Theo PGS.TS.BS Lê Hoàng - Giám đốc trung tâm hỗ trợ sinh sản bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (Hà Nội), vòi trứng đóng vai trò quan trọng trong việc thụ thai vì đây là nơi hầu hết trứng được thụ tinh. Nếu vòi trứng bị tổn thương, gặp các vấn đề như viêm, sẹo, ứ dịch... sẽ gây nên hiện tượng tắc vòi trứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình thụ tinh và mang thai của phụ nữ.
Tắc vòi trứng (tắc ống dẫn trứng/tắc buồng tử cung) là tình trạng vòi trứng bị chít hẹp, ngăn cản trứng và tinh trùng gặp nhau để thụ thai; hoặc trứng và tinh trùng đã thụ tinh không thể di chuyển vào buồng tử cung để "xây nhà". Chính vì vậy có thể dẫn đến phôi làm tổ ngay tại vòi trứng gây ra tình trạng thai ngoài tử cung rất nguy hiểm.
Dấu hiệu
Vòi trứng bị tắc thường không gây ra biểu hiện hay dấu hiệu đặc biệt, vì thế rất nhiều người không hề hay biết hoặc dễ bị nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác. Điều này được phát hiện khi họ khó thụ thai và được kiểm tra bằng phương pháp chụp X-quang tử cung vòi trứng.
Trong một số trường hợp, tắc ống dẫn trứng có thể gây ra một số triệu chứng như cơn đau ở vùng bụng, tương tự với cơn đau xảy ra trong kỳ kinh nguyệt, tuy nhiên mức độ nặng nhẹ sẽ tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của từng người.
Bên cạnh đó, người bị bệnh có thể gặp các vấn đề như chu kỳ kinh nguyệt thất thường, thời gian hành kinh kéo dài và nhiều hơn, kèm theo đó là hiện tượng đi tiểu nhiều lần, đi tiểu gấp khiến các chị em cảm thấy mệt mỏi và bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày.
Nguyên nhân
Theo nghiên cứu, ống dẫn trứng bị tắc thường do những yếu tố sau đây:
Bệnh viêm vùng chậu (PID): Theo thống kê, cứ 8 phụ nữ có tiền sử bị PID sẽ có 1 người gặp khó khăn trong việc thụ thai. Bệnh này hình thành mô sẹo ở cả trong và ngoài ống dẫn trứng, hoặc gây ứ dịch buồng trứng (Hydrosalpinx) tạo thành các vật cản, cản trở quá trình vận chuyển trứng thụ tinh đến tử cung.
Lạc nội mạc tử cung: Tế bào nội mạc tử cung phát triển ở bên ngoài tử cung của phụ nữ. Các tế bào này gây tổn thương vòi trứng và ống dẫn trứng, dẫn đến cản trở nhu động ống dẫn trứng và làm rối loạn sự phóng noãn.
Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục: Chlamydia và lậu là hai bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến có thể gây vô sinh. Cả hai vi khuẩn trên đều có thể gây nhiễm ở niệu đạo, viêm cổ tử cung, nếu không được điều trị sẽ dẫn đến tổn thương và hình thành sẹo ở vòi trứng.
Tiền sử mang thai ngoài tử cung: Việc mang thai ngoài tử cung gây nguy hiểm cho phụ nữ trong thai kỳ. Điều này bắt buộc phải can thiệp bằng phẫu thuật hút thai để đảm bảo an toàn cho thai phụ, tuy nhiên tiềm ẩn nguy cơ gây sẹo ở vòi trứng.
Tình trạng tắc ống dẫn trứng còn có thể do bẩm sinh hoặc di chứng sau phẫu thuật ổ bụng, đặc biệt là các phẫu thuật trên ống dẫn trứng hay sự phát triển của các u xơ... Để hạn chế tối đa các nguyên nhân khiến vòi trứng bị tắc, phụ nữ nên có đời sống tình dục an toàn, giữ vệ sinh sạch sẽ vùng kín, giúp phòng tránh được các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, nâng cao sức khỏe sinh sản cho bản thân.
Phương pháp điều trị
Theo PGS.TS.BS Lê Hoàng, hiện nay, để xác định bệnh nhân có gặp phải vấn đề về tắc vòi trứng hay không, bác sĩ sẽ chụp X-quang tử cung - vòi trứng hoặc nội soi. Với các tiến bộ vượt bậc trong ngành y tế Việt Nam, tắc ống dẫn trứng có khả năng được điều trị dứt điểm.
Việc điều trị tắc vòi trứng tại bệnh viện có thể được tiến hành theo các phương hướng xử trí nội khoa hoặc ngoại khoa.
Nội khoa: Đối với trường hợp nhẹ, do viêm, bác sĩ có thể điều trị bằng các thuốc kháng sinh giúp tiêu viêm, thông tắc vùng bị tắc.
Ngoại khoa: Áp dụng khi việc điều trị bằng thuốc tại nhà không mang lại hiệu quả cho người bệnh. Có nhiều cách để chữa tắc vòi trứng như: dùng bơm hơi để thông tắc vòi trứng, phẫu thuật nội soi vòi trứng, phẫu thuật cắt và nối ống dẫn trứng, phẫu thuật cắt ống dẫn trứng.
Anh Ngọc