Mỡ máu cao là một trong những tình trạng sức khỏe phổ biến nhất. Tại phòng khám dinh dưỡng Nutrihome Hoàng Văn Thụ, thạc sĩ, bác sĩ Trần Thị Hồng Loan cho biết, hơn 35% người trưởng thành đến khám có mức cholesterol máu cao, cần tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp. Con số này ở người có tuổi thậm chí còn cao hơn, dù vậy không nhiều người quan tâm đúng mực.
Nguyên nhân gây mỡ máu cao bao gồm các yếu tố khác nhau, trong đó thói quen ăn nhiều dầu mỡ, chất béo bão hoà, ít rau, trái cây, ít hoạt động thể lực chiếm đa số.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Hồng Loan, nhiều người nhầm tưởng rằng kiểm soát cholesterol là không được ăn chất béo, thậm chí cần loại bỏ hoàn toàn chất béo ra khỏi khẩu phần ăn. Đây là quan niệm không đúng vì chất béo tốt là một nhóm chất thiết yếu mà cơ thể cần bổ sung mỗi ngày với hàm lượng hợp lý. Nhiều chế độ ăn tốt cho sức khoẻ trên thế giới cũng nhấn mạnh đến việc không cần thiết phải kiêng sử dụng chất béo hoàn toàn.
Mỗi người có thể ăn thực phẩm chứa chất béo lành mạnh, có lợi. Những chất béo này thường được tìm thấy nhiều trong các loại cá biển sâu như cá hồi, cá trích; trong quả bơ, ô liu, trong các loại dầu thực vật như dầu gạo lứt, dầu đậu nành, dầu hướng dương... Bác sĩ Loan lưu ý thêm một số vấn đề dinh dưỡng sau dành cho người mỡ máu cao:
Không nên ăn quá nhiều phô mai: Phô mai có nhiều chất béo bão hòa, có thể làm tăng mức cholesterol của cơ thể. Đây cũng là thực phẩm chứa nhiều calo, dễ dẫn đến tăng cân nếu chúng ta ăn quá nhiều.
Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến nghị tiêu thụ khoảng 6% hoặc ít hơn lượng calo hàng ngày từ chất béo bão hòa, tức là khoảng 13 g. Các loại phô mai như parmesan, brie và cheddar đều có hàm lượng chất béo bão hòa cao hơn, vì vậy những người có cholesterol cao nên hạn chế tiêu thụ những loại này.
Uống một ly rượu vừa phải: Một ly rượu vang đỏ có thể làm ấm cơ thể, kích thích tiêu hoá và giải phóng mỡ, năng lượng thừa. Phụ nữ có thể dùng một ly rượu vang mỗi ngày và nam giới có thể dùng hai ly nhỏ. Tuy nhiên, nếu bạn đang đối mặt với lượng cholesterol cao thì không nên lạm dụng uống quá nhiều rượu cũng như các loại đồ uống khác, vì sẽ làm tăng năng lượng và cholesterol trong máu không cần thiết.
Ăn nhẹ với các loại hạt: Các loại hạt có thể giúp giảm mức cholesterol, là một món ăn nhẹ tốt trong bữa tiệc. Chúng có thể làm giảm cholesterol - LDL (cholesterol xấu) cũng như chất béo trung tính, trọng lượng cơ thể, chỉ số BMI và huyết áp (trong một số trường hợp). Hạt điều đặc biệt có thể giúp tăng cholesterol tốt và giảm huyết áp.
Ăn nhiều rau, củ trong bữa tối: Bạn có thể kiểm soát mức cholesterol trong máu bằng cách ăn nhiều rau củ. Rau, củ có thể giúp no nhanh hơn và có thể giúp giảm bớt sự cám dỗ của tất cả những món tráng miệng nhiều chất đường và chất béo, dù vậy chúng vẫn cung cấp được lượng chất dinh dưỡng cần thiết. Rau có nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa, đồng thời có thể giúp giảm cholesterol. Thêm vào đó, rau củ khá ít calo, bạn có thể thưởng thức thoải mái mà không lo tăng cân.
Bác sĩ Hồng Loan lưu ý thêm, người có mỡ máu cao không nên chủ quan, cần đi khám kiểm tra mỡ máu định kỳ theo lời khuyên của bác sĩ. Bên cạnh dinh dưỡng, người bệnh cần tuân thủ thêm các lời khuyên khác về tập luyện, tránh thừa cân béo phì... để giúp kiểm soát hiệu quả, bền vững lượng mỡ trong máu.
Minh Anh