Trả lời:
Nội tiết tố nữ giữ nhiều vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Trong đó, estrogen, progesterone và testosterone quyết định sắc đẹp và sinh lý nữ. Sụt giảm các nội tiết tố này có thể gây ra các vấn đề như rối loạn kinh nguyệt, trầm cảm, mất ngủ và giảm ham muốn tình dục.
Tình trạng này xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có thiếu hụt các vitamin và khoáng chất sau:
Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi và photpho cần thiết cho xương chắc khỏe; điều hòa estrogen, progesterone, testosterone và hormone tuyến giáp. Thiếu vitamin D nhiều gây loãng xương (thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh), rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, giảm khả năng thụ thai, suy giảm miễn dịch, tăng nguy cơ mắc tiểu đường, ung thư vú, tuyến giáp, đại tràng.
Kẽm là khoáng chất thiết yếu, quan trọng trong việc kích hoạt hơn 300 enzym liên quan đến các quá trình sinh lý, có tác dụng tổng hợp và phóng thích hormone tăng trưởng, testosterone, prolactin và leptin. Thiếu hụt kẽm có thể làm suy giảm chức năng sinh dục, suy tuyến yên, suy tuyến thượng thận hoặc béo phì.
Sắt giúp cơ thể sản xuất và vận chuyển hemoglobin - một loại protein có trong tế bào hồng cầu cung cấp oxy cho các tế bào trong cơ thể, bao gồm cả các tế bào tuyến nội tiết. Sắt còn kiểm soát hoạt động của hormone thyroid, cortisol, melatonin, serotonin. Thiếu sắt sẽ gây rối loạn các hormone này, dẫn đến suy giáp, suy tuyến thượng thận, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm.
Magie duy trì sự ổn định của các tế bào, các phân tử tham gia vào hơn 300 phản ứng sinh hóa. Thiếu magie thường có liên quan đến thiếu estrogen ở phụ nữ. Người bị đau đầu, khả năng chịu áp lực thấp, mất ngủ, chuột rút, lo lắng và cáu gắt có thể thiếu magie.
Iốt là khoáng chất thiết yếu cho hoạt động của tuyến giáp, tuyến sản xuất hormone thyroxine, có chức năng chuyển hóa, đốt cháy calo và sản xuất năng lượng. Iốt cũng kiểm soát chức năng sinh sản như chu kỳ kinh nguyệt và khả năng thụ thai. Nếu thiếu iốt, phụ nữ dễ bị rối loạn tuyến giáp, xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, tăng cân, táo bón, rụng tóc và kinh nguyệt không đều.
Vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa estrogen, cải thiện tâm trạng và cảm xúc. Vitamin B6 là một trong những vitamin B quan trọng nhất đối với nội tiết tố nữ. Tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin B6 giúp giảm các triệu chứng hội chứng tiền kinh nguyệt, cải thiện tâm trạng, cảm xúc của phái đẹp.
Omega-3, 6 là những loại axit béo không bão hòa, đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả sức khỏe nội tiết. Omega-3 giúp giảm viêm, cải thiện tâm trạng và giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính.
Ngoài 30 tuổi hormone thyroxine sản sinh ít hơn làm cho quá trình chuyển hóa chất chậm lại. Cơ thể hấp thụ, chuyển hóa kém gây tích tụ mỡ nhưng thiếu các dưỡng chất quan trọng kể trên ảnh hưởng đến nội tiết. Chế độ ăn uống bổ sung đầy đủ dưỡng chất thiết yếu để cân bằng, giúp phụ nữ duy trì sức khỏe và sự tươi trẻ.
Bạn tiêu thụ ít nhất 20-30 g protein mỗi bữa ăn; nên chọn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như cà rốt, bí đỏ, rau xanh, cam, chuối, dâu tây, hạnh nhân, cá hồi. Hạn chế các loại chứa nhiều đường, muối, chất bảo quản và chất tạo màu. Bạn uống ít nhất hai lít nước mỗi ngày để cơ thể thanh lọc các chất độc hại và duy trì sự cân bằng điện giải.
Bạn có thể bổ sung thêm các tinh chất có lợi cho nội tiết mà cơ thể không tổng hợp đủ qua chế độ ăn mỗi ngày. Tinh chất Lepidium meyenii có thể tác động từ bên trong, giúp hệ trục vàng não bộ - tuyến yên - buồng trứng hoạt động tốt, từ đó cân bằng bộ ba hormone quan trọng là estrogen, progesterone và testosterone. Khi các hormone sản xuất đủ cho nhu cầu của cơ thể, các vấn đề rối loạn nội tiết được cải thiện. Phụ nữ ngủ ngon, tinh thần thoải mái, kinh nguyệt đều và chức năng sinh lý ổn định.
Để duy trì nội tiết tố ổn định, bạn cũng cần quản lý căng thẳng bằng cách nghe nhạc, xem phim, nấu ăn, giao tiếp với bạn bè. Tập thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày để cơ thể sản xuất và phóng thích các hormone có lợi cho sự trao đổi chất. Ngủ ít nhất 7-8 tiếng mỗi đêm, tránh những thói quen xấu như xem điện thoại hoặc tivi trước giờ ngủ.
Dược sĩ Đỗ Xuân Hòa
Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM