Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Thị Thùy Trang, chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.
Nám là rối loạn do sắc tố da melanin sản sinh quá mức, hình thành các mảng hoặc đốm sẫm màu. Nám phổ biến ở phụ nữ 20-50 tuổi, đang mang thai và sau sinh, xuất hiện ở trán, hai bên má, mũi, quanh môi, cổ, cánh tay.
Phân loại
Nám nông
- Hình thành do các tế bào melanocyte (tế bào biểu bì tạo hắc tố) sản sinh và đưa sắc tố melanin vào trong lớp tế bào sừng.
- Màu nâu nhạt, chân nông, nằm ở thượng bì hoặc lớp da ngoài cùng, thường tập trung thành từng mảng nhỏ.
- Xuất hiện chủ yếu ở trán, hai bên gò má, mũi và cằm, với đường viền rõ rệt dễ phân biệt với vùng da xung quanh.
Nám sâu
- Màu nâu nhạt đến đen sẫm, đường viền mờ. Chân nám nằm sâu dưới da do tế bào melanocyte đẩy sắc tố melanin từ trung bì vào sâu bên trong.
- Xuất hiện theo từng đốm, chấm tròn nhỏ tương tự vết thâm sau mụn, thường gặp ở phụ nữ trên 30 tuổi, người tiền mãn kinh.
Nám hỗn hợp
- Loại nám này phổ biến, khó điều trị nhất, gồm cả nám nông và nám sâu.
- Xuất hiện rải rác ở trán, hai bên gò má, mũi, vùng da quanh mắt, có chân nằm sâu, màu sắc, kích thước không đồng đều.
- Nám dễ nhầm lẫn với một số vấn đề về da khác như tàn nhang, đồi mồi. Nên đến bác sĩ da liễu - thẩm mỹ da để được thăm khám, chẩn đoán chính xác và tư vấn liệu trình điều trị thích hợp.
Điều trị
- Chế độ ăn lành mạnh giúp cải thiện nám. Bổ sung vitamin C, thường có trong một số thực phẩm như trái cây họ cam quýt, các loại hạt; vitamin E trong đậu nành, rau xanh, thịt, cá, trứng, sữa hỗ trợ cải thiện nám.
Thực phẩm chứa carotenoid như cà rốt, bí ngô, đào, khoai lang, chất béo không bão hòa (omega 3 và omega 6) trong hải sản như cá hồi, cá trích, cá mòi giúp giảm sản xuất melanin, tăng khả năng bảo vệ da.
- Uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày.
- Dùng kem và thuốc bôi.
- Các phương pháp điều trị khác như bắn laser, điện di da mặt, tiêm HA, lăn kim có thể làm mờ nám, nhưng nên thực hiện tại cơ sở y tế uy tín.
Nám có thể tự biến mất sau sinh con hoặc ngưng dùng thuốc tránh thai. Nên điều trị khi nám chỉ mới xuất hiện, chưa nghiêm trọng, kết hợp chăm sóc và bảo vệ da để cải thiện tình trạng này nhanh chóng. Nếu không kịp thời ngăn ngừa, nám lan rộng, điều trị mất nhiều thời gian, tốn kém.
Nám có thể quay trở lại, thậm chí nặng hơn ban đầu nếu da không được bảo vệ khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Sau điều trị, người bệnh cần che chắn cẩn thận, thoa kem chống nắng có chỉ số SPF trên 30 và thoa lại sau mỗi hai giờ, đeo khẩu trang, đội mũ rộng vành khi ra ngoài.
Tái khám định kỳ để bác sĩ theo dõi, kịp thời ngăn nám tái diễn.
Nguyễn Vân
Độc giả có thể đặt câu hỏi về bệnh da liễu tại đây để được bác sĩ giải đáp.