Đọc bài viết "Giảm năm đóng BHXH, lương hưu vẫn không đủ sống", tôi có quan điểm thế này về mức đóng BHXH và lương hưu của người Việt. Nếu bạn đóng bảo hiểm dựa trên "mức lương đủ sống" trong "khoảng thời gian đủ dài", thì khi bạn nghỉ hưu lương hưu của bạn chắc chắn đủ sống. Vì khi về hưu, nhu cầu chung của chúng ta cơ bản sẽ giảm hơn so với lúc đương thời.
Cái khó ở đây là chúng ta muốn đóng ít nhất dựa trên mức lương cơ bản để tính BHXH (vốn dĩ nó đã không đủ sống), trong khoảng thời gian tối thiểu đủ điều kiện hưởng lương hưu (20 năm), thì thử hỏi quỹ bảo hiểm nào đủ sức chi trả nổi cho bạn một "mức lương hưu đủ sống" như mong muốn?
"Mức lương hưu đủ sống" ở đây hoàn toàn phụ thuộc vào mức lương mà bạn chọn để đóng BHXH, nó phản ánh chính chất lượng cuộc sống của bạn. Đó chính là công bằng lương hưu. Ví dụ, hiện tại bạn đóng BHXH cho mức lương 10 triệu đồng, lương tăng lên hàng năm bạn vẫn tuân thủ đóng BHXH đều đặn, đóng cho đủ 35 năm. Khi ấy, tôi dám chắc là bạn sẽ nhận được một "mức lương hưu đủ sống" theo chất lượng cuộc sống trước khi nghỉ hưu.
Nhưng giờ dù lương thực nhận 10 triệu đồng, bạn vẫn chỉ đóng BHXH trên mức lương tối thiểu 3-4 triệu đồng. Thú thực, bạn có sống nổi với mức lương tối thiểu đó không, hoặc phải sống với chất lượng rất thấp. Vậy, sau này nghỉ hưu, nếu bạn vẫn đòi lương hưu phải đủ sống thì đó có là công bằng không? Tuổi trẻ phải cố gắng "đủ sống", thì già mới mong "đủ sống" được, phải không nào?
>> 'Thuế thu nhập 150 triệu nhưng công ty đóng BHXH lương 5 triệu'
Đa phần các công ty ở Việt Nam đóng BHXH cho người lao động ở mức thấp để bạn được hưởng phần chênh đó, nên hiện tại lương thực nhận của bạn rất cao. Hệ quả là lương hưu tính ra rất thấp. Giờ nếu chúng ta siết chặt đóng BHXH theo lương thực lĩnh, công ty và người lao động sẽ buộc phải điều chỉnh lại (lương thực nhận ít đi và lương hưu sau này sẽ cao lên).
Vậy, bạn có chọn đóng BHXH theo lương thực lĩnh không hay vẫn muốn đóng bảo hiểm ít hơn để nhận lương về tay nhiều hơn? Nếu bạn chọn đóng bảo hiểm ở mức lương cơ bản thì không thể đòi hỏi về già có hưu đủ sống được. Lấy mức đó tính bảo hiểm cho thấp thì về già cũng nhận lương hưu thấp vậy thôi.
Thế nên, lời giải cho bài toán "lương hưu đủ sống" chính là câu trả lời của câu hỏi: bạn có muốn đóng BHXH theo lương thực lĩnh không? Nếu câu trả lời là có, và bạn đóng đủ số năm theo quy đinh, tôi tin bạn sẽ sống rất thoải mái với lương hưu của mình.
Tôi khẳng định rằng, nếu tính về lương hưu, người dân các nước phát triển phải đóng nhiều hơn ta, nhưng họ nhận về ít hơn theo tỷ lệ phần trăm so với Việt Nam. Ví dụ như tôi ở nước ngoài, đóng BHXH cho mức lương 6.000 USD một tháng với tỷ lệ 9.15%. Nghỉ hưu ở tuổi 60, đến 65 tuổi mới có hưu, lương hưu của tôi dự kiến cũng chỉ khoảng 1.500 USD thôi. Đừng nói 1.500 USD là đủ sống, vì nó rất vô cùng khi ở nước ngoài cái gì cũng đắt đỏ. Hãy nhìn vào các con số để thấy phúc lợi xã hội xét cho cùng cũng từ thuế mà ra.
>> Quan điểm của bạn thế nào? Gửi bài tại đây. Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net.