4 giờ sáng, ông Đặng Quyết (55 tuổi, ngụ Quận 2, TP HCM) được đưa đến khoa Cấp cứu BVĐK Tâm Anh TP HCM trong trạng thái đau ngực dữ dội vùng sau xương ức. Người nhà cho biết, ông Quyết có tiền sử đái tháo đường, rối loạn mỡ máu nhiều năm. Trước khi nhập viện, thỉnh thoảng ông đau vùng thượng vị, đau ngực đột ngột, nhất là lúc ăn hoặc nằm ngủ. Đến rạng sáng nay thì cơn đau bùng phát.

ThS.BS Võ Anh Minh, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh TP HCM, cho biết, ông Quyết có những triệu chứng điển hình của cơn đột quỵ tim (nhồi máu cơ tim cấp). Các bác sĩ tiến hành đo điện tâm đồ phát hiện bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim có ST chênh lên thành dưới, khả năng tắc hoàn toàn động mạch vành phải. May mắn là từ lúc ông khởi phát cơn đau cho đến khi nhập viện chỉ trong vòng một giờ - "giờ vàng" trong điều trị nhồi máu cơ tim cấp nên khả năng được cứu sống, phục hồi mạch máu cao.

Chưa đầy 30 phút kể từ lúc vào cấp cứu, bệnh nhân được đưa lên phòng thông tim can thiệp DSA. Trong vòng 12 phút, các bác sĩ tiến hành chụp mạch vành nhanh, sau đó đặt stent trực tiếp (không qua nong bóng) cho động mạch vành phải. Tổng thời gian cấp cứu, chẩn đoán bệnh và can thiệp mạch máu trong 42 phút. Theo Hiệp hội Tim mạch châu Âu và Mỹ, thời gian tái thông mạch máu cứu người bệnh nhồi máu cơ tim cấp dưới 60 phút là con số lý tưởng. "Chúng tôi chạy đua với thời gian để hoàn thành ca cấp cứu nhồi máu cơ tim theo chuẩn tối ưu - một kỳ tích rất khó đạt được", bác sĩ Minh chia sẻ.

PGS.TS.BS Phạm Nguyễn Vinh, Giám đốc Trung tâm Tim mạch thông tin, nhồi máu cơ tim cấp hay còn gọi là đột quỵ tim, là tình trạng cơ tim bị thiếu máu nuôi và hoại tử do mạch vành bị tắc nghẽn đột ngột bởi cục huyết khối trong lòng mạch. Đột quỵ tim có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, thời điểm trong năm. Tuy nhiên, mùa lạnh là lúc nguy cơ đột quỵ tim cao hơn, đặc biệt ở những người có sẵn yếu tố nguy cơ như bệnh mạch vành, suy tim, từng phẫu thuật hay can thiệp tim mạch, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, hút thuốc lá nhiều năm...

"Khi thời tiết lạnh, các mạch máu co lại khiến áp lực trong lòng mạch máu tăng lên dẫn đến tăng huyết áp đồng thời thay đổi tình trạng đông máu khiến dễ hình thành cục máu đông hơn gây ra đột quỵ tim. Ngoài ra, việc thiếu hoạt động thể chất do ngại ra ngoài trong tiết trời lạnh cũng góp phần làm tăng nguy cơ này, Phó giáo sư Vinh nói.

Để phòng ngừa đột quỵ tim hoặc tái phát bệnh trong mùa lạnh, Phó giáo sư Vinh khuyến cáo, bên cạnh việc dùng thuốc đúng chỉ dẫn và tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ, người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, tăng cường rau xanh và trái cây, kiêng rượu, bia, thuốc lá... Vào mùa đông, người cao tuổi, người có bệnh nền tim mạch (bệnh mạch vành, suy tim...), đái tháo đường, bệnh phổi mạn tính (COPD) lưu ý giữ ấm cơ thể để tránh nhiễm lạnh, hoạt động thể chất đều đặn, đúng cách để giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim cấp.

Bên cạnh đó, những người từ 30-45 tuổi có ít nhất 2 yếu tố nguy cơ, người từ 45-55 tuổi có một yếu tố nguy cơ và người trên 55 tuổi nên thực hiện tầm soát nguy cơ đột quỵ tim định kỳ, đặc biệt là trước mỗi đợt rét đậm, rét hại để phát hiện sớm nguy cơ đột quỵ tim và can thiệp kịp thời.

Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sở hữu hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại giúp tầm soát đột quỵ tim hiệu quả. Ngoài ra, nhờ kết hợp hệ thống phần mềm can thiệp tim mạch tiên tiến, bác sĩ có thể rút ngắn thời gian can thiệp, đồng thời giảm tối đa lượng thuốc cản quang đưa vào cơ thể bệnh nhân. Đặc biệt, hệ thống iFR cho phép đo phân suất lưu lượng mạch vành không cần dùng thuốc Adenosin (thuốc giãn mạch), phù hợp với nhóm đối tượng không thể thực hiện kỹ thuật FFR thường quy như bệnh nhân block AV, người bị dị ứng, hen suyễn...

* Tên nhân vật trong bài viết đã được thay đổi.

Thu Hà