Theo bác sĩ chuyên khoa II Trần Thị Thúy Hằng, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, người lớn và trẻ nhỏ đều có nguy cơ bị viêm thanh quản. Tuy nhiên, ở mỗi độ tuổi khác nhau, yếu tố nguy cơ sẽ khác nhau, cụ thể:
- Người lớn thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất độc hại, chất gây dị ứng
- Người lớn bị trào ngược axit dạ dày
- Người lớn bị viêm mũi xoang nhiều đợt
- Người lớn thường xuyên hút thuốc hoặc ở gần những người hút thuốc
- Người lớn thường xuyên nói quá nhiều như giáo viên, ca sĩ, MC, kinh doanh, buôn bán...
- Người lớn bị nhiễm nấm do thường sử dụng ống hít hen suyễn
- Trẻ nhỏ thường xuyên viêm mũi họng, sau đó viêm thanh quản
- Trẻ hay la hét hoặc hát quá nhiều gây phù nề dây thanh
Triệu chứng bệnh viêm thanh quản
Bác sĩ Thúy Hằng chia sẻ thêm, viêm thanh quản thường đến đột ngột và diễn biến nặng trong 5-7 ngày đầu. Các triệu chứng thông thường như giọng nói khàn khàn, nói hụt hơi, yếu giọng; thỉnh thoảng mất giọng; cơn ho khó chịu không biến mất; có nhu cầu hắng giọng thường xuyên; vướng họng, khó nuốt.
Ngoài ra, tình trạng viêm nắp thanh quản (viêm thanh thiệt) là tình trạng viêm sưng mô ở dưới đáy lưỡi cũng có thể xảy ra. Nắp thanh quản là phần mô bao phủ thanh quản và khí quản (ống thở), nằm ở dưới đáy lưỡi có nhiệm vụ bảo vệ đường thở khi nuốt. Khi bị viêm nắp thanh quản, mô sưng lên, gây hẹp đường thở, nguy cơ tử vong nếu không được điều trị.
Trẻ em cần đi khám ngay khi thấy xuất hiện các biểu hiện như khó nuốt, nuốt đau; khó thở (cần phải nghiêng người về phía trước để thở); tiết nhiều nước bọt (chảy dãi); khi thở phát ra âm thanh khò khè hay tiếng rít; giọng nói như bị bóp nghẹt; xuất hiện tình trạng sốt.
Viêm thanh quản cũng có thể liên quan đến nhiễm cúm. Do đó, các triệu chứng nhiễm siêu vi cũng có thể xuất hiện.
Chẩn đoán bệnh viêm thanh quản
Theo bác sĩ Thúy Hằng, viêm thanh quản do virus thường biến mất trong vòng vài tuần, bạn có thể không cần đi khám. Tuy nhiên, nếu tình trạng diễn ra lâu hơn, nguy cơ ảnh hưởng đến dây thanh âm và thanh quản, bạn cần phải đi khám bác sĩ.
Bác sĩ có thể chỉ định chẩn đoán hình ảnh hoặc thực hiện phương pháp nội soi thanh quản bằng cách đưa một ống mềm, đường kính nhỏ có gắn camera siêu nhỏ đi vào miệng hoặc mũi để xem xét có hay không các dấu hiệu của viêm thanh quản:
- Dây thanh phù nề, sung huyết, đọng nhầy mủ
- Băng thanh thất quá phát to và che kín dây thanh khi phát âm
- Ở mức độ nặng dây thanh bị quá sản, tròn như sợi dây thừng, mất bóng
- Dấu hiệu trào ngược dạ dày gây tổn thương thanh quản
Nếu xuất hiện một tổn thương hoặc khối u đáng ngờ, bác sĩ có thể yêu cầu sinh thiết để loại trừ ung thư vòm họng. Trong quá trình sinh thiết, bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ để kiểm tra trong phòng thí nghiệm. Bác sĩ cũng có thể làm xét nghiệm dị ứng da hoặc chụp X-quang để loại trừ các vấn đề khác.
Biến chứng viêm thanh quản
Viêm thanh quản ở người lớn không nghiêm trọng nhưng bạn nên đi khám nếu bị khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần, sốt, ho hoặc khó thở.
Đối với trẻ em, viêm thanh quản có thể gây ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Phụ huynh cần theo dõi tình trạng sốt và đưa trẻ đi khám nếu trẻ khóc không ra tiếng hoặc khàn giọng nhiều; khó nuốt hoặc khó thở, phát ra âm thanh khò khè khi hít vào hoặc chảy nhiều nước dãi hơn bình thường.
Lưu ý, biến chứng viêm thanh quản ở trẻ có thể gây hẹp đường thở, viêm phế quản phổi... nguy hại hơn có thể đe dọa đến tính mạng. Trường hợp cần điều trị cấp cứu nếu trẻ bị viêm thanh quản và xuất hiện dấu hiệu thở hổn hển hoặc khó thở.
Điều trị viêm thanh quản
Cách chữa viêm thanh quản tốt nhất là để bộ phận này được "nghỉ ngơi", giảm bớt hoạt động dây thanh, nhờ đó bệnh dần thuyên giảm. Trường hợp bệnh không có dấu hiệu suy giảm, bạn có thể áp dụng các cách sau:
Sử dụng thuốc
Bác sĩ Thanh Hằng chia sẻ thêm, việc sử dụng thuốc cũng cần được sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa. Những loại thuốc thường được sử dụng trong chữa viêm thanh quản bao gồm:
- Thuốc corticoid: là một nhóm thuốc kháng viêm giúp làm giảm sưng tấy.
- Thuốc kháng sinh: sử dụng khi nguyên nhân do vi khuẩn.
- Thuốc giảm đau có thể dùng acetaminophen hoặc ibuprofen để giảm đau nhưng tần suất và lượng dùng cần tuân theo chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc xịt họng thanh quản.
Chăm sóc và chữa trị tại nhà
Một số phương pháp điều trị tại nhà hỗ trợ điều trị bệnh mà bạn có thể áp dụng như:
- Uống nhiều nước, tránh uống rượu và cafein
- Sử dụng máy tạo độ ẩm
- Súc miệng bằng dung dịch sát khuẩn
- Dùng thuốc ngậm tại chỗ
- Tránh ở trong môi trường không khí khô, khói hoặc bụi
- Hạn chế nói nhiều, nói to, nói liên tục
Phương pháp khác
Liệu pháp giọng nói: bác sĩ trị liệu sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc và giảm bớt những hoạt động quá mức gây tổn thương dây thanh.
Ngọc An