Rụng tóc có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức, một số có liên quan trực tiếp đến các yếu tố di truyền. Nhiều gene đã được xác định có liên quan đến một số loại rụng tóc cụ thể thường gặp.

Rụng tóc do androgen: Gene thụ thể androgen (gene AR) nằm trên nhiễm sắc thể X là yếu tố gây ra tình trạng hói đầu ở cả nam và nữ. Các biến thể trong gene này ảnh hưởng đến cách cơ thể phản ứng với các androgen, bao gồm testosterone và dihydrotestosterone (DHT). Những người thừa hưởng từ cha mẹ một số biến thể nhất định của gene AR có nguy cơ rụng tóc cao hơn người khác.

Rụng tóc từng mảng: Rụng tóc từng mảng là dạng rối loạn tự miễn dịch đặc trưng bởi tình trạng rụng tóc đột ngột, từng mảng. Tình trạng này xảy ra khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào nang tóc, dẫn đến rụng tóc ở da đầu và lông ở các vùng khác trên cơ thể. Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ, nhưng khuynh hướng di truyền, các yếu tố môi trường và rối loạn hệ thống miễn dịch được cho là đóng vai trò quan trọng.

Ở nam giới, rụng tóc do androgen (hói đầu kiểu nam) là loại rụng tóc phổ biến nhất. Tình trạng này thường bắt đầu bằng đường chân tóc lùi dần và tóc mỏng dần ở đỉnh đầu. Dạng rụng tóc này có tính di truyền mạnh, thường được truyền từ cả hai bên gia đình nội ngoại. Điều đó có nghĩa là nam giới có họ hàng bị rụng tóc do androgen thì nguy cơ mắc phải tình trạng này cao hơn.

Hói đầu theo kiểu nam có liên quan đến nội tiết tố androgen, nhất là DHT, một dẫn xuất của testosterone. DHT làm co nang tóc, khiến tóc ngắn và mỏng hơn cho đến khi ngừng phát triển hoàn toàn.

Ở nữ giới, rụng tóc do androgen gây hói đầu cũng liên quan di truyền, gặp nhiều ở phụ nữ tuổi 50. Đặc điểm của dạng rụng tóc này là tóc mỏng lan tỏa dần từ trên đỉnh đầu, đường chân tóc trước trán không lùi dần như nam giới mà giữ nguyên.

Tình trạng này ở phụ nữ có thể do lượng androgen tăng cao ảnh hưởng. Những thay đổi về nồng độ hormone do mang thai, mãn kinh hoặc rối loạn tuyến giáp có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tóc mỏng. Hói đầu theo kiểu nữ ít khi tiến triển thành hói hoàn toàn như nam giới.

Xét nghiệm gene có thể dự đoán một người có khả năng bị di truyền rụng tóc hay không. Hiệp hội Viện Hàn lâm Da liễu Mỹ, ngoài khuynh hướng di truyền, một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng rụng tóc, hói đầu bao gồm:

- Biến động hormone khi mang thai hoặc mãn kinh.

- Kiểu tóc thắt chặt, gây căng thẳng cho nang tóc.

- Thường xuyên căng thẳng cao độ.

- Hội chứng buồng trứng đa nang.

- Nhiễm trùng da đầu hoặc bệnh vảy nến.

- Tác dụng phụ của một số loại thuốc, nhất là thuốc điều trị ung thư.

- Bệnh tuyến giáp.

- Nhiễm trùng giang mai không được điều trị.

Không phải tất cả tình trạng rụng tóc đều kéo dài vĩnh viễn. Một số loại có thể điều trị được và trong một số trường hợp thậm chí có thể đảo ngược. Rụng tóc androgen kiểu nam và nữ thường vĩnh viễn do các yếu tố di truyền. Các phương pháp điều trị chỉ có thể làm chậm tình trạng rụng tóc hoặc phục hồi phần tóc hói nhưng không thể thay đổi nguyên nhân cơ bản.

Các loại rụng tóc tự miễn như rụng tóc từng mảng, có thể đảo ngược. Các phương pháp điều trị như corticosteroid hoặc liệu pháp miễn dịch giúp giảm các đợt tấn công của hệ miễn dịch vào nang tóc, đôi khi cho phép tóc mọc lại.

Anh Ngọc (Theo Verywell Health)