Trả lời:

Virus cúm và các mầm bệnh đường hô hấp thường xâm nhập qua niêm mạc mũi, họng trước khi đi sâu vào cơ thể. Cúm thường diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 5-7 ngày. Trẻ em, người lớn tuổi, nhất là người bệnh tim phổi, thận, suy giảm miễn dịch... mắc cúm có nguy cơ biến chứng nhanh, nặng.

Nước muối sinh lý (Natri clorid - NaCl) 0,9% là dung dịch có áp suất thẩm thấu xấp xỉ với dịch trong cơ thể người. Niêm mạc mũi và họng là hàng rào bảo vệ tự nhiên của cơ thể, hoạt động hiệu quả hơn khi được giữ ẩm và sạch sẽ. Niêm mạc mũi họng của người bệnh cúm thường tiết nhiều dịch nhầy, tạo điều kiện cho virus phát triển. Nước muối giúp loại bỏ một phần virus bám trên niêm mạc họng và mũi, làm sạch, thông thoáng đường thở, giảm tắc nghẽn, hạn chế sự nhân lên và lây lan sâu hơn vào đường hô hấp. Nước muối sinh lý còn có tác dụng kháng viêm nhẹ, giảm sưng, đau rát họng, bớt kích ứng niêm mạc mũi, tránh cúm lan rộng.

Ngoài tiêm vaccine phòng cúm, duy trì thói quen vệ sinh mũi họng đúng cách góp phần loại bỏ các tác nhân gây hại từ giai đoạn đầu, giảm nguy cơ mắc cúm và hạn chế mức độ nghiêm trọng nếu nhiễm virus. Do đó, bạn nên vệ sinh mũi họng 2-3 lần một ngày. Cách súc họng đúng là ngậm một lượng nước muối sinh lý vừa đủ ở khoang miệng, mỗi lần súc khoảng 1-2 phút, trong đó ba lần đưa nước muối sinh lý xuống họng khoảng 15 giây. Khi súc, ngửa cổ lên, khò nước cho đến vùng hạ họng và sau cùng dùng hơi đẩy hỗn hợp lên, nhổ ra ngoài. Sau khi súc nước muối sinh lý, bạn không cần súc lại bằng nước thông thường.

Khi rửa mũi, bạn cần dùng kèm các dụng cụ rửa mũi (bình xịt hoặc bình rửa mũi). Đứng hoặc ngồi thẳng, nghiêng đầu sang một bên, nhẹ nhàng xịt hoặc bơm nước muối vào một mũi để hỗn hợp chảy ra từ mũi kia hoặc qua miệng, lặp lại tương tự với mũi còn lại. Thực hiện nhẹ nhàng để tránh gây tổn thương niêm mạc mũi. Mỗi bình xịt, rửa mũi được dùng riêng cho từng người, không dùng chung.

Lưu ý sử dụng nước muối sinh lý 0,9% đã được tiệt trùng và mua tại các nhà thuốc. Tránh tự pha chế do không đảm bảo điều kiện vệ sinh, pha không đúng tỷ lệ dễ gây hại cho vùng niêm mạc mũi, họng.

Súc họng và rửa mũi bằng nước muối sinh lý là cách tự nhiên nhưng hiệu quả để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị cúm, giúp giảm nhanh các triệu chứng. Tuy nhiên, đây chỉ là một cách phòng ngừa cúm nên bạn cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý, giữ ấm cơ thể, đeo khẩu trang khi đến cơ sở y tế hoặc đến nơi đông người.

ThS.BS.CKI Nguyễn Trung Nguyên
Trung tâm Tai Mũi Họng
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM