Trả lời:

Do đặc thù công việc, nhiều người thường phải làm xuyên đêm. Thức khuya kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu không có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sức khỏe. Bạn cần lưu ý xây dựng chế độ dinh dưỡng hàng ngày đa dạng, đầy đủ các nhóm thực phẩm chính.

Thực phẩm giàu protein nạc: Protein là nguồn cung cấp năng lượng lâu dài, giúp cơ thể no lâu, duy trì sự tỉnh táo trong suốt ca làm việc. Thực phẩm như thịt gà, cá, đậu phụ, đậu lăng và các sản phẩm từ sữa ít béo là lựa chọn phù hợp. Những món ăn này dễ tiêu hóa, hỗ trợ cơ thể duy trì mức năng lượng ổn định, tránh cảm giác mệt mỏi, uể oải.

Ngũ cốc nguyên hạt và carbohydrate phức hợp: Carbohydrate phức hợp từ ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch, hạt diêm mạch và bánh mì nguyên cám cung cấp năng lượng kéo dài. Các loại thực phẩm này giải phóng năng lượng chậm, duy trì mức đường huyết ổn định, tránh tình trạng thiếu hụt năng lượng giữa ca làm việc. Các loại carbohydrate tinh chế như bánh kẹo, bánh mì trắng có thể gây tăng đường huyết đột ngột, sau đó tạo cảm giác mệt mỏi, gây buồn ngủ.

Rau củ quả tươi: Vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa trong rau củ quả giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Quả mọng, táo, chuối hoặc cam không chỉ dễ ăn mà còn cung cấp năng lượng nhanh chóng. Rau củ như cà rốt, ớt chuông, rau lá xanh (cải bó xôi, cải xoăn) cung cấp chất xơ và các dưỡng chất cần thiết để cơ thể chống lại mệt mỏi.

Chất béo lành mạnh: Chất béo không bão hòa từ quả bơ, các loại hạt (hạnh nhân, óc chó, hạt điều) và dầu ô liu tốt cho sức khỏe tim mạch, hỗ trợ chức năng não bộ, duy trì sự tập trung trong suốt ca làm việc.

Uống đủ nước và duy trì hydrat hóa: Làm việc xuyên đêm dễ khiến cơ thể mất nước, dẫn đến mệt mỏi và giảm khả năng tập trung. Nước lọc, nước pha loãng hoặc đồ uống giàu chất điện giải duy trì mức độ hydrat hóa. Trà thảo mộc như trà hoa cúc, trà gừng hoặc trà bạc hà là lựa chọn tốt để cơ thể thư giãn mà không gây kích thích như caffeine.

Thời gian ăn uống hợp lý: Người làm việc xuyên đêm nên ăn bữa chính trước khi bắt đầu ca làm việc khoảng một giờ để cung cấp năng lượng bền vững. Trong suốt ca làm đêm, ăn nhiều bữa nhẹ duy trì mức năng lượng ổn định, tránh cảm giác no quá mức hoặc khó chịu. Một số món ăn nhẹ tốt cho sức khỏe như sữa chua với quả tươi, bánh mì nguyên cám với bơ đậu phộng hoặc một ít hạt khô.

Bạn nên hạn chế đồ ăn có đường, caffeine. Dù caffeine có thể giúp cơ thể tỉnh táo trong thời gian ngắn, nhưng tiêu thụ quá nhiều, nhất là vào cuối ca làm việc, có thể gây rối loạn giấc ngủ. Đồ ăn nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt có thể khiến mức năng lượng tăng đột ngột rồi giảm nhanh chóng, tạo cảm giác mệt mỏi.

Bạn cần duy trì lối sống khoa học, ngủ đủ giấc vào ban ngày, tập thể dục thường xuyên, tránh căng thẳng để bảo vệ sức khỏe lâu dài. Bổ sung các hoạt chất thiên nhiên từ blueberry (việt quất) và ginkgo biloba (bạch quả) góp phần điều hòa máu não, tăng cường dưỡng chất lên não, cải thiện chức năng thần kinh, giảm mệt mỏi, hỗ trợ giấc ngủ. Nếu tình trạng thức khuya kéo dài khiến cơ thể mệt mỏi, bạn nên đi khám để bác sĩ tư vấn.

BS.CKI. Đào Thị Yến Thủy
Trưởng Khoa Dinh dưỡng Tiết chế
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM