(Bài viết Ý Kiến không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.)
Tôi đồng ý với bạn Lê Tùng rằng trẻ em phương Tây đủ 18 tuổi phải ra khỏi nhà để tự lập. 18 tuổi ở phương Tây không còn trong diện "trẻ em" nữa. Còn ta, 18 tuổi hay 30-40 tuổi nhiều khi vẫn còn sống phụ thuộc. Ở châu Âu (bao gồm cả Đông Âu) và Bắc Mỹ, "trẻ em" lớn tuổi vẫn sống nhờ cha mẹ này sẽ bị hàng xóm bàn tán, dè bỉu. Ở Mỹ, những gia đình khá giả lo luôn tiền học phí học đại học cho con cái, còn những nhà nghèo thì người học phải vay tiền ngân hàng để đóng học phí. Trong khi ở Tây Âu, nếu bạn lấy được quốc tịch thì việc học xem như miễn phí (bạn chỉ lo tiền ăn ở, sinh hoạt).
Thuế thu nhập cá nhân ở mấy nước này rất cao để trang trải cho hoạt động giáo dục. Cho nên, lúc còn đi học thì rất "sướng", nhưng ra đi làm mới thấy khổ (việc sau khi trừ thuế xong chỉ còn vài đồng lẻ là chuyện bình thường). Thu nhập 100 triệu đồng một tháng ở Việt Nam sống khá dễ chịu, nhưng sang Tây, thu nhập chỉ là mức bình thường. Từ đó, bạn có thể hiểu, sống ở Tây không phải vấn đề, nhưng tiết kiệm để tích lũy vốn thì vô cùng khó khăn.
>> Học sinh Việt cần động lực hay áp lực?
Giá bất động sản tính trên thu nhập trung bình ở Tây thấp xa Việt Nam nhưng vì tích lũy vốn khó nên cũng không dễ mua được. Cho nên, đa phần người dân phương Tây vẫn thuê nhà. Nếu bạn là người độc thân hoặc chỉ có hai vợ chồng, chưa có con cái, bạn có thể thuê căn hộ một phòng ngủ giá từ 300-600 USD tùy địa điểm cũng như chất lượng nhà. Nhà trệt có sân vườn diện tích từ hàng nghìn m2 trở lên giá thuê không dưới 800 USD và bạn phải có xe hơi vì những căn này thường nằm ở ngoại ô.
Nếu bạn có ít nhất một đứa con, chủ nhà nào dám cho bạn thuê một căn hộ một phòng ngủ sẽ phải đối diện trước pháp luật. Cho dù là nhà riêng vẫn phải có phòng ngủ riêng cho trẻ em. Ở Tây, người ta không dám sinh nhiều vì trách nhiệm pháp lý với trẻ em rất nặng. Còn ở ta thì ngược lại.
Vì sao thanh niên Tây buộc phải ra khỏi nhà sống tự lập? Câu trả lời là vì văn hóa. Sống chung với cha mẹ nhưng nhà là của cha mẹ (my house my rules). Nhỏ chưa tự lập được buộc phải chấp nhận chứ lớn chịu sao nổi. Cho nên, đừng ai biện minh rằng "tôi ở Mỹ đây mà vẫn sống với cha mẹ", đó chỉ là lối sống của những người nhập cư.
>> Chia sẻ bài viết của bạn cho trang Ý kiến tại đây.
Lâm