Nám nội tiết hình thành do hệ nội tiết trong cơ thể bị mất cân bằng. Đây là loại nám thường gặp nhất ở phụ nữ do mang thai, dùng thuốc tránh thai hoặc thuốc điều trị các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh bằng liệu pháp hormone, căng thẳng kéo dài... Lúc này, nồng độ nội tiết tố nữ estrogen suy giảm, không ức chế được hormone MSH, khiến lượng tế bào hắc sắc tố melanin sản xuất không kiểm soát đẩy lên trên bề mặt da hình thành nám.
Thạc sĩ, bác sĩ CKI Trần Nguyễn Anh Thư, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết điều trị nám nội tiết không đơn giản, không thể sạch nám trong vài ngày hay vài lần thực hiện. Nguyên nhân do nám nội tiết không chỉ nằm trên bề mặt da mà còn xuất hiện ở lớp trung bì của cấu trúc da, tạo thành nám sâu hoặc nám hỗn hợp. Loại nám này bị ảnh hưởng bởi nội tiết nên phải phối hợp điều chỉnh nội tiết, điều trị trong thời gian dài để loại bỏ nám cũ và giảm hình thành nám mới.
Các can thiệp điều trị có thể làm mờ nhưng không thể trị dứt điểm nám nội tiết vì không tác động hoàn toàn vào các con đường sản xuất ra hắc tố melanin. Sau điều trị, nếu người bệnh không tuân thủ theo chỉ định từ bác sĩ, nguy cơ sạm nám trở lại rất cao.
Theo bác sĩ Thư, điều trị nám nội tiết thường phải áp dụng đa phương thức, gồm dùng thuốc và thẩm mỹ nội khoa. Bác sĩ tìm hiểu bệnh sử, dùng máy soi da kiểm tra nám, xét nghiệm định lượng nội tiết tố để tìm nguyên nhân gây nám và đưa ra liệu trình điều trị phù hợp với cơ địa từng người.
Người bị nám nội tiết do thuốc tránh thai hoặc tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng liệu pháp hormone thì cần thay đổi, điều chỉnh hoặc ngừng sử dụng thuốc. Riêng nám do mang thai thì sau khi sinh con, cơ thể tự điều chỉnh hormone về nồng độ bình thường, nám có thể mờ dần mà không cần điều trị.
Theo bác sĩ Thư, phương pháp thẩm mỹ nội khoa để xóa nám nội tiết từ bên ngoài phổ biến nhất hiện nay là chiếu laser pico. Tia laser có tác dụng phá vỡ sắc tố melanin gây nám thành các hạt nhỏ li ti và cơ thể đào thải chúng ra ngoài.
Tiêm mesotherapy (meso) là kỹ thuật tiêm vi điểm, đưa trực tiếp các hoạt chất có khả năng ức chế quá trình sản sinh melanin vào da bằng kim siêu nhỏ.
Kỹ thuật lăn kim bằng cây lăn chuyên dụng với nhiều đầu kim siêu nhỏ, kích thước 0,25-0,5 mm nhằm chủ động tạo ra những vết thương nhỏ trên bề mặt da, đưa các thuốc trị nám, tế bào gốc, huyết tương giàu tiểu cầu vào da. Các chất này sẽ thấm sâu vào da, phá vỡ và đào thải các hắc sắc tố melanin, tái tạo cấu trúc da, kích thích tăng sinh collagen, hình thành da mới, phục hồi màu da.
Bác sĩ Thư cho biết một lần chiếu laser, tiêm meso hay lăn kim không thể sạch nám hoàn toàn mà cần thực hiện nhiều lần trong ít nhất 3-6 tháng. Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định kết hợp tái tạo da bằng hóa chất (peel da) để bong tróc lớp da sạm màu, kích thích tái tạo da, giúp da đều màu và trẻ hóa hơn. Người bệnh cũng có thể được kê thêm thuốc bôi hoặc thuốc uống để đẩy nhanh hiệu quả điều trị.
Người bị nám nội tiết cũng cần xây dựng lối sống lành mạnh, giảm tiếp xúc với các tác nhân gây nám như căng thẳng, thiếu ngủ, hạn chế chất kích thích, xây dựng chế độ ăn cân bằng nội tiết... Ánh sáng mặt trời vẫn là nguyên nhân lớn khiến nám xuất hiện và nặng lên. Do đó, trong và sau điều trị, người bệnh cần che chắn cẩn thận, thoa kem chống nắng có SPF tối thiểu là 30, hạn chế ra ngoài trong khoảng thời gian 11-15h.
Anh Thư
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh da liễu - thẩm mỹ da tại đây để bác sĩ giải đáp |