Trả lời:

Ngáy là tiếng ồn được tạo ra trong vòm họng khi ngủ, kết quả của sự rung động luồng khí của các mô mềm trong vòm họng, nhất là vòm khẩu cái mềm. Ngủ ngáy phổ biến ở nam hơn nữ, có xu hướng tăng dần theo độ tuổi, cân nặng.

Tiếng ngáy có thể dao động từ rất nhỏ, ít nghe thấy cho đến tiếng ồn rất khó chịu, đủ lớn để ảnh hưởng đến người bên cạnh.

Tùy vào từng người, âm lượng ngáy có thể dao động từ mức độ nhẹ, khoảng 40-50 decibel đến mức độ nặng trên 60 decibel. Kỷ lục Guinness Thế giới 2009 ghi nhận tiếng ngáy to nhất khoảng 111,6 decibel.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ngưỡng ngáy trên 40 decibel là dạng ô nhiễm tiếng ồn. Tiếng ngáy có âm lượng trên 53 decibel, tương đương tiếng ồn của máy sấy tóc đang hoạt động.

Ngáy thời gian dài, không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần người bệnh, người thân trong gia đình mà còn có thể xảy ra xích mích, rạn nứt mối quan hệ với người cùng giường.

Các yếu tố nguy cơ gây ngáy bao gồm nam giới, người lớn tuổi, béo phì, uống rượu bia, nghẹt mũi, tắc nghẽn mũi, hàm nhỏ hoặc lẹm về phía sau. Các cấu trúc bất thường như amidan quá phát, lệch vách ngăn mũi, polyp mũi, lưỡi to, vòm khẩu cái mềm mở rộng, hẹp eo họng, gene di truyền hoặc tư thế ngủ cũng có thể tăng nguy cơ dẫn đến ngủ ngáy.

Ngủ ngáy có thể lành tính nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật, phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và tần suất.

Ngáy nhẹ là tình trạng ngáy không thường xuyên, dưới ba lần mỗi tuần, chủ yếu chỉ ảnh hưởng bạn cùng phòng và thường không cần điều trị y tế.

Ngáy nguyên phát xảy ra hơn ba đêm mỗi tuần và gây khó chịu nhiều cho bạn cùng giường. Tuy nhiên, đây thường không phải là vấn đề sức khỏe đáng lo ngại trừ khi có dấu hiệu gián đoạn giấc ngủ hoặc ngưng thở khi ngủ. Trong trường hợp đó, người bệnh có thể cần thực hiện một số kiểm tra cận lâm sàng như nội soi, đo đa ký hô hấp, đa ký giấc ngủ để chẩn đoán nguyên nhân.

Ngáy liên quan đến ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (Obstructive Sleep Apnea - OSA) thường nặng do xuất hiện các cơn giảm thở, ngưng thở khi ngủ, đe dọa tính mạng người bệnh. Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn còn gây buồn ngủ nặng vào ban ngày và gia tăng các tình trạng sức khỏe trầm trọng như bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đột quỵ và trầm cảm.

Bạn nên đến các cơ sở y tế khám khi ngủ ngáy xảy ra ba lần trở lên mỗi tuần, ngáy to gây khó chịu kèm tiếng thở hổn hển, nghẹt thở hoặc khịt mũi, tăng cân không kiểm soát, buồn ngủ ban ngày, giảm tập trung; nhức đầu; tăng huyết áp.

ThS.BSCKII Trần Thị Thúy Hằng
Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM