăn đa dạng.

Trong ngày, trẻ 3-5 tuổi nên ăn 5-6 đơn vị ngũ cốc, trẻ 6-11 tuổi là 8-13. Tương tự, trẻ 12-14 tuổi nên được cung cấp 12-16 đơn vị ngũ cốc. Một đơn vị ngũ cốc bằng 55 g gạo tẻ hoặc 27 g bánh mì, 95 g khoai tây, 60 g bánh phở, 80 g bún.

Rau và quả gồm cải bó xôi, bông cải, đu đủ, kiwi, dâu tằm, rau dền, cải thìa, cà rốt, rau bina, chứa nhiều dưỡng chất cho sự phát triển của trẻ. Trong đó, folate, kali, vitamin A thúc đẩy xương và mô phát triển. Vitamin C hỗ trợ trẻ tăng đề kháng, khỏe mạnh, cải thiện tầm vóc.

Trẻ 3-5 tuổi nên tiêu thụ hai đơn vị rau, hai đơn vị quả mỗi ngày, bé 6-11 tuổi nên dùng 1,5-2,5 đơn vị quả, 2-3 đơn vị rau. Trong khi đó, trẻ 12-14 tuổi được khuyến nghị dùng 3-4 đơn vị rau và 3 đơn vị quả. Một đơn vị bằng 80-100 g rau, quả.

Thịt, hải sản, trứng và các loại đậu cung cấp nhiều dưỡng chất cho phát triển chiều cao như vitamin D, protein, canxi, sắt, kẽm... Mỗi ngày, trẻ 3-5 tuổi được khuyến khích dùng 3,5 đơn vị thịt hoặc hải sản, trứng, đậu, trẻ 6-11 tuổi tiêu thụ khoảng 4-6 đơn vị, bé 12-14 tuổi ăn 5-7 đơn vị. Một đơn vị bằng 31 g thịt lợn, 47 g trứng gà, 35 g cá, chứa khoảng 7 g protein.

Sữa và các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi dồi dào, giúp xương khớp phát triển. Protein trong sữa còn tạo điều kiện cho tế bào tăng trưởng. Ngoài canxi và protein, sữa giàu vitamin A, B, D, E. Ba mẹ cho con ăn chế phẩm từ sữa như kem sữa, phô mai, sữa chua, váng sữa để phát triển chiều cao tối ưu.

Trẻ 3-5 tuổi được khuyến nghị dùng 4 đơn vị sữa một ngày, trẻ 6-11 tuổi dùng 4-6 đơn vị, bé 12-14 tuổi khoảng 6 đơn vị. Một đơn vị sữa bằng 100 ml sữa nước hoặc 15 g phô mai, 100 g sữa chua, chứa khoảng 100 mg canxi.

Chất béo lành mạnh cung cấp cho trẻ nhỏ nguồn năng lượng tích cực để phát triển, tăng trưởng tốt, góp phần thúc đẩy chiều cao. Thực phẩm chứa chất béo lành mạnh gồm quả bơ, chocolate đen, dầu ô liu, dầu dừa, hạt chia, cá béo.

Trẻ cần dung nạp một hàm lượng dầu mỡ, chất béo vừa phải. Cụ thể, trẻ 3-5 tuổi cần khoảng 5 đơn vị dầu mỡ mỗi ngày, trẻ 6-14 tuổi khoảng 5-6 đơn vị. Một đơn vị dầu mỡ bằng 5 ml dầu, 5 g mỡ, 6 g bơ.

Bác sĩ Tùng lưu ý thêm trẻ cần hạn chế tiêu thụ đường, muối. Đường khiến cơ thể bé tiết ra nhiều hormone khiến sụn, xương giảm khả năng phát triển, dễ béo phì. Hấp thu muối nhiều khiến cơ thể bài tiết canxi hơn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng mất canxi, tác động tiêu cực đến quá trình phát triển chiều cao.

Mỗi trẻ có tình trạng sức khỏe kèm theo bệnh lý dinh dưỡng riêng, những gợi ý trên để tham khảo chung. Ba mẹ cần đưa con đi khám để được bác sĩ cho xét nghiệm vi chất, đánh giá tổng quan sức khỏe. Từ đó, bác sĩ tư vấn chế độ ăn và vận động phù hợp.

Kim Thư