Các chuyên gia tại Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới và Viện Nghiên cứu Ung thư nhận định chế độ ăn uống lành mạnh với các loại rau củ, trái cây có nhiều màu sắc là chìa khóa để ngừa ung thư và các loại bệnh mạn tính khác như tim mạch, tiểu đường. Nguyên nhân là bởi chúng chứa ít chất béo, nhiều phytochemical và chất chống oxy hóa.
Tỏi
Các hợp chất lưu huỳnh gây ra mùi hôi trong tỏi có thể ngăn chặn hóa chất hình thành ung thư trong cơ thể, tăng tốc độ tự sửa chữa DNA và tiêu diệt các tế bào khối u.
Tỏi cũng chống lại nhiều loại vi khuẩn, trong đó có H. pylori, gây viêm loét và khối u dạ dày. Tỏi làm giảm nguy cơ phát triển ung thư dạ dày, ruột kết, thực quản, tuyến tụy và ung thư vú.
Để đạt được hiệu quả phòng bệnh cao nhất, các chuyên gia khuyến nghị bóc vỏ, cắt nhỏ các tép tỏi và để chúng nghỉ trong vòng 15 đến 20 phút trước khi nấu. Điều này kích hoạt các enzym, giải phóng hợp chất lưu huỳnh trong tỏi, có tác dụng bảo vệ cơ thể, theo Colleen Doyle, chuyên gia dinh dưỡng, Giám đốc điều hành Hiệp hội Ung thư Mỹ, cho biết.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị người trưởng thành tiêu thụ khoảng một tép tỏi mỗi ngày để tăng cường sức khỏe. Các loại hành tây, tỏi tây, hẹ và hành lá cũng có thể ngăn ngừa ung thư dạ dày.
Súp lơ xanh
Súp lơ xanh (bông cải xanh) và các loại rau họ cải khác như bắp cải, cải xoăn và súp lơ trắng có chứa chất phytochemical, còn gọi là hóa chất thực vật, tác dụng chống ung thư, kháng khuẩn.
Thông thường, hệ đường ruột của người cũng tự sản xuất các loại enzyme có lợi. Khi súp lơ đi qua hệ đường ruột, các enzym này được kích hoạt, Jed Fahey, giáo sư trợ lý tại Viện Johns Hopkins Bloomberg, giải thích. Một trong những chất bảo vệ tốt nhất sản sinh từ các enzym này là sulforaphane.
"Sulforaphane xử lý được các độc tố trong cơ thể (như khói và các chất ô nhiễm khác), hoạt động như một loại chất kháng khuẩn bằng cách tấn công vi khuẩn H.pylori", Fahey giải thích.
Súp lơ xanh và các loại rau họ cải có khả năng ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt, phổi, ruột kết, ung thư vú, bàng quang, ung thư đầu cổ, gan, ung thư thực quản và dạ dày, theo đánh giá của Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới và Viện Nghiên cứu Ung thư Mỹ.
Các chuyên gia khuyến nghị hấp súp lơ xanh với dầu ô liu, không chấm chung với sốt phô mai để có một món ăn lành mạnh.
Cà chua
Màu đỏ trong cà chua đến từ loại hóa chất thực vật gọi là lycopene, có tính chống oxy hóa mạnh. Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu lycopene giúp giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Trong các thử nghiệm tiền lâm sàng, lycopene ngăn chặn các tế bào ung thư phát triển, bao gồm ung thư vú, ung thư phổi, ung thư nội mạc tử cung. Theo suy đoán của các chuyên gia, hoạt chất này bảo vệ tế bào khỏi bị hư hại, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Họ cũng cho rằng lycopene ngăn chặn sự phát triển của khối u bằng cách phát hiện những tín hiệu bất thường của tế bào, theo Viện Nghiên cứu Ung thư Mỹ.
Để có được lợi ích tốt nhất, chuyên gia khuyến nghị ăn cà chua nấu chính, nước ép cà chua hoặc dùng cà chua làm sốt bánh pizza. Trong quá trình chế biến, nhiệt phát vỡ tế bào thực vật, giúp các hợp chất chống ung thư thẩm thấu vào cơ thể dễ dàng hơn.
Dâu tây
Quả mọng là một trong những loại thực phẩm ngăn ngừa ung thư hiệu quả nhất. Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng chiết xuất từ quả mọng làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Đặc biệt, chiết xuất dâu tây và mâm xôi đen có thể chống lại ung thư ruột kết.
Hai loại quả này giàu chất chống oxy hóa như vitamin C và axit ellagic. Trong các thử nghiệm tiền lâm sàng, axit ellagic làm tăng sinh enzym, có tác dụng phá hủy các chất gây ung thư và làm chậm sự phát triển của các khối u.
Dâu tây cũng chứa flavonoid, ngăn chặn một loại enzym làm hỏng DNA, từ đó ngăn ngừa ung thư phổi.
Một số loại quả mọng khác như mâm xôi, việt quất cũng giàu flavonoid. Việt quất chứa nhiều anthocyanins, giúp giảm viêm và là một trong những chất chống oxy hóa mạnh nhất.
Giáo sư Fahey nhận định quả mọng và các loại rau họ cải là những thực phẩm bảo vệ cơ thể hiệu quả.
Ăn trái cây và rau củ thường xuyên cũng làm giảm nguy cơ ung thư phổi, ngăn ngừa ung thư vòm miệng, cổ họng, thanh quản, thực quản, dạ dày, tuyến tụy và tuyến tiền liệt.
Cà rốt
Cà rốt dễ ăn, quen thuộc và chứa nhiều chất dinh dưỡng chống lại bệnh tật. Chúng giàu beta-carotene, một chất chống oxy hóa bảo vệ màng tế bào trước các loại độc tố, làm chậm sự phát triển của các tế bào ung thư.
Cà rốt cung cấp vitamin và các hóa chất thực vật, ngăn ngừa ung thư vú, miệng, hầu, thanh quản, thực quản và dạ dày.
Một số nghiên cứu còn cho thấy cà rốt chống ung thư cổ tử cung rất hiệu quả, bởi chúng cung cấp chất chống oxy hóa, tiêu diệt virus HPV (virus u nhú ở người) - nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, cà rốt còn chứa falcarinol, hợp chất kháng viêm tự nhiên.
Trong một nghiên cứu tiền lâm sàng, các nhà khoa học Anh phát hiện những con chuột được cho uống falcarinol ít có nguy cơ phát triển các khối u gây ung thư hơn.
Cà rốt nấu chín giàu chất chống oxy hóa hơn cà rốt sống, theo báo cáo trên Tạp chí Nông nghiệp và Hóa thực phẩm. Các chuyên gia khuyến nghị để nguyên củ cà rốt khi hấp hoặc luộc, sau khi chín mới cắt ra. Điều này hạn chế lượng chất dinh dưỡng bị hao hụt, bao gồm falcarinol, khiến cà rốt có vị ngọt hơn.
Thục Linh (Theo WebMD)