Tôi đang dạy bậc đại học và sau đại học, nhưng thấy nghề giáo viên phổ thông ở Việt Nam quá bạc bẽo. Lương thấp, trong khi trách nhiệm người giáo viên phải gánh vác lại quá nhiều. Đa phần trong đó toàn trách nhiệm gán ghép. Lớp học giờ vốn đông, trong khi phụ huynh lại rất thích can thiệp vào chuyên môn của giáo viên cũng như điểm số của con. Nhiều cha mẹ giao phó toàn bộ trách nhiệm nuôi dạy con lên giáo viên.
Bản chất của lớp học online là người học phải chủ động, tự học và tự quản lý thời gian. Bởi vậy, xưa nay, chúng ta vốn chỉ tổ chức cho người lớn học nâng cao chuyên môn theo hình thức này. Ngay cả bậc Đại học cũng hạn chế dạy và học online. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh hiên tại là bất khả kháng, nên chúng ta mới buộc phải để trẻ em học online từ lớp một. Do vậy, rất khó để đòi hỏi các giáo viên phổ thông phải thích ứng ngay, thành thạo ngay các kỹ năng giảng dạy online khi bản thân họ chưa được đào tạo.
Bởi vậy, muốn để học sinh tiếp cận được kiến thức từ hình thức học trực tuyến, bên cạnh việc đào tạo giáo viên tiếp cận công nghệ, chúng ta cũng cần nâng cao luôn cả ý thức của phụ huynh. Thấy con mở micro làm ồn lớp học, cha mẹ có thể tắt ngay và nhắc nhở con cách cư xử đúng mực. Làm vậy dần dần trẻ sẽ có ý thức ngay. Nhưng tôi thấy nhiều người cứ phó mặc con tự học rồi đòi hỏi đứa trẻ tự giác mở máy tính và học online. Khi con không tập trung, họ lại đổ lỗi cho giáo viên thiếu kỹ năng giảng dạy.
Kỹ năng học online nhiều người lớn còn chưa làm được huống hồ trẻ con. Thế nên, muốn con học tốt, các cha mẹ cũng phải chủ động tạo hứng thú và đồng hành cùng con. Môi trường học của con là ở nhà, chứ không phải trong lớp học, nên tâm lý của đứa trẻ cũng rất khác. Nhiều đứa trẻ ở nhà quậy tưng bừng nhưng vào lớp lại rất chững chạc vì không có cha mẹ ở bên, cộng thêm ý thức được mình đang ở trường.
>> Giáo viên thổi hồn từng tiết dạy online
Đối với người lớn, hoàn cảnh môi trường cũng tác động không nhỏ tới tâm lý, tác phong làm việc, đừng nói trẻ nhỏ. Nếu phụ huynh có con học online muốn được khỏe, nhàn rỗi như xưa, cứ sáng 7 h thả con ở trường là hết nghĩa vụ, 5 h giờ chiều mới đến rước về, thì chắc chắn không thể có.
Tôi thấy thương các giáo viên vì lương được mấy đồng mà bị yêu cầu làm luôn cả bảo mẫu. Nhiều gia đình chỉ có một, hai đứa con cũng không quản nổi, vậy mà cứ tống hết cho cô giáo phụ trách 40 học sinh một lớp. Chẳng trách càng ngày chúng ta càng thiếu giáo viên.
Con cái học thế nào thì điểm số sẽ phản ánh thế đó. Phụ huynh hoàn toàn có thể chủ động theo sát tình hình học tập của con, và hỏi ý kiến giáo viên, tìm cách khắc phục ngay khi phát hiện bất thường. Trách nhiệm của giáo viên không bao gồm việc bắt ép học trò nghe giảng, nhất là khi trẻ đang học ở nhà.
Giáo viên dạy online không thể đến từng nhà để giám sát con bạn, đó là trách nhiệm của phụ huynh. Cùng một bài, các giáo viên cũng sẽ có cách truyền đạt và bài giảng thiết kế khác nhau.
Phụ huynh cũng không thể đòi hỏi giáo viên phải dạy thế này, sao không dạy thế kia? Đó không phải là tinh thần của học online.
>> Bài viết không nhất thiết trùng với quan điểm VnExpress.net. Gửi bài tại đây.