Độ tuổi nên tầm soát ung thư ở nam và nữ
Phụ nữ từ 20 tuổi và nam giới ở tuổi 40 nên tầm soát định kỳ hàng năm để sớm phát hiện mầm bệnh.
Theo Tiến sĩ Phan Minh Liêm, chuyên gia ung thư - Viện MD Anderson (Mỹ), thực phẩm bẩn, môi trường ô nhiễm và những thói quen sống không lành mạnh là yếu tố có nguy cơ cao gây bệnh ung thư. Tại Việt Nam có khoảng 150.000 ca mắc ung thư mới được phát hiện mỗi năm. Trong đó, độ tuổi mắc bệnh từ 20 đến 30 tuổi ngày càng có xu hướng tăng. Hầu hết các trường hợp mắc bệnh được phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn nên khó khăn trong việc điều trị, tỷ lệ tử vong cao.
Ung thư giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu và triệu chứng rõ ràng, tầm soát là giải pháp phát hiện bệnh sớm và hiệu quả. Dưới đây là hướng dẫn tầm soát ung thư cho phụ nữ và nam giới theo từng lứa tuổi.
Tầm soát ung thư ở phụ nữ
Độ tuổi 20-29 tuổi: Khám vú mỗi năm một lần để kiểm tra ung thư vú. Phụ nữ từ 21 tuổi nên xét nghiệm Pap để kiểm tra những biến đổi tế bào ở cổ tử cung có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung hay không, thực hiện ba năm một lần.
Độ tuổi 30-39 tuổi: Khám vú mỗi năm một lần để kiểm tra ung thư vú. Xét nghiệm Pap kết hợp xét nghiệm HPV 5 năm một lần để tầm soát ung thư cổ tử cung.
Độ tuổi 40-49 tuổi: Chụp nhũ ảnh và khám vú mỗi năm một lần để kiểm tra ung thư vú. Xét nghiệm Pap kết hợp xét nghiệm HPV năm năm một lần để tầm soát ung thư cổ tử cung.
Độ tuổi từ 50 đến 75 tuổi: Chụp nhũ ảnh và khám vú mỗi năm một lần để kiểm tra ung thư vú. Xét nghiệm Pap kết hợp xét nghiệm HPV năm năm một lần để tầm soát ung thư cổ tử cung. Chụp CT ruột 5 năm một lần hoặc nội soi ruột 10 năm một lần.
Độ tuổi trên 76 tuổi: Dựa vào các kết quả xét nghiệm trước đó, bác sĩ sẽ tư vấn riêng về việc tầm soát ung thư.
Tầm soát ung thư ở nam giới
Độ tuổi 40-49 tuổi: Trao đổi với bác sĩ chuyên khoa về việc sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt. Đặc biệt người có ba hoặc anh em từng mắc bệnh này nên tiến hành tầm soát từ năm 45 tuổi. Các xét nghiệm tầm soát ung thư tuyến tiền liệt thường bao gồm thăm khám trực tràng và xét nghiệm PSA (Prostatic Specific Antigen). PSA là kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt. Trong điều kiện bình thường, nó xuất hiện trong máu với nồng độ thấp. Khi tuyến tiền liệt viêm, phì đại hoặc ung thư, nồng độ PSA sẽ tăng lên. Đối với những người hút thuốc nhiều, có thể xem xét chụp CT liều thấp để tầm soát ung thư phổi.
Độ tuổi từ 50-75 tuổi: Tiếp tục tầm soát ung thư tuyến tiền liệt và ung thư phổi. Chụp CT ruột năm năm một lần hoặc nội soi ruột 10 năm một lần. Việc tầm soát này sẽ sớm phát hiện ung thư đại trực tràng. Đây là căn bệnh rất phổ biến ở nam giới, tỷ lệ tử vong cao.
Độ tuổi từ 76 tuổi trở lên: Dựa vào các kết quả xét nghiệm trước đó, bác sĩ sẽ tư vấn riêng về việc tầm soát ung thư.
Việc sàng lọc và tầm soát ung thư nên được tiến hành tại các bệnh viện đa khoa và cơ sở y tế uy tín.
Kim Ngân
Báo điện tử VnExpress và Công ty Cổ phần Dược phẩm GoldHealth Việt Nam phối hợp mở chuyên mục “Ung thư” từ ngày 1/9/2019. Đây là nơi cung cấp cho độc giả kiến thức về ung thư từ cách nhận biết bệnh, phòng tránh, đến chăm sóc dinh dưỡng, cách tập luyện… Bệnh nhân cũng có thể chia sẻ lại câu chuyện của mình: khó khăn gặp phải trong quá trình điều trị, sự động viên và hỗ trợ đến từ người thân trong gia đình hay một chế độ dinh dưỡng hợp lý, thời gian biểu vận động hàng ngày... tại đây. Chuyên mục có sự đồng hành của đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành về các loại ung thư. Để tìm hiểu thêm thông tin, đọc giả hãy truy cập website https://genkstf.vn và https://ksol.vn; nếu cần hỗ trợ, tư vấn thêm về vấn đề ung thư, bạn đọc có thể gọi vào số tổng đài miễn cước 18006808 (trong giờ hành chính) hoặc 0962686808 (hotline - ngoài giờ hành chính), email: tuvan@ghv.com.vn.
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN UNG THƯ
Gửi câu hỏi tư vấn
Nguyên Giám đốc BV Ung bướu TP. Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam.
Chuyên gia cố vấn mục hỏi đáp
* Vui lòng điền chính xác số điện thoại và email để nhận được câu trả lời và tư vấn chuyên sâu từ chuyên gia
Sống như những đóa hoa, vươn về phía mặt trời
(*) Đây là cuộc thi viết về nghị lực bệnh nhân ung thư, độc giả có thể truy cập để gửi bài dự thi