Gà chín cựa - 'vua gà' vùng đất Tổ

Là huyện miền núi của tỉnh Phú Thọ với đất đồi, đất rừng chiếm gần 80% diện tích tự nhiên, Tân Sơn là nơi bà con tập trung phát triển các đàn gia cầm theo hình thức chăn thả, trong đó nổi bật là giống gà chín cựa.

Trước kia, bản Còi - khu vực nằm sâu trong lõi rừng Xuân Sơn thuộc huyện này được coi là "thủ phủ" của gà chín cựa. Nhận thấy đây là giống gà đặc biệt, cho chất lượng thịt ngon, có khả năng đem lại lợi nhuận kinh tế cao nên bên cạnh giống gà ri thường phổ biến, nhiều hộ dân tại đây đã tập trung nuôi, nhân giống và phát triển gà chín cựa.

Người dân nơi đây còn gọi gà chín cựa là "vua gà" (chúa gà) bởi vẻ ngoài nổi bật và đặc điểm kỳ lạ là có nhiều cựa. Gà chín cựa ngày nay thường chỉ có từ sáu đến bảy cựa, những con có tám, chín cựa không nhiều và được xem là loại lý tưởng, còn giống gà có mười một đến mười hai cựa được xếp vào hàng hiếm.

Gà chín cựa mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con vùng Tân Sơn. Ảnh: Bizmedia.

Theo chia sẻ của ông Tâm (thôn Vương, xã Minh Đài) - một trong những hộ chăn nuôi gà chín cựa với số lượng nhiều (khoảng 100 con gồm cả gà giống), vào khoảng tháng 2, tháng 3 Âm lịch hàng năm, khi thời tiết bắt đầu ấm, gà sẽ được ấp trứng. Để có con giống tốt, người dân chọn gà bố và gà mẹ khỏe mạnh. Cụ thể, con trống cần chọn con to lớn, mào đỏ, lông mượt, chùm đuôi cong như cầu vồng, mắt sáng, nhanh nhẹn, chân đẫy đà, cựa đều. Con mái cũng phải khỏe mạnh, có khoảng 6 cựa.

Ngay khi mới nở, gà con được cho uống thuốc phòng bệnh, sau đó, chuyển sang khu vực nuôi riêng. Thời gian này, gà được cho ăn theo chế độ đặc biệt bằng cám nuôi tiêu chuẩn có hàm lượng đạm vừa phải, rõ nhãn mác và địa chỉ sản xuất. Gà được cho uống nước đun sôi để nguội, được tiêm văcxin phòng bệnh và theo dõi sức khỏe thường xuyên.

Khi đạt khoảng 60 ngày tuổi, gà bắt đầu được thả ra bên ngoài để làm quen với môi trường nuôi bộ. Chuồng nuôi được đặt trên đồi, mặt trên lót ván gỗ, phía dưới lót trấu để đảm bảo vệ sinh. Giai đoạn này, thức ăn chủ yếu của gà là thóc, ngô, rau chuối.

Sau khoảng 5-6 tháng nuôi, gà trống bắt đầu trổ mã, tập gáy, gà mái bắt đầu nhảy ổ. Ngoài 8 tháng, khi trọng lượng trung bình đạt khoảng 1,3kg đến 2kg, gà đủ tiêu chuẩn để xuất bán. Trên thị trường, giá bán thương phẩm của gà chín cựa tại trại nuôi là 170.000-180.000 đồng một kg, có thời điểm lên tới 200.000-300.000 đồng một kg. Những con gà chín cựa đang góp phần giúp người dân Tân Sơn xây dựng kinh tế ngày một phát triển.

Giang Tạ