Ung thư đại trực tràng là một trong những bệnh ung thư đường tiêu hóa phổ biến, thường gặp ở người trên 50 tuổi. Tuy nhiên, trong những năm trở lại đây, tỷ lệ mắc bệnh ở giới trẻ tăng nhanh đột biến. Theo thống kê của Globocan 2020, Việt Nam ghi nhận gần 16.000 ca mắc mới và hơn 8.200 ca tử vong vì căn bệnh này.
Ung thư đại trực tràng xảy ra khi có sự tăng sinh tế bào bất thường, phân chia không kiểm soát xuất phát từ đại tràng hoặc trực tràng (đoạn nối giữa đại tràng và hậu môn).
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Hữu Khiêm - Bác sĩ Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, những yếu tố nguy cơ tăng khả năng mắc bệnh ung thư đại trực tràng bao gồm chế độ ăn uống, lối sống, môi trường. Một tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng có liên quan đến gen di truyền và một số bệnh lý tiền ung thư như polyp đại trực tràng, nhất là các polyp có chân rộng, không có cuống.
Bác sĩ Hữu Khiêm chia sẻ thêm, ung thư đại trực tràng ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Phần đông người trẻ có xu hướng chủ quan, chưa thực sự quan tâm chăm sóc sức khỏe, rèn luyện thể chất và xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh. Nhiều người quen với lối sống ít vận động, ăn nhiều thịt và thức ăn nhanh, ít rau củ, uống rượu bia quá độ, hút thuốc lá... Đây đều là những thói quen làm gia tăng tỷ lệ mắc bệnh.
Trường hợp người bệnh mang sẵn gen di truyền có nguy cơ cao ung thư, lối sống thiếu khoa học, chế độ ăn uống không lành mạnh sẽ góp phần "đánh thức" các gen này, làm ung thư đến sớm và diễn tiến phức tạp hơn.
Dấu hiệu của ung thư đại trực tràng
Bác sĩ Hữu Khiêm chia sẻ thêm, ung thư đại trực tràng thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm. Tuy nhiên, các dấu hiệu cảnh báo có thể bao gồm:
- Thay đổi thói quen đại tiện: người bệnh có thể bị tiêu chảy, táo bón hoặc thay đổi độ đặc của phân
- Đi ngoài ra máu, máu tươi hoặc đen tùy vị trí khối u
- Cảm giác khó chịu ở bụng xuất hiện dai dẳng: đau quặn bụng, đầy hơi, bí trung tiện...
- Cảm giác đi ngoài không hết phân, khuôn phân thay đổi, thường xuyên muốn đại tiện
- Suy nhược, mệt mỏi
- Giảm cân không rõ nguyên nhân.
Nhiều bệnh nhân ung thư đại trực tràng không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Các triệu chứng ở mỗi người bệnh còn khác nhau tùy thuộc vào kích thước và vị trí khối u. Đây cũng là lý do tại sao nhiều người bệnh dễ dàng bỏ qua các triệu chứng hoặc nhầm lẫn với biểu hiện của các bệnh lý đường tiêu hóa khác, dẫn đến việc thăm khám chậm trễ.
Trên thực tế, rất nhiều bệnh nhân ung thư đường tiêu hóa được chẩn đoán khi bệnh đã đi vào giai đoạn 3, 4, tiên lượng xấu, gây rất nhiều khó khăn trong việc điều trị và phục hồi.
Cách phòng tránh ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng nguy hiểm nhưng mọi người vẫn có thể chủ động phòng tránh bằng cách thay đổi lối sống lành mạnh, xây dựng chế độ ăn uống hợp lý và tầm soát ung thư định kỳ.
"Người trẻ cần nhận thức đây là căn bệnh có khả năng ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi chứ không chỉ ở người trung niên hoặc cao tuổi. Từ đó, người trẻ sẽ chú tâm hơn đến việc chăm sóc sức khỏe bản thân, xây dựng lối sống cũng như chế độ ăn uống, luyện tập khoa học, cân đối", bác sĩ Hữu Khiêm nói.
Để ngăn ngừa ung thư đại trực tràng, bạn có thể thực hiện các lưu ý dưới đây.
- Bổ sung trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt vào khẩu phần ăn hàng ngày. Đây là những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và có lợi cho sức khỏe, chứa nhiều chất có khả năng loại bỏ các yếu tố gây ung thư.
- Hạn chế uống rượu, bỏ hút thuốc lá và không sử dụng chất kích thích.
- Lên kế hoạch tập thể dục mỗi ngày. Nếu bạn là người ít vận động nên bắt đầu bằng những bài tập nhẹ nhàng, sau đó tăng dần cường độ và thời gian luyện tập lên. Hiệp hội phòng chống ung thư quốc tế UICC khuyến cáo, mỗi ngày hãy dành ít nhất 30 phút tập thể dục, nâng cao sức khỏe, phòng tránh các bệnh nói chung và ung thư đại trực tràng nói riêng.
- Duy trì cân nặng ở mức vừa phải.
Ngoài thay đổi cách sinh hoạt và ăn uống, tầm soát ung thư đại trực tràng cũng đóng vai trò quan trọng giúp bạn phòng tránh và phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Hội ung thư Mỹ khuyến cáo, những người không có nguy cơ cao bị mắc căn bệnh này nên bắt đầu sàng lọc ở lứa tuổi 50. Những người có nguy cơ cao như tiền sử gia đình có người bị chẩn đoán mắc ung thư đại trực tràng nên sàng lọc ở độ tuổi trẻ hơn.
Có nhiều phương pháp giúp phát hiện ung thư đại trực tràng ở giai đoạn sớm. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, các xét nghiệm thường được dùng để tầm soát căn bệnh này bao gồm:
- Xét nghiệm miễn dịch tìm máu ẩn trong phân (FIT) hay còn gọi là xét nghiệm miễn dịch tìm hồng cầu ẩn trong phân nhằm mục đích phát hiện lượng máu rất nhỏ trong mẫu phân mà không nhìn thấy được bằng mắt thường.
- Nội soi đại trực tràng bằng ống soi mềm: là thủ thuật đưa ống soi mềm qua hậu môn đi ngược từ trực tràng lên đại tràng, đến manh tràng để quan sát toàn bộ niêm mạc đại tràng nhằm chẩn đoán, đồng thời điều trị các bệnh lý đại trực tràng như cắt polyp, cắt ung thư sớm. Thủ thuật có thể tiến hành với gây mê giúp người bệnh không khó chịu và đau trong quá trình thực hiện.
Bác sĩ Hữu Khiêm cho biết thêm, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh luôn chú trọng xây dựng cơ sở vật chất hiện đại theo chuẩn quốc tế, đầu tư máy móc, thiết bị y khoa hiện đại, giúp quá trình tầm soát, chẩn đoán bệnh. Đối với nội soi, bệnh viện trang bị hệ thống nội soi nhuộm màu bằng giải băng hẹp NBI với độ phóng đại hàng trăm lần, giúp quan sát rõ nét các tổn thương, tránh bỏ sót tổn thương còn nhỏ giai đoạn sớm.
Không chỉ thực hiện tầm soát ung thư đại trực tràng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn cung cấp nhiều dịch vụ tầm soát bệnh lý và chăm sóc sức khỏe cao cấp khác. Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ về nội soi, phẫu thuật nội soi, ung bướu, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm, giải phẫu bệnh... giàu kinh nghiệm, hỗ trợ bệnh nhân tối đa trong quá trình thăm khám và điều trị.
(Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh)
Để đặt lịch khám tầm soát ung thư đại trực tràng cũng như các bệnh ung thư đường tiêu hóa khác với các chuyên gia giàu kinh nghiệm của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể liên hệ:
Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
- Hà Nội: 108 Hoàng Như Tiếp, phường Bồ Đề, quận Long Biên, TP Hà Nội. Hotline: 1800 6858
- TP HCM: 2B Phổ Quang, phường 2, quận Tân Bình, TP HCM. Hotline: 0287 102 6789
- Fanpage: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
- Website: https://tamanhhospital.vn