Tôi chưa kết hôn, nếu buồng trứng suy giảm cần điều trị như thế nào? (Mỹ Diệu, TP HCM)

Trả lời:

Từ khi chào đời, bé gái có khoảng một triệu nang trứng ở hai buồng trứng, số lượng giảm dần đến tuổi dậy thì chỉ còn khoảng 300.000-500.000 nang. Trong độ tuổi sinh sản, quá trình thoái hóa, chọn lọc trứng trưởng thành và rụng trứng liên tục diễn ra cho đến khi không còn nang ở hai buồng trứng, tương ứng với giai đoạn mãn kinh, thường là 50-52 tuổi.

Suy buồng trứng sớm là tình trạng buồng trứng cạn kiệt trước 40 tuổi với biểu hiện vô kinh, suy sinh dục, ảnh hưởng đến quá trình thụ thai, gây khó có con, vô sinh ngay trong độ tuổi sinh sản.

Một phân tích tổng hợp của các nhà nghiên cứu tại Iran, công bố năm 2019, cho thấy tỷ lệ suy buồng trứng sớm toàn cầu khoảng 3,7% và xu hướng kết hôn, sinh con muộn trên thế giới khiến tỷ lệ này ngày càng tăng. Trong đó không ít trường hợp suy buồng trứng sớm trước tuổi 30, thậm chí 20 tuổi.

Các xét nghiệm suy buồng trứng sớm giúp bác sĩ có cơ sở dữ liệu để đánh giá tình trạng và mức độ, chỉ định phương pháp hỗ trợ sinh sản phù hợp như bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hoặc thụ tinh ống nghiệm (IVF). Do đó, vợ chồng quan hệ tình dục bình thường (2-3 lần mỗi tuần), không có thai sau một năm kết hôn nên khám sức khỏe sinh sản. Khi đến khám, người vợ được chỉ định các xét nghiệm cần thiết, trong đó có xét nghiệm kiểm tra chỉ số dự trữ buồng trứng.

Xét nghiệm dự trữ buồng trứng được thực hiện khá đơn giản và nhanh chóng. Mọi phụ nữ qua tuổi dậy thì đều có thể thực hiện để hiểu tình trạng của bản thân và có kế hoạch mang thai phù hợp.

Trường hợp của bạn, kinh nguyệt thưa dần là một trong những biểu hiện của suy giảm dự trữ buồng trứng. Nếu bạn muốn sinh con trong tương lai nên đi khám sớm để có biện pháp dự phòng trong trường hợp cần thiết.

Dưới đây là các xét nghiệm suy buồng trứng phổ biến hiện nay.

Xét nghiệm FSH: Đây là xét nghiệm hormone để kiểm tra suy buồng trứng. FSH đóng vai trò quan trọng và có tác dụng kích thích noãn bào phát triển và đây cũng là một phần của chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng.

Với phụ nữ dưới 40 tuổi, kết quả xét nghiệm FSH có nồng độ ở ngày ba của chu kỳ kinh trên 30-40IU/L được chẩn đoán suy buồng trứng sớm.

Xét nghiệm Estradiol: Estradiol là hormone có vai trò quan trọng trong sự phát triển của cơ quan sinh dục nữ, chịu trách nhiệm cho các đặc điểm giới tính thứ cấp như giọng nói thanh, ít lông... so với nam giới. Trong chu kỳ kinh nguyệt, FSH kích thích các nang noãn phát triển, noãn bào giải phóng estradiol và tác động lên vùng dưới đồi, để giải phóng hormone GnRH và LH, thúc đẩy rụng trứng.

Trường hợp phụ nữ suy buồng trứng sớm, buồng trứng không đáp ứng được sự kích thích của hormone FSH. Vì vậy, các nang noãn không phát triển, không tiết ra được estradiol. Người bị suy buồng trứng có nồng độ estradiol thấp hơn bình thường.

Một số trường hợp suy buồng trứng sớm xảy ra khi người bệnh chỉ có một nhiễm sắc thể X thay vì có hai nhiễm sắc thể X. Nếu bạn bị suy buồng trứng sớm, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm kiểm tra nhiễm sắc thể để chẩn đoán nguyên nhân gây nhằm có phương án điều trị phù hợp.

Tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM (IVF Tâm Anh TP HCM), bệnh nhân được lấy máu xét nghiệm tại trung tâm và không cần di chuyển qua lại nhiều nơi. Kết quả xét nghiệm chẩn đoán suy buồng trứng có sau 45 phút đến một tiếng kể từ thời điểm lấy xong mẫu. Bạn có thể yên tâm là xét nghiệm này không mất quá nhiều thời gian để cho kết quả.

Trường hợp bạn suy buồng trứng sớm và mong muốn sinh con khỏe mạnh trong tương lai thì nên trữ trứng bảo tồn khả năng sinh sản. Bạn sẽ được kích thích buồng trứng với phác đồ nhẹ, chọc hút trứng trưởng thành. Các chuyên viên phòng lab lọc rửa, chọn những trứng trưởng thành chất lượng tốt và trữ đông trong môi trường chuyên biệt đến âm 196 độ C.

Công nghệ thủy tinh hóa đang được ứng dụng tại IVF Tâm Anh TP HCM trong kỹ thuật trữ trứng giúp tế bào được bảo quản trong môi trường tốt nhất với thời lưu trữ không giới hạn. Tỷ lệ thụ tinh thành công từ trứng sau rã đông lên đến 97%, tương đương trứng tươi.

Công nghệ này cũng được ứng dụng hiệu quả trong lưu trữ tinh trùng và giao tử giúp vợ chồng, nam và nữ giới độc thân chủ động kế hoạch sinh con khỏe mạnh.

Bác sĩ Lê Xuân Nguyên
Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM