Protein là một trong ba chất sinh năng lượng cho cơ thể, cần thiết để xây dựng, duy trì và hồi phục cơ bắp. Protein cũng tạo nên tóc, da, móng tay và các cơ quan. Acid amin trong protein giúp bộ não hoạt động. Vì vậy, chất này thường chiếm phần lớn chủ đề về chăm sóc sức khỏe. Các chế độ ăn kiêng phổ biến, giảm cân, đều coi trọng protein. Nhiều người nghĩ rằng sức khỏe sẽ tốt lên khi ăn thanh protein.

Thanh protein phổ biến với những người thường xuyên tập thể dục để xây dựng cơ, được bày bán ở phòng gym, cửa hàng thực phẩm thể thao và trên mạng. Chúng được chế biến và đóng gói sẵn với hình dạng tương tự thanh chocolate; được quảng cáo là đồ ăn nhẹ lành mạnh dành cho những người ưa vận động, cung cấp năng lượng, thậm chí trở thành một phần của thói quen chăm sóc sức khỏe. Một số mô tả thanh protein được thiết kế khoa học cho các vận động viên, tránh kiệt sức.

Trước những lời quảng cáo có cánh, chuyên gia dinh dưỡng cho biết thanh protein không có công dụng thần kỳ như vậy. Eric Rimm, giáo sư dịch tễ học và dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Harvard TH Chan (Mỹ), cho biết protein có khả năng gây no lâu hơn so với carbohydrates. Lý do là protein giúp cơ thể giải phóng hormone ngăn chặn cơn đói. Nhưng nhiều thanh protein có lượng đường gấp đôi một chiếc bánh rán (donuts) phủ chocolate, được chế biến kỹ lưỡng, có hương vị như bột bánh quy và bánh chanh. Như vậy, bản chất sản phẩm này là những thanh kẹo có nhiều protein hơn.

Tờ The Indian Express đưa thông tin nhiều thanh protein được sản xuất thương mại, có hàm lượng đường cao. Bên cạnh đó, nhà sản xuất sử dụng chất làm ngọt không lành mạnh, ví dụ siro ngô chứa lượng fructose cao, có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, béo phì và tiểu đường khi ăn nhiều.

Hầu hết thanh protein cung cấp 150-400 calo và 10-20 g protein, một số thanh chứa gần 30 g protein. Nguồn protein cũng khác nhau, một số thanh có bột sữa chua, sữa hoặc protein từ sữa như casein và váng sữa, những thanh khác sử dụng các nguồn gốc thực vật như đậu nành, hạt đậu hoặc gạo lứt. Một số có chứa lòng trắng trứng, trong khi một số khác protein từ các loại hạt.

Một số thanh protein sử dụng các nguồn protein cô đặc cao như whey hoặc đậu nành phân lập, thay vì các lựa chọn protein thực phẩm nguyên chất, ít chế biến hơn. Song, việc thêm sản phẩm này vào chế độ ăn uống dành cho người bình thường không giúp khỏe mạnh hơn và không thể thay thế hoàn toàn bữa ăn.

Một tổng kết của Hy Lạp về 32 nghiên cứu trên người, cho thấy ăn nhiều protein hơn mức khuyến cáo sẽ tăng nguy cơ mắc ung thư, bệnh tim, rối loạn xương, gan và thận. Mức protein được khuyến cáo là khoảng 0,8 g cho một cân trọng lượng cơ thể. Vậy vì sao bạn phải chọn rước thêm bệnh và gánh nặng trao đổi chất khi ngấu nghiến các thanh protein?

Anthony DiMarino, một chuyên gia dinh dưỡng tại Trung tâm Dinh dưỡng Con người của Phòng khám Cleveland (Mỹ), nói thanh protein có thể phù hợp với người cần tăng lượng protein nạp vào, ví dụ người ăn chay trường, thực đơn không đủ protein cần thiết hoặc người tập luyện cường độ cao. Nếu muốn sử dụng, bạn hãy đọc nhãn dinh dưỡng trước khi mua để chọn một số loại được chế biến từ hạt và trái cây thực sự lành mạnh.

Nếu bạn ăn thanh protein cho bữa phụ hoặc bổ sung sau tập luyện, nên dùng loại cung cấp khoảng 200 calo, trong đó có tối đa 5 g chất béo và 5 g đường, 15-20 g protein. Song, bạn nên cân nhắc món ăn nhẹ khác tiện lợi và bổ dưỡng hơn, ví dụ nho, chuối, táo hoặc sữa chua với quả mọng, một số loại hạt, cá ngừ hoặc trứng luộc.

Trong bữa ăn, bạn nên bổ sung thịt để nạp nhiều protein. Những người không ăn thịt có thể chọn protein thực vật như đậu phụ, các loại hạt và các loại đậu. Mọi người không nên quá khắt khe, mặc định phải cung ứng đủ hoặc vượt quá mức protein cần thiết hàng ngày, hãy thoải mái với lượng protein nạp vào.

Chi Lê (Theo Channel News Asia)