Rụng tóc là tình trạng tóc rụng nhiều hơn 100 sợi hàng ngày và tốc độ mọc chậm hơn rụng, dẫn tới tóc mỏng và thưa chỉ trong thời gian ngắn. Theo bác sĩ Đặng Thị Ngọc Bích, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, rụng tóc mảng phổ biến ở mọi giới tính, lứa tuổi, kể cả trẻ em. Theo Thư viện Y học quốc gia Mỹ, rụng tóc là bệnh da liễu phổ biến thứ ba ở trẻ em, với khoảng 40% bệnh nhân biểu hiện bệnh trước 20 tuổi.

Trẻ 3-6 tháng tuổi thường bị rụng tóc vành khăn (hai bên đầu và sau gáy) do nằm nhiều hoặc thiếu chất. Trẻ lớn hơn hay rụng tóc mảng dạng loang lổ (nhiều đốm hói nhỏ kích thước vài mm đến vài cm); rụng toàn phần (rụng thưa tóc trên cả đầu). Nghiêm trọng hơn là rụng toàn bộ (ngoài tóc còn rụng râu, lông mi, lông mày, lông tay, lông chân, lông thân mình, lông vùng kín); rụng tóc thể rắn bò (rụng đối xứng hai bên tạo thành viền sói tóc, khó phục hồi).

Bác sĩ Bích cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến rụng tóc ở trẻ em. Một số trường hợp do rối loạn tự miễn, khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các nang tóc, khiến tóc rụng và cản trở tóc mọc lại. Những khoảng trống do tóc rụng thường ngứa, mẩn đỏ; còn phần tóc và da đầu xung quanh mảng rụng vẫn khỏe mạnh.

Nấm da đầu là nguyên nhân phổ biến khác gây rụng tóc mảng. Bệnh khiến tóc giòn dễ gãy, đau da đầu, ngứa nhiều. Sau đó, tóc rụng dần và xuất hiện các đốm hói nhỏ có vảy màu xám, đỏ. Nếu không được điều trị kịp thời, kích thước mảng hói tăng lên, thậm chí có thể chứa mủ.

Căng thẳng do áp lực trong học tập, sinh hoạt; trẻ mới trải qua một đợt ốm; cơ thể thiếu dinh dưỡng; thay đổi nội tiết tố khi dậy thì; chăm sóc tóc sai cách... cũng khiến tóc dễ rụng từng mảng. Tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu của các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng hơn như chứng nghiện giật tóc (loại rối loạn tâm lý), bệnh tuyến giáp, thương hàn, ho lao, viêm xoang, ung thư giai đoạn cuối...

Như bé Bình, ngụ Tiền Giang, được mẹ đổi sữa tắm, dầu gội đầu chuyên dùng cho trẻ em sang loại vừa tắm vừa gội cho người lớn, dùng chung với cha và anh trai. Sau đó, tóc bé rụng nhiều, vùng xoáy đầu thưa thớt, lộ mảng da trơn bóng bằng hai lóng tay, mẹ phải đưa bé đến bệnh viện khám.

Tương tự, bé Vân, 12 tuổi, mái tóc dày và dài đến thắt lưng, hay cột tóc đuôi gà, có mảng hói bằng đồng xu trước trán. Bé hay vận động, đổ mồ hôi nhiều nên da đầu ẩm ướt. Sau thời gian điều trị, tóc bé không bớt rụng, mẹ đưa đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

Bác sĩ Bích chẩn đoán hai bệnh nhi bị rụng tóc mảng thể trung bình, các nang tóc dưới da thưa thớt. Kết quả xét nghiệm cho thấy hai bé không bị nấm da đầu hay ảnh hưởng của thuốc uốn, nhuộm tóc, cũng không có thói quen giật, nhổ tóc.

Bác sĩ Bích cho biết hai bệnh nhi rụng tóc thành mảng do nhiều yếu tố kết hợp như căng thẳng, đổ mồ hôi nhiều gây ngứa và gãi làm tổn thương da đầu; cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng; thay đổi nội tiết giai đoạn tiền dậy thì... Trường hợp Bình có thể bị kích ứng với loại dầu gội đầu mới làm nặng thêm tình trạng rụng tóc.

Tùy nguyên nhân và tình trạng rụng tóc từng mảng, bác sĩ đưa ra các phác đồ điều trị cho từng trường hợp.

Hai bé được sử dụng kết hợp thuốc bôi, thuốc xịt và bổ sung các loại vitamin, khoáng chất kích thích mọc tóc. Sau 4 tháng điều trị, hiện tóc của Bình mọc trở lại, phủ gần kín vùng xoáy. Sau một tháng điều trị, tóc bé Vân cũng cải thiện nhiều, các nang tóc dần hồi phục, đang dần mọc tóc con. Bé cần tiếp tục điều trị theo phác đồ, phụ huynh cần chăm sóc cho con tóc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Ngoài điều trị bệnh gốc, mỗi liệu trình trị rụng tóc có thể kết hợp nhiều phương thức gồm dùng dầu gội đặc trị rụng tóc; bôi hoặc tiêm corticosteroid vào vùng rụng tóc; xịt thuốc chứa minoxidil; tiêm vi điểm; lăn kim; liệu pháp ánh sáng; tiêm huyết tương tiểu cầu, laser... Bên cạnh đó, người bệnh cần giữ da đầu sạch sẽ, khô thoáng và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho tóc như vitamin A, B, C, E, kẽm, sắt.

Bác sĩ Bích khuyến cáo phụ huynh đưa trẻ đến bệnh viện khám khi có các dấu hiệu như rụng tóc, lông mi, lông mày nhiều; các mảng da bị rụng tóc trơn láng, có hình tròn hoặc oval với giới hạn rõ. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị tổn thương nang tóc vĩnh viễn, tóc không thể mọc lại ở chỗ hói.

Anh Thư

* Tên người bệnh đã được thay đổi