Vườn chuối công nghệ cao tại Lào Cai

Với hệ thống tưới nhỏ giọt gồm hồ chứa, hệ thống ống dẫn nước và van, hơn 200ha chuối tại Bảo Thắng cho quả đều đặn cùng năng suất trung bình 30 tấn trên một ha mỗi vụ.

Mô hình liên kết giữa doanh nghiệp xuất khẩu và người trồng chuối tại huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai đem lại giá trị kinh tế cao cho nhiều bà con dân tộc thiểu số nơi đây.

Lào Cai - vùng đất trồng chuối nổi tiếng

Cây chuối bắt đầu "bén duyên" với bà con dân tộc tại Lào Cai từ khoảng năm 2006. Phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu và trình độ canh tác của người dân, qua nhiều năm, cây chuối nhanh chóng trở thành cây trồng chủ lực giúp Lào Cai phát triển kinh tế.

Từ hơn 100ha trồng thử nghiệm ban đầu tại huyện Mường Khương, đến nay, toàn tỉnh Lào Cai đã có hơn 1.200 ha trồng chuối tại Bát Xát, Mường Khương, Bảo Thắng và TP Lào Cai. Hiện nay, bà con chủ yếu trồng chuối theo 2 mô hình: tự nhân giống, tự bán cho thương lái và mô hình liên kết với doanh nghiệp xuất khẩu.

Cây chuối giống tại vườn ươm. Ảnh: Bizmedia.

Tại huyện Bảo Thắng và Bát Xát, mô hình liên kết doanh nghiệp với người trồng những năm qua mang lại hiệu quả cao. Cụ thể, ở xã Thái Niên, Vạn Hòa (huyện Bảo Thắng), từ năm 2009, người dân tham gia dự án trồng chuối và cao su trên diện tích hơn 1.400 ha theo mô hình liên kết với Công ty TNHH Hoàng Lan. Dự án này mang lại việc làm cho hơn 175 hộ dân với trên 800 nhân khẩu. Trong đó, vùng trồng chuối rộng hơn 500ha cho sản lượng khoảng 15.000 tấn mỗi năm.

Theo mô hình này, doanh nghiệp hỗ trợ nông dân về vốn, giống, kỹ thuật, hướng dẫn chăm sóc và tính công cho tới thời điểm thu hoạch. Giống chuối trồng tại đây là chuối B5, được nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô nên chất lượng cây giống đồng đều, sạch bệnh. Bà con được hướng dẫn làm các vườn ươm theo đúng kỹ thuật. Trong thời gian trồng, cán bộ doanh nghiệp hướng dẫn nông dân cách bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật đúng liều lượng và thực hiện kỹ thuật bao trái để chuối thu hoạch có chất lượng tốt, đáp ứng yêu cầu thị trường.

Mô hình tưới nhỏ giọt cho cây chuối tại Bảo Thắng

Để vùng trồng chuối cho sản lượng ổn định, chất lượng quả đều, năm 2009 Công ty TNHH Hoàng Lan đầu tư 3 hệ thống tưới nhỏ giọt gồm hồ chứa, hệ thống ống dẫn nước và van cho hơn 200ha chuối tại Bảo Thắng.

Hệ thống gồm 2 công trình đầu mối là hồ chứa nhỏ có dung tích khoảng 30.000 m3 và một đập trực tiếp thu nước từ suối. Bốn máy bơm công suất lớn sẽ bơm nước lên 8 bể chứa bố trí tại các điểm cao xen kẽ trong vùng trồng với dung tích 4.000-5.000 m3, mỗi bể chứa này có thể cung cấp nước tưới cho 20-30ha.

Nước đi theo các đường ống tự chảy gồm trục chính và ống nhánh với hệ thống van tưới nhỏ giọt đến từng gốc. Phân vô cơ được hòa luôn vào nước tưới và được vận hành bơm tưới theo từng thời điểm để đem lại hiệu quả tốt nhất. Phương pháp tưới này đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao, khoảng 200.000 đồng tiền điện cho mỗi ha một vụ. Tuy nhiên, hệ thống lại giúp tiết kiệm công lao động, chăm sóc và giảm chi phí phân bón. Đồng thời, cây chuối sinh trưởng tốt, tránh được các rủi ro do thiếu nước sản xuất trong mùa khô.

Từ khi có hệ thống tưới, hơn 200ha chuối tại Bảo Thắng cho quả đều đặn, năng suất trung bình 30 tấn trên một ha mỗi vụ, mang lại thu nhập ổn định cho người trồng từ 150 đến 200 triệu đồng mỗi năm. Tới thời điểm thu hoạch, toàn bộ chuối được thị trường Trung Quốc bao tiêu toàn bộ với giá trung bình 6.000 đồng một kg. Thị trường đầu ra và sản lượng chuối đều ổn định giúp giải quyết việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động địa phương.

Tỉnh Lào Cai dự kiến tiếp tục quy hoạch, mở rộng vùng và diện tích trồng chuối tại những xã có địa hình, thổ nhưỡng và lao động phù hợp, góp phần khẳng định thương hiệu chuối Lào Cai và nâng cao đời sống cho đồng bào các dân tộc.

Hoàng Hà